51 years since the Turkish invasion of Cyprus - The dark anniversary of “Attila” / 51 χρόνια από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο... «Παραμένει ανοιχτή πληγή».... Τα μηνύματα πολιτικών και κομμάτων

Η αλήθεια δεν παραγράφεται. Η ιστορία δεν αναθεωρείται. Η κατοχή δεν νομιμοποιείται» - «Δεν ξεχνώ» είναι ο πυρήνας των μηνυμάτων των πολιτικών αρχηγών και των κομμάτων για τα 51 χρόνια από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.

Με τις σειρήνες να ηχούν και φέτος στις 05:30 τα ξημερώματα, όπως κάθε χρόνο τέτοια μέρα, η Κύπρος θυμάται και θρηνεί....

Συμπληρώνονται 51 χρόνια από την τουρκική εισβολή της 20ής Ιουλίου 1974, μια ημέρα που σημάδεψε ανεξίτηλα τη νεότερη ιστορία του νησιού, αφήνοντας πίσω της χιλιάδες νεκρούς, αγνοούμενους, πρόσφυγες και μια πατρίδα διχοτομημένη.

Η στρατιωτική επιχείρηση της Τουρκίας, με την κωδική ονομασία «Αττίλας», ξεκίνησε τα ξημερώματα της 20ής Ιουλίου 1974 με μαζικές αποβατικές και αεροπορικές επιχειρήσεις στην περιοχή Πέντε Μίλι δυτικά της Κερύνειας.

Υπό τη διοίκηση του αντιστράτηγου Νουρετίν Ερσίν, περίπου 40.000 Τούρκοι στρατιώτες αποβιβάστηκαν ανενόχλητοι, ενώ αλεξιπτωτιστές ρίπτονταν σε στρατηγικά σημεία γύρω από τη Λευκωσία.

Η ελληνική και ελληνοκυπριακή αντίδραση ήρθε καθυστερημένα, επιτρέποντας στους εισβολείς να παγιώσουν θέσεις και να δημιουργήσουν στρατηγικό προγεφύρωμα.

Η Τουρκία, με πρόσχημα την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης έπειτα από το πραξικόπημα κατά του Προέδρου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ (15 Ιουλίου), ισχυρίστηκε πως η επέμβασή της ήταν «ειρηνική».

Όμως, τα γεγονότα την διέψευσαν. Άμαχοι δολοφονήθηκαν, γυναίκες βιάστηκαν, αιχμάλωτοι εκτελέστηκαν, ενώ χιλιάδες Ελληνοκύπριοι ξεριζώθηκαν από τις πατρογονικές τους εστίες.

Χάος στην Αθήνα – Αντίσταση στην Κύπρο

Η Χούντα στην Αθήνα αιφνιδιάστηκε και κατέρρευσε υπό το βάρος της κρίσης. Η γενική επιστράτευση εξελίχθηκε σε φιάσκο, αποκαλύπτοντας την επιχειρησιακή ανεπάρκεια του στρατιωτικού καθεστώτος. Ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων, στρατηγός Μπονάνος, παρακολουθούσε τις εξελίξεις ανήμπορος, ενώ ο ισχυρός άνδρας της Χούντας, Δημήτριος Ιωαννίδης, αποχώρησε από συνάντηση, φωνάζοντας στον Αμερικανό υφυπουργό Εξωτερικών Τζόζεφ Σίσκο: «Μας εξαπατήσατε... Ημείς θα κηρύξωμεν πόλεμον!».

Στην Κύπρο, η Εθνική Φρουρά και η ΕΛΔΥΚ, με περίπου 12.000 μαχητές και χωρίς αεροπορική κάλυψη, αντιστάθηκαν με ηρωισμό. Ελληνοκύπριοι πολίτες, αψηφώντας τον θάνατο, ανέλαβαν δράση με ό,τι μέσα διέθεταν, μαχόμενοι ακόμη και από τις στέγες των σπιτιών τους.

