Replacing energy-intensive appliances: Οδηγός και παραδείγματα για την Επιδότηση Ηλεκτρικών Συσκευών - Ποιες χρεώσεις δεν συμπεριλαμβάνονται - Επιχορηγήσεις ανά Περιφέρεια

Replacing energy-intensive appliances / Οδηγός και παραδείγματα για την Επιδότηση Ηλεκτρικών Συσκευών - Ποιες χρεώσεις δεν συμπεριλαμβάνονται - Επιχορηγήσεις ανά Περιφέρεια

Replacing energy-intensive appliances: Οδηγός και παραδείγματα για την Επιδότηση Ηλεκτρικών Συσκευών - Ποιες χρεώσεις δεν συμπεριλαμβάνονται - Επιχορηγήσεις ανά Περιφέρεια

Με επιδότηση που θα φτάσει τα 710 ευρώ κάνει πρεμιέρα σήμερα Τρίτη το πρόγραμμα αντικατάστασης ενεργοβόρων συσκευών, με το ποσοστό επιδότησης να κυμαίνεται από 30% έως 50% βάσει εισοδηματικών κριτηρίων.

Οπως έχει γίνει γνωστό, επιλέξιμα προς αντικατάσταση είναι τα κλιματιστικά, τα ψυγεία και οι καταψύκτες. Για κάθε νέα συσκευή που επιχορηγείται, μία παλαιά συσκευή της ίδιας κατηγορίας θα πρέπει να ανακυκλωθεί μέσω εγκεκριμένου συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού.

Οι δικαιούχοι του προγράμματος θα πρέπει οπωσδήποτε να είναι οικιακοί καταναλωτές που έχουν τοποθετημένη στην οικία τους, και όχι σε επαγγελματικό χώρο, παλαιά ηλεκτρική συσκευή την οποία επιθυμούν να αντικαταστήσουν με άλλη νεότερης τεχνολογίας και ενεργειακά αποδοτικότερη.

Σύμφωνα με τον οδηγό του προγράμματος, αιτήσεις υποβάλλονται από μεμονωμένα φυσικά Πρόσωπα τα οποία έχουν γεννηθεί πριν την 1η Ιανουαρίου 2005 και διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα. Για να υποβάλλει αίτηση κάποιος θα πρέπει να:

  • διαθέτει υποχρεωτικά Αριθμό Φορολογικού Μητρώου, καθώς και έγκυρους κωδικούς πρόσβασης στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, μέσω των οποίων γίνεται η ταυτοποίησή του,
  • έχει υποβάλει κατά το φορολογικό έτος 2020 δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1), είτε ως υπόχρεος ατομικής ή κοινής δήλωσης, είτε εμμέσως ως «σύζυγος» σε περίπτωση κοινής δήλωσης. Η σχετική δήλωση θα πρέπει να έχει εκκαθαριστεί.

Ο κάθε δικαιούχος μπορεί να υποβάλλει μία και μόνο αίτηση που αφορά μία και μόνο κατοικία, για την οποία συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις: Αποτελεί την κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία του αιτούντος (ιδιόκτητη, ενοικιασμένη ή παραχωρημένη). Διαθέτει ενεργή, οικιακή (και μη κοινόχρηστη) παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, μέσω της οποίας πραγματοποιείται η ταυτοποίηση της κατοικίας του αιτούντος.

Να σημειωθεί ότι δεν είναι δυνατή η υποβολή δεύτερης αίτησης για την ίδια κατοικία από διαφορετικά φυσικά πρόσωπα. Στις περιπτώσεις οικογενειών/νοικοκυριών με κύρια και δευτερεύουσα κατοικία, είναι δυνατή η υποβολή αιτήσεων και για τις δύο κατοικίες, εφόσον οι αιτήσεις υποβάλλονται από διαφορετικά Φυσικά Πρόσωπα (Υπόχρεο και, Σύζυγο/ΜΣΣ) του ίδιου νοικοκυριού, εφόσον βέβαια καλύπτονται οι υπόλοιπες προϋποθέσεις.

Τα κριτήρια κατάταξης των αιτήσεων χρηματοδότησης είναι το μέσο ετήσιο εισόδημα ανά μέλος της οικογένειας, η ύπαρξη ΑΜΕΑ στην οικογένεια, οι μονογονεικές οικογένειες και τα εξαρτώμενα μέλη.

Κάθε αίτηση χρηματοδότησης μπορεί να περιλαμβάνει κατά μέγιστο 3 συσκευές, ενώ τίθενται και τα ακόλουθα όρια ανά κατηγορία:

  • έως δύο συσκευές της κατηγορίας 1 «Κλιματιστικά»,
  • έως μία συσκευή της κατηγορίας 2 «Ψυγεία»,
  • έως μία συσκευή της κατηγορίας 3 «Καταψύκτες».

Εννοείται πως στην αίτηση μπορεί να περιλαμβάνονται λιγότερες συσκευές από το μέγιστο όριο. Με την έγκριση της αίτησης χρηματοδότησης, παρέχεται η δυνατότητα επιδότησης για το σύνολο των δηλωθέντων στην αίτηση συσκευών.

Για να είναι δυνατή η επιχορήγηση της αγοράς μίας νέας ηλεκτρικής συσκευής, θα πρέπει αντίστοιχα να πραγματοποιείται απόσυρση προς ανακύκλωση μίας παλιάς που ανήκει στην ίδια κατηγορία με την επιχορηγούμενη.

