Σε ηλικία 87 ετών έφυγε από τη ζωή ο κορυφαίος εικαστικός καλλιτέχνης, Αλέκος Φασιανός! Σφράγισε μια εποχή!

Ο Αλέκος Φασιανός άφησε την τελευταία του πνοή σήμερα, βυθίζοντας στην απόλυτη θλίψη και το πένθος την οικογένειά του και φυσικά τον κόσμο της Τέχνης.

Ο Αλέκος Φασιανός γεννήθηκε το 1935 στην Αθήνα και από νωρίς εξέφρασε την καλλιτεχνική του φύση. Αρχικά ασχολήθηκε με τη μουσική σπουδάζοντας βιολί στο Ωδείο Αθηνών όμως σύντομα τον "κέρδισε" η ζωγραφική γι' αυτό και ξεκίνησε το 1955 τις σπουδές του στη Σχολή Καλών Τεχνών στο πλευρό του Γιάννη Μόραλη.

Το 1960 κατάφερε να κάνει την πρώτη ατομική του έκθεση και μάλιστα έφυγε με υποτροφία για το Παρίσι από τη Γαλλική κυβέρνηση. Στην πόλη του Φωτός παρακολούθησε μαθήματα λιθογραφίας στην Ecole des Βeaux-Αrts, κοντά στους μετρ του είδους Clairin και Dayez (1962-64).

Λάτρεψε τόσο πολύ το Παρίσι που παρέμεινε εκεί μόνιμα για 35 ολόκληρα χρόνια χωρίς όμως ποτέ να χάσει τη σύνδεσή του με την Ελλάδα την οποία επισκεπτόταν συχνότατα.

Ο Αλέκος Φασιανός με τον Antonio Segui το 2017 στην Μύκονο!!

Εικαστικό γεγονός διεθνούς βεληνεκούς ήταν η συνάντηση σε κοινή έκθεση το καλοκαίρι του 2017 στη χώρα της Μυκόνου δύο κορυφαίων καλλιτεχνών, του Έλληνα Αλέκου Φασιανού με τον Αργεντίνο ομότεχνο του σημαντικό εκπρόσωπο της σύγχρονης τέχνης Antonio Segui, δίνοντας την ευκαιρία στο φιλότεχνο κοινό της Μυκόνου να απολαύσει εκθέσεις παγκόσμιων προδιαγραφών..

Οι δύο εικαστικοί καλλιτέχνες γνωρίζονται μεταξύ τους από το Παρίσι, μια πόλη που τους ενώνει, όπου εξακολουθεί να ζει και να εργάζεται ο Antonio Segui και όπου επίσης έχει ζήσει και έχει παρουσιάσει εκθέσεις του ο Αλέκος Φασιανός.

Ένα αόρατο νήμα συνδέει τη ζωγραφική των δύο καλλιτεχνών, που παρουσιάζουν κατά κύριο λόγο ανθρωποκεντρικά έργα, τα οποία αντλούν τα θέματα τους από την καθημερινότητα της πόλης.

Μάλιστα ο Αλέκος Φασιανός γράφει σχετικά για τη συνάντηση του με τον Antonio Segui:

«Καλώς ήρθες φίλε Segui στην Ελλάδα. Μου αρέσει η ζωγραφική σου. Είσαι κι εσύ ανθρωποκεντρικός. Ας ευχηθούμε να μας φωτίζει ο ήλιος της Μυκόνου, να μείνουμε οι ίδιοι…»

Αλέκος Φασιανός: Το χρώμα πρέπει πάντα να έχει μία σημασία!

Στην προσωπική του ιστοσελίδα alekosfassianos.gr, έχει μερικά επιλεγμένα έργα του:

Ο ίδιος ο Αλέκος Φασιανός στην παρουσίαση της ιστοσελίδας του, περιγράφει τον εαυτό του, τις καλλιτεχνικές του επιρροές και την πορεία του στην τέχνη με τα ακόλουθα λόγια, καταλήγοντας πως «Τo χρώμα πρέπει πάντα να έχει μία σημασία!»:

