Government Reform: Ανασχηματισμός ουσίας ή διαχείριση των εντυπώσεων μετά την εκλογική αποτυχία της ΝΔ;

Government Reform / Ανασχηματισμός ουσίας ή διαχείριση των εντυπώσεων μετά την εκλογική αποτυχία της ΝΔ;

Government Reform: Ανασχηματισμός ουσίας ή διαχείριση των εντυπώσεων μετά την εκλογική αποτυχία της ΝΔ;

Government Reform / Ανασχηματισμός ουσίας ή διαχείριση των εντυπώσεων μετά την εκλογική αποτυχία της ΝΔ; Αλλαγές ουσίας στα πρόσωπα και στις πολιτικές της κυβέρνησης ή απλώς πολιτική διαχείριση των εντυπώσεων από το πολύ αρνητικό για τη ΝΔ αποτέλεσμα των ευρωεκλογών;

Το συγκεκριμένο ερώτημα ανακύπτει σε όποιον παρακολουθεί τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη να επιχειρεί να λύσει, εν μέσω πληθώρας σεναρίων σχετικά με τις αλλαγές που προτίθεται να κάνει, το «σταυρόλεξο» ενός προαναγγελθέντος ανασχηματισμού ο οποίος είναι σαφές ότι προκύπτει από τις εξελίξεις και όχι από τον σχεδιασμό του Μεγάρου Μαξίμου.

Πρώτο ζητούμενο, το εύρος του ανασχηματισμού. Θα είναι, για πρώτη φορά επί Κυριάκου Μητσοτάκη, ευρύτατος ή θα επιλέξει, όπως και στις προηγούμενες περιπτώσεις, στοχευμένες αλλαγές σε επίπεδο υπουργών και ανακάτεμα της εσωκομματικής «τράπουλας» με αξιοποίηση και άλλων μελών της ΚΟ της ΝΔ σε θέσεις υφυπουργών;

Δεύτερο ζητούμενο, εάν οι όποιες αλλαγές προσώπων θα συνοδευτούν και από αλλαγές στην ασκούμενη πολιτική που αποδοκίμασαν οι πολίτες. Σε αυτό, την απάντηση μάλλον την έχει δώσει ήδη ο πρωθυπουργός, προαναγγέλλοντας "διορθωτικές" κινήσεις που όχι μόνο δεν θα αλλάζουν τον πυρήνα της κυβερνητικής πολιτικής, αλλά θα υλοποιούν "γρηγορότερα" την ίδια κυβερνητική πολιτική.

Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα η αντιμετώπιση της ακρίβειας. Η παραδοχή του κ. Μητσοτάκη ότι η κυβέρνηση εισέπραξε δυσαρέσκεια για την ακρίβεια καθιστά πιθανό να θελήσει να σηματοδοτήσει την λήψη του μηνύματος με την επιλογή νέου υπουργού στην θέση του Κώστα Σκρέκα στον οποίο όμως δύσκολα θα μπορούσε να καταλογίσει ότι δεν αξιοποιεί όσα «εργαλεία» έχει στην διάθεσή του.

Ο ίδιος ο πρωθυπουργός υπεραμυνόταν μέχρι την περασμένη Κυριακή της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων που έχουν γίνει για τον έλεγχο της αγοράς, πρόβαλε την αποδοτικότητα των "εργαλείων" που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση για μείωση των τιμών στο ράφι και υπογράμμιζε τους εντατικούς ελέγχους και τα υψηλά πρόστιμα που επιβάλλονται για φαινόμενα αθέμιτης κερδοφορίας και παραπλάνησης των καταναλωτών.

Το ζήτημα όμως είναι ότι ακόμη και αν υπάρξει αλλαγή φρουράς, η νέα ηγεσία του υπουργείου θα κληθεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα με τα ίδια ακριβώς «εργαλεία».

Ο κ. Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι δεν θα υπάρξει μείωση του ΦΠΑ σε βασικά αγαθά και οι ελπίδες για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα σε αυτή την "διαρκή μάχη" εναπόκεινται στην συζήτηση που θα γίνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο για παρεμβάσεις σε ότι αφορά την διαφορετική τιμολόγηση των προϊόντων από τις πολυεθνικές, ενώ προαναγγέλλεται μεγαλύτερη αυστηρότητα απέναντι σε ολιγοπωλιακές συμπεριφορές που έχουν εντοπιστεί στην εγχώρια αγορά, αλλά ουδεμία αναφορά γίνεται στην αναγκαία ενίσχυση σε ανθρώπινο δυναμικό της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Όσον αφορά την οικονομική πολιτική, το γεγονός ότι ο κ. Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι δεν θα αλλάξει η φιλοσοφία του νομοσχεδίου για την φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών καθιστά ακόμη πιο πιθανή την παραμονή στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας του Κωστή Χατζηδάκη, ο οποίος θα ήταν μάλλον απίθανο να είναι εκείνος που θα ανέτρεπε μία "μεταρρύθμιση" την οποία υπερασπίστηκε ως σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της φορολογικής δικαιοσύνης.

Η θετική πορεία των δεικτών της οικονομίας, έστω και αν αυτή δεν αντανακλάται στην βελτίωση του επιπέδου διαβίωσης των νοικοκυριών και η προσήλωσή του στην «δημοσιονομική υπευθυνότητα» -που αποτελεί την «σημαία» της κυβερνητικής πολιτικής στη δεύτερη τετραετία- μάλλον τον καθιστούν αμετακίνητο.