Διπλωματικά παιχνίδια και η αναποτελεσματική ειρήνευση

Παρά το ψήφισμα 353 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για κατάπαυση του πυρός και αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων, η Τουρκία προχώρησε ανενόχλητη στην εδραίωση των θέσεών της. Η ανακωχή που συμφωνήθηκε στις 22 Ιουλίου, δεν εφαρμόστηκε ουσιαστικά ποτέ.

Η εκεχειρία παραβιάστηκε επανειλημμένα και η κατάσταση επιδεινώθηκε, με αποκορύφωμα το δεύτερο κύμα της εισβολής στις 14 Αυγούστου 1974 – τον αποκαλούμενο «Αττίλα 2». Οι τουρκικές δυνάμεις κατέλαβαν τη Μόρφου, την Αμμόχωστο, την Καραπασία και εδραίωσαν την κατοχή στο 36,2% της Κυπριακής Δημοκρατίας, εκτοπίζοντας πάνω από 200.000 Ελληνοκυπρίους.

Μνήμη και υποχρέωση

Η 20ή Ιουλίου δεν είναι απλώς μια επέτειος, αλλά μια υπενθύμιση χρέους: για διατήρηση της ιστορικής μνήμης, για αποκατάσταση της δικαιοσύνης και για διεκδίκηση της επανένωσης του νησιού, μέσα από μια δίκαιη, βιώσιμη και λειτουργική λύση. Μια λύση που θα εξασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των Κυπρίων, χωρίς ξένες εγγυήσεις και στρατούς κατοχής.

Τι αναφέρουν για την τουρκική εισβολή στην Κύπρο οι Κυριάκος Μητσοτάκης, Νίκος Ανδρουλάκης, Σωκράτης Φάμελλος, ΚΚΕ, Νέα Αριστερά

Με αφορμή τη σημερινή θλιβερή επέτειο συμπλήρωσης 51 ετών από την Τουρκική εισβολή στην Κύπρο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τασούλας δήλωσε: «Πενήντα ένα χρόνια μετά από την παράνομη εισβολή του τουρκικού στρατού στην Κύπρο, κατά παραβίαση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου, η Μεγαλόνησος εξακολουθεί να παραμένει διχοτομημένη και να βιώνει τις συνέπειες αυτής της βάρβαρης επίθεσης της Τουρκίας: παράνομη τουρκική στρατιωτική κατοχή του ενός τρίτου και πλέον του εδάφους της, μαζικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Κυπριακού λαού, αγνοούμενοι, εκτοπισμένοι, εγκλωβισμένοι, παράνομος εποικισμός και καταστροφή της ελληνικής και ορθόδοξης πολιτιστικής κληρονομιάς. Αποτίουμε φόρο τιμής στους Ελλαδίτες και Κυπρίους που αγωνίσθηκαν και θυσιάστηκαν το 1974 για να υπερασπισθούν την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, με την υπόσχεση ότι δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τη θυσία τους. Όπως δεν θα ξεχάσουμε και το χρέος της πατρίδας μας για τη συνέχιση και ενίσχυση των προσπαθειών με στόχο τον τερματισμό της τουρκικής κατοχής και την εξεύρεση δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού Ζητήματος στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και της εφαρμογής του ευρωπαϊκού κεκτημένου σε ολόκληρη την επικράτεια μιας ελεύθερης και επανενωμένης Κύπρου».

