Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένουν εργαζόμενοι, εργοδότες, αλλά και παράγοντες της αγοράς το περιεχόμενο του νόμου για τα Επαγγελματικά Ταμεία, καθώς από αυτό όχι μόνο θα επηρεαστεί το πόσο γρήγορα θα αναπτυχθεί ο θεσμός στη χώρα μας, αλλά και ο βαθμός συμμετοχής των τραπεζών, των ασφαλιστικών ομίλων και άλλων εταιρειών του ευρύτερου χρηματοοικονομικού χώρου (π.χ. ΑΕΠΕΥ, ΑΕΔΑΚ).

Χαρακτηριστικό είναι το ότι χθες δημοσίευσε τις θέσεις της για το συγκεκριμένο καυτό ζήτημα η Ελληνική Ένωση Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α.).

Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, δύο είναι τα μεγάλα «στοιχήματα» στα οποία θα πρέπει να απαντήσει το νέο θεσμικό πλαίσιο:

Πρώτον, το αν η συμμετοχή των ασφαλιστικών ομίλων, ή των τραπεζών, ή έστω άλλων σχετικών αδειοδοτημένων εταιρειών θα είναι «δευτερεύουσα» (Ταμεία κλειστού τύπου), ή «πρωτεύουσα» (Ταμεία ανοιχτού τύπου).

«Δευτερεύουσα συμμετοχή» έχουμε όταν οι ενδιαφερόμενοι κοινωνικοί φορείς (εργοδότες, εργαζόμενοι) συστήνουν εθελοντικά ένα Επαγγελματικό Ταμείο, το οποίο οργανώνουν και διοικούν και στη συνέχεια έρχονται να συμφωνήσουν με έναν αδειοδοτημένο οργανισμό (έστω ασφαλιστική εταιρεία) για την παροχή στο Ταμείο συμβουλών και υπηρεσιών λειτουργίας-διαχείρισης.

Αντίθετα, «πρωτεύουσα συμμετοχή» έχουμε όταν οι ίδιες οι ασφαλιστικές εταιρείες ιδρύουν Επαγγελματικά Ταμεία και στη συνέχεια έρχονται να ενταχθούν και να προσχωρήσουν σ’ αυτά οι κοινωνικοί εταίροι.

Απέναντι στο διαχωρισμό αυτό, η ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α. είναι υπέρ των Ταμείων «κλειστού τύπου», γιατί έτσι αντικρούονται πιθανές κατηγορίες για «ιδιωτικοποίηση συντάξεων», ή για «συγκεκαλυμμένη μεταφορά κεφαλαίων από τον δεύτερο στον τρίτο πυλώνα».

Άλλωστε, όπως αναφέρει το euro2day, σύμφωνα με την ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α., η δυνατότητα απ’ ευθείας πρόσβασης επιχειρήσεων-εργαζομένων στις ασφαλιστικές εταιρείες δίδεται ήδη μέσα από τα ομαδικά συνταξιοδοτικά συμβόλαια του τρίτου πυλώνα.

Πάντως, η ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α. αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο «ανοιχτών Ταμείων» προκειμένου να καλύπτουν κατηγορίες εργαζομένων, που δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στα «κλειστά Ταμεία» (π.χ. δεν υπάρχουν στον κλάδο τους).

Δεύτερον, για το αν ο θεσμός των Επαγγελματικών Ταμείων θα λάβει πιο μαζικό και υποχρεωτικό χαρακτήρα (π.χ. να μεταβιβαστούν σ’ αυτά τμήμα των εισφορών του πρώτου πυλώνα) πέρα από την απλή προαιρετικότητα που προβλέπει το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο.

Στο σημείο αυτό «έχουν πέσει στο τραπέζι» διάφορες προτάσεις, όπως για παράδειγμα η δημιουργία ενός πολύ μεγάλου «δημόσιου επαγγελματικού ταμείου», ή αντιδιαμετρικά η συγκέντρωση όλων των εισφορών (εργοδοτών και εργαζομένων) σε ένα «ταμείο τροχονόμο» και μετά να αποφασίζει κάθε ασφαλισμένος ξεχωριστά σε ποιο επαγγελματικό ταμείο (δημόσιο, ή ιδιωτικό) θα κατευθυνθούν τα χρήματά του.

Σε κάθε περίπτωση, η ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α. πιστεύει στην αναγκαιότητα ταχείας ανάπτυξης του θεσμού των Επαγγελματικών Ταμείων (συνυπάρχοντας με τον πρώτο και τον τρίτο) καθώς μεταξύ άλλων:

α) Υπάρχει αδυναμία του πρώτου πυλώνα (κοινωνική ασφάλιση) να ανταποκριθεί στη δημογραφική γήρανση του πληθυσμού.

β) Παρατηρείται τάση μείωσης του ποσοστού αναπλήρωσης στους συνταξιούχους (μεταστροφή από την κοινωνική ασφάλιση στην κοινωνική ασφάλεια).

γ) Υπάρχει αδήριτη ανάγκη για συσσώρευση πόρων και κατεύθυνσή τους προς παραγωγικές εγχώριες επενδύσεις, προκειμένου να αυξηθούν ΑΕΠ, απασχόληση και διαθέσιμα εισοδήματα).