Κάποια από τα αντικρουόμενα, είναι η αλήθεια, σενάρια φέρουν ως πιθανή την απομάκρυνση από το υπουργείο Εσωτερικών της Νίκης Κεραμέως, κάτι που εκ των πραγμάτων θα προκαλέσει συνειρμούς για την υπόθεση των emails, για την οποία το Μέγαρο Μαξίμου τονίζει ότι έλαβε χώρα πριν αναλάβει η ίδια καθήκοντα υπουργού Εσωτερικών.

Την ίδια ώρα ο κ. Μητσοτάκης μιλά για μεγάλη επιτυχία στην εφαρμογή της επιστολικής ψήφου, θεωρώντας μάλιστα ότι μετά από αυτό δεν έχει κανένα κόμμα άλλοθι να αρνηθεί την επέκτασή της και στις εθνικές εκλογές για τους εκτός Ελλάδας, την οποία προτίθεται η κυβέρνηση να φέρει κατά πάσα πιθανότητα το φθινόπωρο.

Εν αναμονή του ανασχηματισμού επανέρχεται επίσης σενάριο περί συγχώνευσης των υπουργείων Εσωτερικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κάτι που είχε συζητηθεί και προ των εθνικών εκλογών του 2023, με βασικό επιχείρημα την ψηφιοποίηση των υπηρεσιών του δημοσίου.

Οι μετεκλογικές αναφορές του πρωθυπουργού στην προτεραιότητα που θα αποδώσει η κυβέρνηση στα μέσα μαζικής μεταφοράς επαναφέρει εξάλλου και σενάριο διαχωρισμού του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Το ζήτημα είχε επίσης συζητηθεί πριν από τις περσινές εθνικές εκλογές αλλά ο πρωθυπουργός είχε επιλέξει να παραμείνει το υπουργείο ως έχει.

Παρά το γεγονός ότι ο κ. Μητσοτάκης έχει εκφράσει και δημοσίως προβληματισμό για αυτό που χαρακτηρίζει «πληθωρισμό καινούργιων υπουργείων», τα σενάρια είναι και αυτή την φορά αρκετά και δημιουργούν μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις ανησυχίες ότι μπορεί να οδηγούν σε πειραματισμούς.

Παράδειγμα, οι πληροφορίες που θέλουν να εξετάζεται και σενάριο συνένωσης των υπουργείων Μετανάστευσης και Ναυτιλίας, κάτι που θα οδηγούσε στην πράξη σε εκ νέου κατάργηση του αυτοτελούς υπουργείου Μετανάστευσης. Αυτό ήταν το πρώτο μεγάλο λάθος που είχε διαπράξει το 2019 η κυβέρνηση Μητσοτάκη καταργώντας το αυτόνομο υπουργείο, το οποίο αναγκάστηκε να επανασυστήσει έξι μήνες μετά.

Ο κ. Μητσοτάκης έχει δημιουργήσει από το 2019 τρία νέα υπουργεία:

Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης που αναμφισβήτητα έχει εξελιχθεί σε ισχυρό χαρτί για την σημερινή κυβέρνηση, το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης ως αποτέλεσμα της αποτυχημένης διαχείρισης των πυρκαγιών και το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, το οποίο συμβολίζει την προτεραιότητα που αποδίδεται στο δημογραφικό και η πρόθεση του πρωθυπουργού είχε γίνει γνωστή πολύ πριν τις εθνικές εκλογές του 2023.

Αλλαγή ηγεσίας θεωρείται πολύ πιθανό να υπάρξει και στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, στον απόηχο των αγροτικών κινητοποιήσεων με τις οποίες βρέθηκε αντιμέτωπη στις αρχές του 2024 και η ελληνική κυβέρνηση.

Στο επίκεντρο αλλαγών πιθανότατα θα βρεθεί και το ίδιο το Μέγαρο Μαξίμου με ένα σενάριο να κάνει λόγο για επιστροφή του πρωτεργάτη του «επιτελικού κράτους», Γιώργου Γεραπετρίτη, ενώ ακούγεται και το όνομα του Νίκου Παπαθανάση.

Αλλαγή του υπουργού Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοίδη -ο οποίος ανέλαβε μάλιστα μετά από απομακρύνσεις δύο υπουργών μέσα σε 7 μήνες- του υπουργού Υγείας, Άδωνι Γεωργιάδη και της υπουργού Εργασίας, Δόμνας Μιχαηλίδου είναι μάλλον δύσκολο να γίνουν καθώς ανέλαβαν καθήκοντα μόλις πριν από έξι μήνες, στον μίνι ανασχηματισμό του Ιανουαρίου.

Ένα ακόμη ερώτημα που σχετίζεται με την επόμενη ημέρα του ανασχηματισμού αφορά στον αντίκτυπο που θα έχει στο εσωτερικό της ΚΟ της ΝΔ.

Για την ώρα, η προοπτική αλλαγών στο κυβερνητικό σχήμα λειτουργεί αποτρεπτικά για την επέκταση του κλίματος αναταραχής στη ΚΟ της ΝΔ, μετά τον ανασχηματισμό όμως είναι πιθανό στην εύλογη ανησυχία για το εκλογικό αποτέλεσμα να προστεθεί και η προσωπική δυσαρέσκεια βουλευτών οι οποίοι θα παραμείνουν εκτός κυβερνητικού σχήματος.