«Ο παππούς μου ήταν πάπας. Γεννήθηκα το 1935 δίπλα ακριβώς στην εκκλησία που λειτουργούσε ο ίδιος. Είχαμε ένα μικρό σπίτι με δειλινά στους Αγίους Αποστόλους κάτω από την Ακρόπολη. Από πολύ μικρός και εξ αιτίας του παππού μου, τριγύρναγα στις μισοσκότεινες μεταβυζαντινές εκκλησίες και τον βοηθούσα άλλοτε φέρνοντας του το θυμιατό και άλλοτε διαβάζοντας τον Απόστολο. Πιο πολύ όμως και από το θρησκευτικό μέρος με είλκυαν οι εικόνες οι βυζαντινές η οι λαϊκές. Μου έκαναν εντύπωση οι άγιοι καβαλάρηδες με τα φωτοστέφανα και τα σπαθιά τους που έβγαζαν φλόγες και σκότωναν θηρία. Τα ξερά βυζαντινά βουνά στο βάθος, τα περίεργα δέντρα και τα φυτά και οι χρυσοί ουρανοί. Προσπαθούσα να αντιγράψω τις εικόνες. Όμως ήθελα να κάνω και δικές μου, να εκφράσω και τον δικό μου κόσμο, όπως κι όλας είχε διαπλαστεί από όλα όσα έβλεπα. Η μητέρα μου ήταν φιλόλογος και είχε μανία με τον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Αυτή με πήγαινε συγχρόνως στα Μουσεία η την Ακρόπολη και παντού όπου μπορούσε να συναντήσει αρχαία πράγματα. Μου άρεσαν πολύ τα εικονογραφημένα αρχαία βάζα, ιδίως οι λευκές λήκυθοι, που εικόνιζαν νεκρικές παραστάσεις. Πιο πολύ όμως με συγκινούσαν τα κυκλαδικά ειδώλια με στυλιζαρισμένα χέρια, τα μονοκόμματα σώματα που μοιάζανε με παιχνίδια».

«Ο πατέρας μου ήταν μουσικός και έτσι έμαθα να παίζω βιολί. Δεν νομίζω ότι αυτό με επηρέασε καθόλου. Γιατί ήθελα να ζωγραφίζω από μικρό παιδί. Μέχρι τα δεκαεφτά μου χρόνια ζωγράφιζα μόνος μου και είχα όλο τον μαγικό κόσμο των εικόνων, στις εκκλησίες, και από την άλλη μεριά την αγαλματολατρεία των αρχαίων Ελλήνων».

«Ύστερα πήγα και σπούδασα στην Σχολή Καλών Τεχνών.Για πέντε χρόνια ασχολήθηκα με το σχέδιο αρχαίων κεφαλών και γυμνών μοντέλων.Δεν μπορώ να πω ότι δεν έμαθα τίποτε. Το αντίθετο. Ο δάσκαλος μας ο Μόραλης είχε μια επιρροή επάνω μας τόσο σαν καλλιτέχνης, όσο και σαν άνθρωπος. Μάθαμε να βλέπουμε τις επιδράσεις του σκότους επί του φωτός και τανάπαλιν καθώς και τις αλλοιώσεις των σχημάτων των αντικειμένων εξ αιτίας του φωτός. Μάθαμε να συγκρίνουμε και τα πράγματα. Όμως πάντα σκεφτόμουνα τους αγίους με τα φωτοστέφανα, τα κοντάρια τους, τα σπαθιά τους, τις πολυποίκιλες στολές τους και τα κόκκινα η άσπρα άλογα που πηδούσαν πάνω από φλεγόμενους δράκοντες. Λιγότερο τώρα σκεφτόμουνα τα κυκλαδικά».

