στο ΜΚΤ από τα τέλη Νοεμβρίου έως τον Μάρτιο του 2017.

Στην έκθεση, θα παρουσιάζονται με απλό και εύληπτο τρόπο στοιχεία που θα ανασυνθέτουν τις δομές της Πρωτοκυκλαδικής Κοινωνίας, ξεκινώντας από το περιβάλλον ζωής των ανθρώπων με τεκμήρια της χλωρίδας και της πανίδας κατά την 3η χιλιετία π.Χ. στα νησιά, τις ασχολίες των κατοίκων τους, την ιεραρχία της κοινωνικής ζωής και θα ανιχνεύουν τις πίστεις και τις δοξασίες τους.

Θα περιληφθούν εκθέματα από τη συλλογή του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών-Μουσείο Κανελλοπούλου και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, και θα συνοδεύεται από μικρό κατάλογο. Ο δανεισμός των εκθεμάτων συζητήθηκε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, το οποίο γνωμοδότησε θετικά.

Η έκθεση θα διορθώνεται σε 5 θεματικές  ενότητες:

1. Πυρήνες της κοινωνίας
2. Ασχολίες
3. Κοινωνική Ζωή
4. Κοινωνική Ιεραρχία
5. Ζωή και Θάνατος – Πίστεις και λατρείες

οι οποίες θα παρουσιαστούν στις αίθουσες της νέας πτέρυγας του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.

Ο καθηγητής αρχαιολογίας και διευθυντής του ΜΚΤ Νίκος Σταμπολίδης παρουσίασε αναλυτικά το σκεπτικό της κάθε ενότητας. Ξεκίνησε λέγοντας πως μέχρι τώρα δεν έχουμε γραπτά κείμενα για τον κυκλαδικό πολιτισμό, ούτε από επιγραφικές μαρτυρίες αλλά ούτε και από την αρχαία ελληνική γραμματεία. Επομένως, η παρουσίαση πρέπει να γίνει με τρόπο διδακτικό και αυτοί οι «σιωπηλοί μάρτυρες», τα κατάλοιπα του κυκλαδικού πολιτισμού, να γίνουν οι εκπρόσωποι μιας γραφής που δεν υπάρχει και να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε την κοινωνία τους.

Στους πυρήνες της κοινωνίας θα υπάρχει το Αρσενικό και το Θηλυκό, και μαζί τους μια μορφή που κρατά μωρό- ανεξάρτητα από το αν είναι θεϊκό, ή όχι.

Στις ασχολίες, θα παρουσιαστεί το Περιβάλλον. Από τα αγγεία έχουμε μαρτυρίες για δέντρα της εποχής, αλλά και για άλλα αντικείμενα. Όπως ο τεχνίτης άφηνε το άψητο αγγείο να στεγνώσει επάνω σε κάποια φύλλα, ή σε κάποιο χαλάκι, έμενε το αποτύπωμα στον πάτο του. 'Ετσι βλέπουμε σήμερα πως στα κυκλαδονήσια είχαν λεύκες, είχαν άμπελο και γνώριζαν την υφαντική και την καλαθοπλεκτική.

Από άλλα αντικείμενα αυτής της ενότητας διαπιστώνουμε πως ήταν επίσης γλύπτες μαρμάρου, ναυπηγοί και ναυτικοί, κυνηγοί κ.α.

Στην Τρίτη ενότητα, της κοινωνικής ζωής, θα παρουσιαστούν ο αρπιστής και ο αυλητής από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, μαζί με τον «εγείροντα πρόποση» από το ΜΚΤ. Μαζί με άλλα ειδώλια θα γίνει αναπαράσταση ενός συμποσίου, «έστω και αν δεν γνωρίζουμε κατά πόσον ο χαρακτήρας του ήταν κοινωνικός ή τελετουργικός, δηλαδή θρησκευτικός.

Στην επόμενη ενότητα, της ιεραρχίας, θα δούμε κυνηγούς ή βασιλιάδες, με το αντίστοιχο θηλυκό τους. Αντικείμενα που συνδέονται με τη θέση τους θα ενώνονται με τη μορφή στεμμάτων.

Τα γνωστά τηγανόσχημα σκεύη μαζί με άλλα αγγεία, θα πρωταγωνιστήσουν στο να παρουσιαστούν κάποιες θρησκευτικές δοξασίες, σχετικές με τη ζωή και τον θάνατο, στην πέμπτη ενότητα. Σε αυτήν θα παρουσιαστεί και το μεγάλο κυκλαδικό ειδώλιο που εκθέτει το ΜΚΤ στον πρώτο του όροφο.  Επίσης, θα περιληφθούν κομμάτια από σπασμένα ειδώλια που ανήκουν στον «Θησαυρό της Κέρου».

Στην έκθεση θα προβάλλεται βίντεο, με ένα ποίημα του ίδιου του Ν. Σταμπολίδη, για τις προϊστορικές Κυκλάδες, ο οποίος θα το απαγγέλει, αλλά χωρίς να εμφανίζεται στην κάμερα. Ο κ. Σταμπολίδης σημειώνει επίσης ότι ο συγκεκριμένος πολιτισμός ήταν εξαιρετικά προηγμένος σε σχέση με τους γνωστούς πολιτισμούς της ίδιας εποχής στην Αίγυπτο και τη μικρασιατική ακτή.

Μέλη του ΚΑΣ πρότειναν να περιληφθεί και μια ακόμα ενότητα σχετική με τα χωρίς πληροφορία αντικείμενα, αυτά δηλαδή που δεν προέρχονται από ανασκαφές. Ο κ. Σταμπολίδης συμφώνησε, ζητώντας ευρήματα και προτάσεις.

Άλλο μέλος του συμβουλίου αναρωτήθηκε κατά πόσο μπορεί το υπουργείο Πολιτισμού να δώσει εκθέματα σε ένα μουσείο του οποίου τα αρχαία προέρχονται μόνο από αγορές. Ο κ. Σταμπολίδης απάντησε πως η συλλογή του ζεύγους Γουλανδρή ξεκίνησε μόνο μετά την άδεια του κράτους, με υπογραφή Κωνσταντίνου Καραμανλή και γενικού διευθυντή αρχαιοτήτων Ιωάννη Παπαδημητρίου κατά τη δεκαετία του 60. Πως το περίφημο «Σερνικούδι» αγοράστηκε σε δημοπρασία στο εξωτερικό από τον Γ. Γουλανδρή, και θα το έχανε η Ελλάδα, διότι το κράτος δεν είχε τόσα χρήματα. Και πως από το 1996 και μετά, από τότε δηλαδή που έχει αναλάβει τη διεύθυνση, κάθε προσθήκη στις συλλογές προέρχεται μόνο από επαναπατρισμό αρχαιοτήτων.

Η προεδρία της Δημοκρατίας τιμά πάντως τον Ν. Σταμπολίδη, αλλά και τον Πέτρο Θέμελη, απονέμοντάς τους τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος του Φοίνικος για την προσφορά τους στα μουσεία και στον Πολιτισμό της Ελλάδας.

Αντιγόνη Καρατάσου

Πηγή:  liberal.gr   

Newsroom MykonosTicker