Parthenon Marbles / Ο Μπλερ εξέτασε το ενδεχόμενο δανεισμού των μαρμάρων του Παρθενώνα για να βοηθήσει την υποψηφιότητα του Λονδίνου για τους Ολυμπιακούς Αγώνες
Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου προσπάθησε να βοηθήσει την Ελλάδα να εξασφαλίσει τα Μάρμαρα του Παρθενώνα ως δάνειο πριν από δύο δεκαετίες, σε μια προσπάθεια να κερδίσει υποστήριξη για την υποψηφιότητα του Λονδίνου για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012, σύμφωνα με τα αρχεία που δόθηκαν την Παρασκευή στη δημοσιότητα. Αποκαλύφθηκε εσωτερική αλληλογραφία της βρετανικής κυβέρνησης από το 2002 και το 2003 σχετικά με τις ζωφόρους του Παρθενώνα, γνωστές και ως Ελγίνεια Μάρμαρα, καθώς το θέμα συνεχίζει να απασχολεί τις σχέσεις Ηνωμένου Βασιλείου-Ελλάδας.

Η κυβέρνηση των Εργατικών του Τόνι Μπλερ, άσκησε πιέσεις για τη σύναψη συμφωνίας για το διαμοιρασμό των Γλυπτών του Παρθενώνα με την Ελλάδα το 2003, κατηγορώντας μάλιστα το Βρετανικό Μουσείο για «αδιαλλαξία» όσον αφορά τους ελληνικούς θησαυρούς, όπως αποκαλύπτουν αρχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα από τα Εθνικά Αρχεία του Ηνωμένου Βασιλείου.

Οι αποκαλυπτικές επιστολές 

Σύμφωνα με τους Financial Times, σε επιστολή που απευθυνόταν στον Μπλερ τον Απρίλιο του 2003, η σύμβουλος της Ντάουνινγκ, Στριτ Σάρα Χάντερ έγραφε: «Υπάρχουν σοβαροί λόγοι... τόσο ιδιωτικά όσο και δημοσίως να ενθαρρύνουμε το Βρετανικό Μουσείο να βρει μια διευθέτηση τους επόμενους 12 μήνες».

«Η ελληνική υπόθεση έχει γίνει πιο περίπλοκη - υποστηρίζοντας ένα δάνειο και όχι την επιστροφή της κυριότητας - και έρχεται σε αντίθεση με την αδιαλλαξία του (Βρετανικού Μουσείου) να εξετάσει οποιονδήποτε συμβιβασμό», σημειώνεται στην επιστολή.

Η διαμάχη για την επιστροφή των Γλυπτών συνεχίζεται για περισσότερο από δύο αιώνες μετά την κλοπή τους από τα ερείπια του ναού του Παρθενώνα στην Αθήνα από τον Έλγιν. Σήμερα αποτελούν ένα από τα πιο διάσημα αντικείμενα του Βρετανικού Μουσείου.

Η Χάντερ έγραψε ότι τα Γλυπτά θα μπορούσαν να αποτελέσουν «ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί» στην προσπάθεια να κερδίσει το Λονδίνο τους Ολυμπιακούς του 2012, σημειώνοντας ότι θα μπορούσε να βοηθήσει να αποσπαστεί η ελληνική ψήφος και μια «σειρά άλλες». Ωστόσο, προειδοποίησε, «θα πρέπει να προφυλαχθούμε από τον κίνδυνο άλλες χώρες να υποβάλλουν αντίστοιχα αιτήματα».

Για να λυθεί το αδιέξοδο, πρότεινε Λονδίνο και Αθήνα να υπογράψουν μια συνθήκη που θα διέπει τη συμφωνία κοινής χρήσης μεταξύ των δύο χωρών.

Μάλιστα, σε ένα χειρόγραφο σημείωμα ο Μπλερ έγραψε ότι ήταν υπέρ της δημιουργίας ενός καναλιού επικοινωνίας για να πείσει το Βρετανικό Μουσείο για τα πλεονεκτήματα μιας τέτοιας διευθέτησης.

Πρότεινε να τεθεί επικεφαλής των διαπραγματεύσεων ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ Όουεν, καθώς είχε «επιρροή», αλλά θα δημιουργούσε επίσης απόσταση από την κυβέρνηση.

Ο Όουεν είχε γράψει στην κυβέρνηση τον Μάρτιο του 2003 υποστηρίζοντας ότι η διαπραγμάτευση κάποιας μορφής συνθήκης με την Αθήνα για το δάνειο των μαρμάρων θα είχε «τεράστια οφέλη». Δεν είναι σαφές από τα έγγραφα γιατί η ιδέα τελικά δεν προχώρησε.

Η επιστολή του Κώστα Σημίτη στον Τόνι Μπλερ 

Όπως σημειώνουν οι FT, τον Οκτώβριο του 2002, ο Κώστας Σημίτης, τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας, έγραψε στον Μπλερ προτείνοντας να επιστραφούν τα Γλυπτά στην Ελλάδα με μακροχρόνιο δανεισμό από το Βρετανικό Μουσείο σε ένα νέο μουσείο που χτιζόταν στους πρόποδες της Ακρόπολης, «παρακάμπτοντας το θέμα της ιδιοκτησίας», όπως αποκαλύπτουν τα έγγραφα του αρχείου.

Σημειώνεται πως νόμος του 1963 εμποδίζει το Βρετανικό Μουσείο να παραδώσει μόνιμα πίσω τα Γλυπτά.

Σε αντάλλαγμα, η Ελλάδα προσφέρθηκε να παράσχει στο Βρετανικό Μουσείο μια ανακυκλούμενη προσφορά αντικειμένων από την αρχαιότητα, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων θησαυρών που δεν είχαν βγει ποτέ πριν εκτός Ελλάδας. Η επιστολή Σημίτη έκανε αναφορά σε δημοσκόπηση του 2002, σύμφωνα με την οποία το 56% του βρετανικού κοινού υποστήριζε την επιστροφή των Γλυπτών στην Ελλάδα.

«Η επιστροφή των Γλυπτών από τη βρετανική κυβέρνηση στο πλαίσιο των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, θα ήταν μια χειροκροτούμενη διεθνώς χειρονομία που αρμόζει στο Ολυμπιακό πνεύμα», είχε γράψει ο Σημίτης.