Τι είναι η αυτοσυμπόνοια και γιατί "νικάει" την αυτοεκτίμηση;

Σαν ψυχοθεραπεύτρια, και μάλιστα με γνωστική συμπεριφορική προσέγγιση κατά κύριο λόγο (το λέω γιατί έχω επιρροές και από άλλες ψυχοθεραπευτι

Τι είναι η αυτοσυμπόνοια και γιατί "νικάει" την αυτοεκτίμηση;
Τι είναι η αυτοσυμπόνοια και γιατί "νικάει" την αυτοεκτίμηση;


Σαν ψυχοθεραπεύτρια, και μάλιστα με γνωστική συμπεριφορική προσέγγιση κατά κύριο λόγο (το λέω γιατί έχω επιρροές και από άλλες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις), έχω παρατηρήσει ότι η σκέψη μας, έχει αδιανόητα τεράστια δύναμη επάνω μας. Αυτό που σκεφτόμαστε μας δημιουργεί αντίστοιχα συναισθήματα, ψυχοσωματικά συμπτώματα αλλά και συμπεριφορά.

Πάντα στην διαδικασία της ψυχοθεραπείας παρατηρούσα ότι η δυσκολία δεν είναι τόσο να εντοπιστεί η αρνητική σκέψη, ούτε και να βρεθεί εναλλακτική θετική σκέψη. Η δυσκολία συνήθως ήταν ο θεραπευόμενος να ερμηνεύσει θετικά την σκέψη του αλλά και τη διαδικασία. 

Για παράδειγμα, κάποιος που σκέφτεται «Είμαι ανάξιος», μπορεί εύκολα να εντοπίσει την σκέψη και να βρει τρόπο να την αλλάξει. 

Ωστόσο, η όλη διαδικασία μπορεί να του γεννά δεύτερες αυστηρά επικριτικές σκέψεις για τον εαυτό του όπως «Είμαι σίγουρα ανάξιος αφού κάνω τέτοιες σκέψεις» ή «Είμαι ανάξιος αφού βρίσκομαι στη θέση να ζητάω βοήθεια από ειδικό». Έτσι, η αυτοεκτίμηση δεν είναι τόσο σημαντική όσο, η αυτό-συμπόνοια.

Τι είναι η «αυτό-συμπόνοια»;

Η Kristin Neff, ήταν από τις πρώτες ψυχολόγους που ερεύνησαν την έννοια της αυτό-συμπόνοιας. Έτσι, την προσδιορίζει ως εξής:

Αυτο-συμπόνοια έχει κάποιος ο οποίος σε περιόδους προσωπικής κρίσης και αποτυχίας, είναι ευγενικός προς τον εαυτό του, αναγνωρίζει τις προσπάθειες και τις δυσκολίες μια φυσική διαδικασία της ανθρώπινης ύπαρξης και τέλος, έχει επίγνωση των αρνητικών σκέψεων και συναισθημάτων του.

Οι νέες έρευνες, αμφισβητούν τη σημασία της αυτοεκτίμησης

Για παράδειγμα, κάποιος που σκέφτεται «Απέτυχα, δεν αξίζω», αντί να προσπαθήσει να αλλάξει αυτή τη σκέψη, χρειάζεται να την αποδεχτεί ως μια φυσιολογική και αναμενόμενη σκέψη που θα μπορούσε να κάνει ο οποιοσδήποτε. Αντίθετα, αν προσπαθήσει να την αλλάξει, κινδυνεύει να νιώσει ακόμη χειρότερα για τον εαυτό του.

Παράλληλα, δεν μπορούμε να αποτρέψουμε, ειδικά τα νέα παιδιά, να κάνουν σκέψεις κατωτερότητας σε διάφορες περιόδους. Αυτό που όμως μπορούμε να κάνουμε, είναι να τους δείξουμε πώς να απαντούν σε τέτοιου είδους σκέψεις. 

Για παράδειγμα, στη σκέψη «Δεν αξίζω», αντί να μάθουμε στο παιδί «μαλώνοντάς το» να μην σκέφτεται έτσι και να αλλάζει τη σκέψη του, να του πούμε ότι είναι φυσικό να νιώθει έτσι και να μην δώσουμε μεγάλη σημασία. 

Η θεωρία της «αυτό-συμπόνοιας» υποστηρίζει, πως όσο πιο πολύ σημασία δίνουμε στην αρνητική σκέψη, τόσο την ενδυναμώνουμε

Αντίθετα, αν σκεφτούμε πως όλοι σκέφτομαι έτσι, ανά περιόδους, ότι είναι απόλυτα φυσικό και αν πούμε «δεν πειράζει» και συνεχίσουμε, αυτόματα η πολυπόθητη αυτοεκτίμηση δεν μπορεί να κλονιστεί.

Αυτές οι έρευνες έρχονται να επικυρώσουν πολλές προσωπικές μου υποθέσεις. Η αυτοεκτίμηση αυξάνεται όταν βάζω τον εαυτό μου στην γωνία και τον μαλώνω. Η ήρεμη αντιμετώπιση και θετική στάση απέναντι στον εαυτό μας, ακόμη και όταν δεν σκέφτεται πάντα σωστά, είναι ο καλύτερος τρόπος να πετύχουμε εσωτερική γαλήνη.

Αυτή είναι μια δεξιότητα που αξίζει να μάθουμε στα παιδιά μας. Όχι πανικό κάθε φορά που εκφράζουν μια σκέψη που φανερώνει χαμηλή αυτοεκτίμηση. Αντίθετα, χρειάζεται να τα καθησυχάζουμε και να τους λέμε ότι όλοι νιώθουμε έτσι ανά περιόδους, αυτό δεν σημαίνει ότι μας χαρακτηρίζει.

Να είστε καλά!