«Μου άρεσε επίσης και η γιαπωνέζικη τέχνη και η ινδική ζωγραφική-Ταντρική. Όμως δεν είχα την μυστικοπάθεια. Άρχισα να ζωγραφίζω πάλι ανθρώπους με στολή και παράσημα μέσα σε κήπους. Δεν είχαν καμία κίνηση. Ήταν ανέκφραστοι και κρατάγανε λουλούδια. Αργότερα οι μικρές αυτές φιγούρες των ανθρώπων με τις στολές που έκανα άρχισαν να διαλύονται, να γίνονται τα όντα τα χρωματιστά με τα λουλούδια γύρω γύρω, άλλοτε καλά, άλλοτε τρομερά. Και τώρα αυτά που ζωγραφίζω κρατούν φλεγόμενα σπαθιά όπως οι βυζαντινοί άγιοι. Είναι όμως πλάσματα απόκοσμα, της δικιάς μου φαντασίας, όπως προήλθαν μέσα από τις σκοτεινές εκκλησίες. Μου αρέσει η κόκκινη μάζα η η μπλέ, όχι όμως αφηρημένη. Θέλω όμως να συμβολίζει κάτι το χρώμα η οι γραμμές. Για αυτό πάντα οι φιγούρες που ζωγραφίζω είναι διαλυμένες και ζουν στα λουλούδια. Ίσως είναι πεθαμένες».

Αλέκος Φασιανός
Αθήνα 1964

Ο ξεχωριστός Αλέκος Φασιανός

Έχοντας πλέον αρχίσει να εξοικειώνεται με τις μοντέρνες τάσεις της δεκαετίας του '60 στο Παρίσι που αποτελούσε και συνεχίζει να αποτελεί μητρόπολη των τεχνών παγκοσμίως, ο Αλέκος Φασιανός άρχισε να εκφράζει μέσα από την τέχνη του τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που γνώρισαν πολλούς θαυμαστές ανά τον κόσμο. Τα έργα του ήταν ξεχωριστά και αγαπήθηκαν τόσο που έγινε διάσημος στα πέρατα της γης. Ήταν πιστός από την πρώτη στιγμή στην παραστατική ζωγραφική και τις ελληνικές καταβολές του, δίνοντας πάντα στα έργα του "πινελιές" από την αρχαία, βυζαντινή και λαϊκή τέχνη της χώρας μας.

Όλα του τα έργα χαρακτηρίζονταν από τους ειδικούς, ειδικά εκείνα στα οποία κυριαρχούσε η ανθρώπινη φιγούρα, από απλοϊκότητα. Λιτές γραμμές, καθαρά περιγράμματα με ελάχιστη φωτοσκίαση ήταν τα κυριότερα χαρακτηριστικά που έκαναν τα έργα του να ξεχωρίζουν.

Λάτρευε την εικονογράφηση βιβλίων και μάλιστα είχε αναλάβει βιβλία σπουδαίων συγγραφέων, ανάμεσά τους οι Ελύτης, Καβάφης, Ταχτσής, Aragon, Apollinaire και πολλοί άλλοι. Σχεδίασε επίσης από αφίσες μέχρι γραμματόσημα ενώ ως σκηνογράφος και ενδυματολόγος είχε συνεργαστεί με το Εθνικό Θέατρο, το Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν και πολλούς ακόμη σημαντικούς θιάσους της χώρας για σπουδαίες θεατρικές δουλειές.

Υπήρξε και ο ίδιος συγγραφέας, έχοντας εκδώσει πεζά και ποιητικά κείμενα.

Έργα του κοσμούν το Σταθμό Μεταξουργείο του αθηναϊκού Μετρό από το 2000. Έναν χρόνο πριν είχε βραβευτεί από την Ακαδημία Αθηνών ενώ το 2010 τιμήθηκε από τη γαλλική κυβέρνηση με το παράσημο της Legion d'Honneur (Officier des Lettres et des Arts).

Το έργο του παρουσιάστηκε σε περισσότερες από 70 ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις. Η τελευταία αναδρομική του έκθεση έγινε στην Εθνική Πινακοθήκη το 2004, με τίτλο Φασιανός, Μυθολογίες του καθημερινού. Συμμετείχε συχνά σε ομαδικές εκθέσεις και διεθνείς διοργανώσεις στην Ελλάδα και σε άλλα μέρη του κόσμου (Μπιενάλε Sao Paulo 1971, Μπιενάλε Βενετίας 1972, Ευρωπάλια, Βρυξέλλες 1982, Μπιενάλε Γραφιστικής Μπάντεν - Μπάντεν 1985, κ. ά.).

Ο Αλέκος Φασιανός, έφυγε από τη ζωή σήμερα το βράδυ (16/1), έχοντας στο πλευρό του τη σύζυγό του Μαρίζα και τα δύο τους παιδιά.