«Η μαύρη επέτειος της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο πυροδοτεί και φέτος τη μνήμη της ωμής βίας, του χαμού και του ξεριζωμού. Δυναμώνει, ωστόσο, και τον αγώνα για την επανένωση του νησιού στο πλαίσιο ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού κράτους. Χωρίς κατοχικές δυνάμεις. Και έτοιμο να αποτελέσει φάρο σταθερότητας και ειρήνης στις ταραγμένες θάλασσες της Ανατολικής Μεσογείου», αναφέρει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε πρωινή ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με για τη συμπλήρωση 51 χρόνων από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. «Τη δίκαιη λύση του Κυπριακού την απαιτεί η διεθνής νομιμότητα και ο πολιτισμός του 21ου αιώνα. Την επιβάλλει, όμως, και η συγκυρία ιδιαίτερα σε μία ταραγμένη περιοχή. Γι' αυτό και πρέπει να αποκτήσουν δυναμική προόδου οι διακοινοτικές συνομιλίες στον δρόμο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Έναν δρόμο που ακολουθούν με συνέπεια και σε απόλυτη συνεργασία Αθήνα και Λευκωσία. Το σύνθημα "Δεν Ξεχνώ", άλλωστε, παραμένει επίκαιρο. Στην Κύπρο, με τη διαρκή και μεθοδική προσπάθεια για την αποκατάσταση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Και στην Ελλάδα, με τη συνεχή θωράκιση της αμυντικής και διπλωματικής της ισχύος. Ο αγώνας για τη δικαίωση είναι κοινός. Και θα είναι νικηφόρος. Όπως το θέλουν η Ευρώπη, οι λαοί του κόσμου και η ίδια η Ιστορία», καταλήγει ο πρωθυπουργός στην ανάρτησή του.

Ακολουθεί η δήλωση του Νίκου Ανδρουλάκη, προέδρου ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής: «51 χρόνια από τη βάρβαρη εισβολή του Αττίλα, το Κυπριακό παραμένει ανοιχτή πληγή για τον Ελληνισμό, την Ευρώπη και το διεθνές δίκαιο. Δεν ξεχνάμε τους νεκρούς, τους αγνοούμενους, τους πρόσφυγες. Η αλήθεια δεν παραγράφεται. Η ιστορία δεν αναθεωρείται. Η κατοχή δεν νομιμοποιείται. Οι συστηματικές προκλήσεις της τουρκικής ηγεσίας, όπως το άνοιγμα των Βαρωσίων και η παράνομη απαίτηση για αναγνώριση του ψευδοκράτους, δεν πρόκειται ποτέ να βρουν ανταπόκριση από τη διεθνή κοινότητα. Το ψευδοκράτος είναι δημιούργημα της εισβολής. Δεν έχει και δεν θα αποκτήσει ποτέ καμία νομιμοποίηση. Αγωνιζόμαστε για τη μόνη δίκαιη και βιώσιμη λύση που είναι η επανένωση του νησιού στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, χωρίς εγγυήσεις, χωρίς κατοχικά στρατεύματα. Όσο η πληγή του Κυπριακού παραμένει ανοικτή, ο αγώνας αυτός θα συνεχίζεται».

Ο Σωκράτης Φάμελλος επισημαίνει: «51 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, τιμούμε τη μνήμη των πεσόντων και στεκόμαστε στο πλευρό του Κυπριακού λαού. Η Ευρώπη και η διεθνής κοινότητα δεν μπορούν να κλείνουν τα μάτια στην κατοχή και διχοτόμηση της Κύπρου, στην καταπάτηση του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Απαιτούμε να εφαρμοστούν οι αποφάσεις του ΟΗΕ. Και η Ευρώπη να πάρει μέτρα για την παράνομη κατοχή μιας ευρωπαϊκής χώρας από την Τουρκία. Απαιτείται άμεσα η αποχώρηση των στρατευμάτων και η επανέναρξη των συζητήσεων από εκεί που σταμάτησαν το 2017, με στόχο τη δημιουργία μιας Διζωνικής – Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Και για τον λόγο αυτό απαιτούνται ουσιαστικές πρωτοβουλίες της ελληνικής κυβέρνησης. Η Ειρήνη και η Δικαιοσύνη δεν είναι αιτήματα μόνο του Κυπριακού λαού. Είναι υποχρέωση της Ευρώπης, αλλά και απαίτηση όλων των προοδευτικών και δημοκρατών πολιτών και των λαών όλου του κόσμου».

