Στα μέσα Φεβρουαρίου θα είναι έτοιμη η δομή του ΕΝΦΙΑ, που το 2022 θα πληρωθεί από τον Μάρτιο σε 10 ή 12 μηνιαίες δόσεις. Χαμένοι όσοι ιδιοκτήτες μπαίνουν για πρώτη φορά στο σύστημα των νέων αντικειμενικών αξιών, ωφελημένοι όσοι έχουν περισσότερα από ένα ακίνητα αξίας από 50.000 έως 100.000 ευρώ.

Στην τελική φάση βρίσκεται η άσκηση υπολογισμού του νέου ΕΝΦΙΑ, καθώς οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών έχουν ξεκινήσει να ενσωματώνουν τις νέες αντικειμενικές αξίες των ακινήτων στην ακίνητη περιουσία των φορολογουμένων.

Δέσμευση της κυβέρνησης είναι η πλειονότητα των ιδιοκτητών να πληρώσει χαμηλότερο ΕΝΦΙΑ, σε σχέση με αυτόν που πληρώνει την τρέχουσα χρονιά. Αυτοί που θα επωμιστούν μεγαλύτερα βάρη και θα πληρώσουν μεγαλύτερο φόρο είναι οι ιδιοκτήτες ακινήτων σε περιοχές όπου επέρχεται πολύ μεγάλη αύξηση της τιμής ζώνης.

Στους χαμένους του 2022 θα είναι, κατά κύριο λόγο, οι ιδιοκτήτες ακινήτων στις ζώνες που μπήκαν για πρώτη φορά στο αντικειμενικό σύστημα, καθώς οι αυξήσεις στις τιμές φτάνουν έως και 250%.

Οι αλλαγές που εξετάζει το οικονομικό επιτελείο για τον νέο ΕΝΦΙΑ είναι οι εξής:

1. Νέα κλίμακα

Βασικός στόχος είναι να αποτραπεί η όποια επιπλέον επιβάρυνση για όσους κατέχουν μικρή και μεσαία περιουσία, μετά και την εφαρμογή των νέων αντικειμενικών αξιών από το 2022. Η νέα κλίμακα θα περιλαμβάνει περισσότερους συντελεστές σε σχέση με το σημερινό καθεστώς, οι οποίοι θα αυξάνονται ανάλογα με την τιμή ζώνης της περιοχής στην οποία βρίσκεται το ακίνητο και την αξία του.

2. Εκπτώσεις

Οι εκπτωτικοί συντελεστές προγραμματίζεται να αυξηθούν από το 2022, για να μηδενίσουν τις επιβαρύνσεις που θα προκύψουν από την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στους ιδιοκτήτες με μικρή και μεσαία ακίνητη περιουσία.

3. Συμπληρωματικός φόρος

Η ενσωμάτωσή του στον κύριο φόρο αναμένεται να συμβάλει στη μείωση του ΕΝΦΙΑ που θα κληθούν να πληρώσουν αρκετοί ιδιοκτήτες που έως τώρα είχαν στην κατοχή τους πολλά ακίνητα, αξίας περίπου 50.000-100.000 ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι ο φόρος επιβαρύνει με συντελεστές κλιμακούμενους από 0,15% έως 1,15% τα φυσικά πρόσωπα με αστική ακίνητη περιουσία (κτίσματα και εντός σχεδίων πόλεων ή οικισμών σε εκτάσεις γης) συνολικής αντικειμενικής αξίας μεγαλύτερης των 250.000 ευρώ.

Στόχος είναι η επιβολή φόρου για κάθε ακίνητο ξεχωριστά, με βάση μια νέα ενιαία κλίμακα με περισσότερους συντελεστές σε σχέση με το σημερινό καθεστώς, οι οποίοι θα αυξάνονται ανάλογα με την τιμή ζώνης της περιοχής όπου βρίσκεται το ακίνητο και την αξία του.

Ο ΕΝΦΙΑ για τους ιδιοκτήτες ακινήτων μεγάλης αξίας, άνω των 250.000-300.000 ευρώ το καθένα, με βάση τις νέες αντικειμενικές αξίες, θα είναι υψηλότερος.

4. Συντελεστές παλαιότητας ακινήτων

Με την αλλαγή στους συντελεστές, στόχος είναι να αρθούν οι στρεβλώσεις που δημιουργούνται από την εξάντληση του συντελεστή παλαιότητας των αντικειμενικών αξιών στα 26 έτη, πέραν των οποίων δεν απομειώνεται άλλο η αξία των ακινήτων. Είτε δηλαδή το ακίνητο είναι ηλικίας 70 ετών είτε 25, η φορολογητέα αξία είναι η ίδια.

