Η επιχορήγηση των Δήμων όλης της χώρας από τον κρατικό προϋπολογισμό έχει μειωθεί σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% όσο αφορά τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (Κ.Α.Π.) και 83% όσο αφορά την επιχορήγηση ΣΑΤΑ (επενδύσεις), σε σχέση με το 2009. Την ίδια ώρα, έχουν μεταβιβαστεί από το κεντρικό Κράτος επιπλέον αρμοδιότητες και υποχρεώσεις στους ΟΤΑ με συνέπεια την επιπλέον δέσμευση οικονομικών πόρων και ανθρώπινου δυναμικού.

Οι περιορισμένοι διαθέσιμοι πόροι του νέου ΕΣΠΑ 2014-2020, η διαρκής μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και οι δυσκολίες στην εξεύρεση άλλων πόρων αποτελεί σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα της χρηματοδότησης και υλοποίησης ακόμα και μικρών έργων. Σε αυτό το ασφυκτικό οικονομικό περιβάλλον, οι ΟΤΑ οφείλουν να αναζητήσουν νέες πηγές χρηματοδότησης για να καταφέρουν να εφαρμόσουν τα προγραμματικά αναπτυξιακά τους σχέδια.

Πριν από μερικά χρόνια, με αφορμή το μεγάλο ποσοστό απόρριψης ιδιαίτερα ιδιωτικών επιχειρηματικών αιτημάτων για την χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων τους από τις τράπεζες, δημιουργήθηκε το Crowdfunding («χρηματοδότηση από το πλήθος»). Πρόκειται για μία καινοτόμα μορφή εναλλακτικής συμμετοχικής χρηματοδότησης η οποία ξεκίνησε να λειτουργεί αρχικά εκτός του πλαισίου του παραδοσιακού χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Σήμερα, ειδικά στο εξωτερικό, είναι μία νέα δημοφιλής μέθοδος για την άντληση κεφαλαίων από μεγάλο αριθμό πολιτών και επιχειρήσεων, η οποία οργανώνεται κυρίως μέσω του διαδικτύου. Το Crowdfunding υποστηρίζεται από ιδιωτικές εταιρείες οι οποίες έχουν σχεδιάσει εύχρηστες ηλεκτρονικές πλατφόρμες, προσβάσιμες από τους πολίτες, στις οποίες παρουσιάζεται αναλυτικά κάθε έργο που χρειάζεται χρηματοδότηση. Κάθε πολίτης που ενδιαφέρεται για το έργο που προωθείται από την ηλεκτρονική πλατφόρμα μπορεί να συνεισφέρει οποιοδήποτε χρηματικό ποσό, συμμετέχοντας με αυτόν τον τρόπο ενεργά στο project και δίνοντας την ευκαιρία στους συντελεστές του έργου να χρηματοδοτήσουν την υλοποίησή του. Είναι μία απλή ιδέα που ήδη παράγει αποτελέσματα στην πράξη.

Η σύγχρονη τοπική αυτοδιοίκηση οφείλει έτσι κι αλλιώς να είναι ανοιχτή και συμμετοχική, υποστηρίζοντας δράσεις και ιδέες που πηγάζουν από τους ίδιους τους πολίτες (crowdsourcing), με στόχο την διαρκή βελτίωση των υπηρεσιών, την τοπική ανάπτυξη, την υλοποίηση έργων κοινωνικής υπεραξίας και την τόνωση της τοπικής επιχειρηματικότητας. Η επιλογή του μοντέλου της συμμετοχικής χρηματοδότησης (Crowdfunding) με τη μορφή δωρεών και σκοπό την υλοποίηση κοινωνικών, πολιτιστικών, αναπτυξιακών και άλλων έργων και δράσεων, αναβαθμίζει τη σχέση με τους πολίτες, προάγει το δημόσιο έργο, ενισχύει την καινοτομία και αναδεικνύει το ανθρώπινο κεφάλαιο.

Σήμερα, λειτουργούν διεθνώς 786 πλατφόρμες Crowdfunding, οι 200 από τις οποίες βρίσκονται στην Ευρώπη, με την Βρετανία να κατέχει ηγετική θέση. Ο Δήμος Λονδίνου, για παράδειγμα, έχει εφαρμόσει την συγκεκριμένη μέθοδο για την δημιουργία παιδικών χαρών, την ανάπλαση ελεύθερων χώρων και τη χρηματοδότηση αρκετών μικρομεσαίων υποδομών στην καρδιά της πόλης. Εκτιμάται ότι από το 2010 έως σήμερα έχουν αντληθεί διεθνώς, μέσω της συγκεκριμένης μεθόδου, κεφάλαια της τάξης των 10 δις δολαρίων.

Στην Ελλάδα δεν έχει θεσπιστεί ακόμα το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο εφαρμογής της συμμετοχικής χρηματοδότησης σε επίπεδο εταιρειών, επιτρέπεται όμως και έχει ήδη ξεκινήσει η εφαρμογή της συγκέντρωσης χρημάτων για κοινωφελείς - φιλανθρωπικούς σκοπούς. Η πρώτη επίσημη και επιτυχημένη αναζήτηση χρηματοδότησης πραγματοποιείται από την Εθνική Τράπεζα με το πρόγραμμα «act4Greece», με σημαντικά προς χρηματοδότηση projects όπως τα «Σχολικά Γεύματα», η «Περίθαλψη στα νησιά», το «Ψηφιακό αρχείο 1821», το «Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν».

Σε μία περίοδο που τα διαθέσιμα κεφάλαια για δημόσιες επενδύσεις και έργα είναι εξαιρετικά περιορισμένα και οι ανάγκες ειδικά των τοπικών κοινωνιών αυξάνονται, η αναζήτηση εναλλακτικών τρόπων χρηματοδότησης αποτελεί ζητούμενο. Το Crowdfunding θα μπορούσε, υπό προϋποθέσεις, να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό, καθώς είναι μία πρωτότυπη εναλλακτική μέθοδος χρηματοδότησης την οποία θα άξιζε να ενεργοποιήσουν και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Εκτός από την άντληση κεφαλαίων, επιπλέον οφέλη του Crowdfunding είναι η ενίσχυση της συνεργασίας με την κοινωνία των πολιτών, τους παραγωγικούς φορείς και την ευρύτερη κοινωνία καθώς και η προώθηση της διαφάνειας και της λογοδοσίας. Το κάθε έργο έχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και προϋπολογισμό με άμεση έναρξη μόλις ολοκληρωθεί η ηλεκτρονική χρηματοδότηση και συντομότερο χρόνο υλοποίησης καθώς αποφεύγεται η γραφειοκρατία και η εμπλοκή σε χρονοβόρες διαδικασίες.

Με αυτόν τον τρόπο δίνεται η ευκαιρία στις τοπικές κοινωνίες να καταστούν συμμέτοχοι όχι μόνο στην υλοποίηση ενός έργου αλλά και στην ίδια την επιλογή του και ακολουθώντας τα επιτυχημένα παραδείγματα άλλων χωρών, μας δίνεται η δυνατότητα να ξεφύγουμε από τη μέγγενη της ύφεσης και την στασιμότητα των τελευταίων ετών.

*Ο Δημήτρης Φραγκάκης είναι πολιτικός επιστήμονας, Γενικός Γραμματέας του Δήμου Χανίων και ο Χάρης Παπαδάκης είναι Υπ. Διδάκτωρ Πολυτεχνείου Κρήτης, Εργ. Ανάλυσης Δεδομένων & Πρόβλεψης

Πηγή: liberal.gr   

Newsroom MykonosTicker