Ακολουθεί η ανακοίνωση ΣΥΡΙΖΑ για την μαύρη επέτειο της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο: «Συμπληρώνονται σήμερα 51 χρόνια από την παράνομη τουρκική εισβολή τον Ιούλη του 1974 στην Κύπρο, η οποία ακολούθησε το πραξικόπημα της χούντας των συνταγματαρχών. Δεν ξεχνάμε τι ζημιά έκανε η προδοσία της Κύπρου από την ελληνική ακροδεξιά. Ένα έγκλημα, με τραγικό απολογισμό χιλιάδες νεκρούς, τραυματίες και αγνοούμενους και περισσότερους από 200 χιλιάδες πρόσφυγες, που οδήγησε στην παράνομη κατοχή του 37% της Κύπρου. Τιμούμε τη μνήμη όσων αγωνίστηκαν και έχασαν τη ζωή τους, συμπαραστεκόμαστε στο δράμα των οικογενειών των αγνοουμένων.

Δεν θα πάψουμε να στηρίζουμε το αίτημα και τη διεκδίκηση της Κύπρου για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση, στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Μόνη βάση για λύση αποτελεί η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, με μία κυριαρχία, μία ιθαγένεια και μία διεθνή εκπροσώπηση, με κατάργηση των εγγυήσεων και αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων που θα είναι προς όφελος και των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων. Η διεθνής κοινότητα και ιδίως η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί και δεν πρέπει να κλείνει τα μάτια και να αποφεύγει την αναφορά στη συνεχιζόμενη παράνομη τουρκική κατοχή. Ο αγώνας για τον τερματισμό της κατοχής και για την επανένωση της Κύπρου παραμένει επίκαιρος. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θα συνεχίσει να αγωνίζεται για τη δικαίωση των αγώνων του Κυπριακού λαού, προκειμένου να μπει ένα τέλος στο άθλιο αυτό καθεστώς της διχοτόμησης».

Σε ανακοίνωσή του για τη συμπλήρωση 51 χρόνων από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ σημειώνει: «51 χρόνια συμπληρώθηκαν από το έγκλημα σε βάρος του κυπριακού λαού, την τουρκική εισβολή που είχε σαν αποτέλεσμα χιλιάδες νεκρούς, αγνοούμενους και εκτοπισμένους και την κατοχή του 37% της Κύπρου, η οποία διαρκεί μέχρι σήμερα. Το απαραίτητο άλλοθι για την εισβολή του ΝΑΤΟικού τουρκικού στρατού το είχε δώσει λίγες μέρες πριν η επίσης ΝΑΤΟική ελληνική χούντα, με το πραξικόπημα που ενορχήστρωσε κατά της κυβέρνησης του Μακάριου, ενώ απροκάλυπτη κάλυψη στην εισβολή έδωσαν οι ΗΠΑ και το ίδιο το ΝΑΤΟ με τη στάση τους. Αυτή η ιστορική αλήθεια καταρρίπτει τα αφηγήματα σύμφωνα με τα οποία αυτού του είδους οι συμμαχίες μπορούν να παρέχουν διασφάλιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων οποιουδήποτε λαού.

Αυτό βιώνει, άλλωστε, ο κυπριακός λαός και σήμερα, καθώς η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, η ενδυνάμωση των σχέσεων με το ΝΑΤΟ, οι στρατηγικές συμμαχίες με τις ΗΠΑ και το κράτος - δολοφόνο του Ισραήλ, όχι μόνο δεν έχουν την ευεργετική επίδραση στην αναζήτηση "δίκαιης" λύσης στο Κυπριακό που υπόσχονταν οι κυβερνήσεις σε Ελλάδα και Κύπρο, αλλά, αντίθετα, αποτελούν καταλύτη για επικίνδυνες διευθετήσεις, στο έδαφος της αναβάθμισης του νησιού στον ευρωατλαντικό σχεδιασμό, του παζαριού για τις σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας και τα Ελληνοτουρκικά, αλλά και συνολικά των επικίνδυνων πολεμικών εξελίξεων στην περιοχή. Οπως και στην Ελλάδα - με πρόσφατο χαρακτηριστικό παράδειγμα τη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κρήτης και Λιβύης - έτσι και στην Κύπρο, έχουν διαψευσθεί πλήρως οι αβάσιμες προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν για τον ρόλο του νησιού ως ενεργειακού κόμβου στην περιοχή και την εγγύηση που θα παρείχε η εμπλοκή μεγάλων ενεργειακών κολοσσών από τις ΗΠΑ και αλλού για την ασφάλεια του λαού του.