5. Νέες Αντικειμενικές Αξίες - Τιμές ζώνης στο 98% της επικράτειας

Ντόμινο ανατροπών στον φορολογικό χάρτη των ακινήτων για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ, των φόρων μεταβίβασης, των τελών και των προστίμων που επιβαρύνουν σήμερα τους έχοντες ακίνητη περιουσία προκαλούν οι νέες αντικειμενικές αξίες, οι οποίες ενεργοποιούνται από τις αρχές του 2022.

Η εφαρμογή 13.808 τιμών ζώνης, οι οποίες καλύπτουν πλέον το 98% της επικράτειας, φέρνει αυξήσεις για μία στις δύο τιμές ζώνης ανά την Ελλάδα και συγκεκριμένα για 7.634 περιοχές-ζώνες, εκ των οποίων οι 6.105 είναι ήδη ενταγμένες στο σύστημα των αντικειμενικών αξιών, ενώ οι υπόλοιπες 1.529 εντάσσονται για πρώτη φορά στο σύστημα αυτό.

Η μεγαλύτερη αύξηση (250%) εντοπίζεται στην Ιθάκη, η οποία αποκτά για πρώτη φορά τιμές ζώνης και ακολουθούν περιοχές της Μυκόνου, όπου οι τιμές έκαναν άλμα 229%, αλλά και της Σαντορίνης, του κέντρου της Αθήνας και της Αθηναϊκής Ριβιέρας.

Η Ηρώδου Αττικού είναι ο ακριβότερος δρόμος της χώρας. Μάλιστα, η τιμή ζώνης ανεβαίνει από τα 9.000 ευρώ στα 10.200 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.

Ο Λαιμός Βουλιαγμένης γίνεται ακριβότερος, καθώς η αντικειμενική αξία εκτοξεύτηκε από τα 8.900 ευρώ στα 10.800 ευρώ.

Σε ανοδική τροχιά βρίσκονται οι τιμές της εφορίας στις λεγόμενες «λαϊκές» συνοικίες του Λεκανοπεδίου. Οι αντικειμενικές αξίες αυξάνονται ακόμη και πάνω από 60%. Υψηλότερες τιμές ζώνης έρχονται για τη Δάφνη, το Καματερό, την Αγία Βαρβάρα, το Μοσχάτο, του Ζωγράφου, τον Άγιο Δημήτριο και τους Αγίους Αναργύρους.

Αυτό σημαίνει ότι πέρα από την αύξηση της φορολογίας στις Μεταβιβάσεις, Γονικές Παροχές και Κληρονομιές, αυξήσεις θα γίνουν ακόμα και σε μια σειρά από φόρους που βαρύνουν το ακίνητο όπως:

• Το Τεκμαρτό Εισόδημα, που υπολογίζεται από τον πολλαπλασιασμό της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου με συντελεστή 3%. 
• Τον ΕΝΦΙΑ, ο οποίος υπολογίζεται με βάση τις τιμές ζώνης των ακινήτων. 
• Τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ, καθώς και αυτός υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες 
• Τα Πρόστιμα και οι Τακτοποιήσεις Αυθαιρέτων και Ημιυπαίθριων χώρων 
• Το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ), υπέρ τον Δήμων ο οποίος υπολογίζεται με συντελεστή από 0,25% έως και 0,35% ανάλογα την τιμή ζώνης 
• Ο ΦΠΑ 24% στα Ακίνητα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες, καθώς η αναστολή της επιβολής του αφορά μόνο όσα ακίνητα έχουν οικοδομική άδεια από το 2006 και μετά και δεν έχουν πωληθεί. 
• Ο Φόρος Μεταβίβασης Ακινήτων, που υπολογίζεται με 3% επί των αντικειμενικών αξιών και επιβαρύνει τους αγοραστές.

Οι επερχόμενες αλλαγές αναγκάζουν τους ιδιοκτήτες που έχουν ακίνητα σε αυτές τις περιοχές να επιταχύνουν τις διαδικασίες μεταβίβασης ή πώλησης του ακινήτου τους.

Το Υπουργείο οικονομικών έδωσε μια προθεσμία ενός μήνα προκειμένου να ολοκληρωθούν οι αγοραπωλησίες με τις παλιές αντικειμενικές, υπό την προϋπόθεση όμως ότι ο φόρος καταβλήθηκε έως το τέλος του 2021.

Το ίδιο βέβαια ισχύει και για τους αγοραστές καθώς προτιμούν να προχωρήσουν την αγοραπωλησία με τις προηγούμενες τιμές ζώνης προκειμένου να μην κληθούν να πληρώσουν υψηλότερους φόρους κατά την διαδικασία αγοράς του ακινήτου.