Στο ίδιο φόντο, αναβαθμίζεται ο ρόλος του ψευδοκράτους στη στρατηγική της Τουρκίας και εργαλειοποιείται ως στρατιωτική βάση και μέσο διεκδίκησης ενεργειακών πόρων στην περιοχή και επιχειρείται να ανοίξει ο δρόμος για "απευθείας εμπόριο, πτήσεις και επαφές" άλλων κρατών με το ψευδοκράτος. Με τη συνενοχή του ευρωατλαντικού παράγοντα, προωθείται το σχέδιο των "δύο συνιστώντων κρατών", που πρόκειται για λύση διχοτομική, σαν αυτή που απέρριψε ο κυπριακός λαός στο δημοψήφισμα για το "σχέδιο Ανάν", ενώ δυναμώνει το ενδεχόμενο του κρατικού διαμελισμού της Κύπρου, στον οποίον επιμένει η Τουρκία. Το πιο επικίνδυνο στοιχείο είναι ότι, με ευθύνη των παραπάνω παραγόντων, έχει αδυνατίσει η αντιμετώπιση του Κυπριακού προβλήματος ως διεθνούς προβλήματος εισβολής και κατοχής. Αυτό το απαράδεκτο και αδιέξοδο πλαίσιο συζήτησης επιβεβαιώθηκε και στην πρόσφατη άτυπη πενταμερή συνάντηση στη Νέα Υόρκη.

Αυτό που απαιτείται σήμερα, είναι η ανάπτυξη της συντονισμένης εργατικής - λαϊκής πάλης, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, κόντρα στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς για το νησί, για την επανένωση της Κύπρου και του λαού της, για να υψωθεί τείχος αντίστασης στον εθνικισμό και τον κοσμοπολιτισμό του κεφαλαίου, για Κύπρο ανεξάρτητη και ενιαία, δηλαδή ένα και όχι δύο κράτη, με μία και μόνη κυριαρχία, μία ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα, κοινή πατρίδα Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρμένιων και Λατίνων, χωρίς κατοχικά και κάθε είδους ξένα στρατεύματα και βάσεις, χωρίς εγγυητές και προστάτες, με τον λαό κυρίαρχο».

Η Νέα Αριστερά σε ανακοίνωσή της, για τα 51 χρόνια από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο αναφέρει: «Η Κύπρος παραμένει 51 χρόνια υπό τουρκική κατοχή. Η συνεχιζόμενη παρουσία κατοχικών στρατευμάτων αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ. Δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη χωρίς αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων και συνολική διπλωματική λύση. Η Νέα Αριστερά υποστηρίζει τη μόνη ρεαλιστική και δίκαιη προοπτική: λύση στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, με διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία. Μια τέτοια λύση θα αποτελούσε ταυτόχρονα ελπιδοφόρο προηγούμενο για την αντιμετώπιση των πολλαπλασιαζόμενων εντάσεων στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Το δόγμα του «δίκαιου της ισχύος» που εφαρμόζει η Τουρκία στην Κύπρο –και εφαρμόζεται από το Ισραήλ στη Γάζα – δεν λύνει προβλήματα: τα γεννά. Όπου κυριάρχησε, ακολούθησαν πόλεμοι, κατοχές, εκτοπίσεις. Η Κύπρος μπορεί και πρέπει να γίνει το αντίθετο παράδειγμα: παράδειγμα ειρηνικής συνύπαρξης, επανένωσης, δικαιοσύνης».