Να σημειωθεί ότι ως ένα κλιματιστικό ορίζεται μια Εσωτερική και μια Εξωτερική Μονάδα (σετ). Οι προς ανακύκλωση συσκευές πρέπει να είναι άρτιες, όπως μπορεί να επιβεβαιωθεί μετά από γενικό οπτικό έλεγχο πριν την απόσυρσή τους. Επίσης, θα πρέπει να βρίσκονταν πριν την αντικατάστασή τους τοποθετημένες στην κατοικία, η οποία δηλώνεται στην αίτηση χρηματοδότησης.

Το βάρος του ελέγχου και βεβαίωσης των παραπάνω απαιτήσεων φέρει - στη μεν περίπτωση των κλιματιστικών, ο πιστοποιημένος τεχνικός που πραγματοποιεί την απεγκατάσταση, - στη δε περίπτωση ψυγείων και καταψυκτών, ο έμπορος που προμηθεύει τη νέα και αποσύρει την παλιά συσκευή.

Οι εισοδηματικές κατηγορίες

Για τον υπολογισμό των εισοδηματικών κατηγοριών λαμβάνεται υπόψη το μέσο ετήσιο εισόδημα ανά μέλος οικογένειας (ΕΙΣμ), το οποίο σε ορισμένες περιπτώσεις ταυτίζεται με το ατομικό εισόδημα.

Οι κατηγορίες διαμορφώνονται ως εξής:

  • Αν το ΕΙΣμ είναι έως 5.000€, ο ωφελούμενος εμπίπτει στην 1η εισοδηματική κατηγορία και μπορεί να λάβει επιδότηση 50%
  • Μεταξύ 5.000€ και 10.000€, ο ωφελούμενος εμπίπτει στη 2η εισοδηματική κατηγορία με επιδότηση 45%.
  • Μεταξύ 10.000€ και 20.000€, ο ωφελούμενος εμπίπτει στην 3η εισοδηματική κατηγορία με επιδότηση 35%.
  • Από 20.000€ ΕΙΣμ, ο ωφελούμενος εμπίπτει στην 4η εισοδηματική κατηγορία με επιδότηση 30%.

Παραδείγματα επιδότησης 1ης εισοδηματικής κατηγορίας

Παράδειγμα #1: ωφελούμενος της πρώτης εισοδηματικής κατηγορίας που διαμένει στην Αθήνα και προμηθεύεται κλιματιστικό 9.000 Btu/h από τοπικό προμηθευτή μπορεί να επιχορηγηθεί μέχρι του ανώτατου ποσού (δημόσια δαπάνη) των 340,00 €, το οποίο προκύπτει ως εξής: Καθαρό ποσό: 274,19 € ΦΠΑ: 65,81€ (24%) Σύνολο: 340,00 € •

Παράδειγμα #2: ωφελούμενος της πρώτης εισοδηματικής κατηγορίας που διαμένει στη Χίο και προμηθεύεται κλιματιστικό 9.000 Btu/h από τοπικό προμηθευτή μπορεί να επιχορηγηθεί μέχρι του ανώτατου ποσού των 320,80 €, το οποίο προκύπτει ως εξής: Καθαρό ποσό: 274,19 € ΦΠΑ: 46,61€ (17%) Σύνολο: 320,80 €

Οπως επισημαίνεται στον οδηγό του προγράμματος, σε κάθε περίπτωση, η τελική επιχορήγηση είναι το μικρότερο ποσό που προκύπτει είτε από το ανώτατο ποσό είτε από το ποσοστό επί της λιανικής τιμής.

Παραδείγματα επιδότησης2ης εισοδηματικής κατηγορίας

Παράδειγμα #1: ωφελούμενος της 2ης εισοδηματικής κατηγορίας λαμβάνει επιταγή για αγορά κλιματιστικού. Κατά τη στιγμή της αγοράς επιλέγει μοντέλο 12.000 Btu/h με τιμή αγοράς τα 558€ (450€ καθαρή αξία+ 108€ ΦΠΑ). Ο ΦΠΑ που εφαρμόζεται στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι 24%.

Εφαρμόζοντας το ποσοστό ενίσχυσης του συγκεκριμένου ωφελούμενου επί της καθαρής αξίας προκύπτει 450€ x 45% = 202,50€. Το ποσό αυτό είναι χαμηλότερο από τη μέγιστη ονομαστική αξία προ ΦΠΑ της επιταγής για αυτή την κατηγορία συσκευής και εισοδηματική κατηγορία ωφελούμενου (202,50 < 290,32€). Επομένως η επιδότηση θα εφαρμοστεί στο σύνολο της καθαρής αξίας, αλλά και στον αναλογούντα ΦΠΑ, ήτοι - (45%x450€)+(45%x108€) = 202,50€+48,60€ =251,10€.

Παράδειγμα #2: ωφελούμενος της 2ης εισοδηματικής κατηγορίας λαμβάνει επιταγή για αγορά κλιματιστικού. Κατά τη στιγμή της αγοράς επιλέγει μοντέλο 12.000 Btu/h με τιμή αγοράς 868€ (700€ καθαρή αξία+ 168€ ΦΠΑ). Ο ΦΠΑ που εφαρμόζεται στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι 24%.

Εφαρμόζοντας το ποσοστό ενίσχυσης του συγκεκριμένου ωφελούμενου επί της καθαρής αξίας προκύπτει 700,00€ x 45% = 315,00€. Το ποσό αυτό είναι υψηλότερο από τη μέγιστη ονομαστική αξία προ ΦΠΑ της επιταγής για αυτή την κατηγορία συσκευής και εισοδηματική κατηγορία ωφελούμενου (315,00 > 290,32€). Επομένως η επιδότηση θα εφαρμοστεί στη μέγιστη ονομαστική αξία και στο ΦΠΑ που αναλογεί στην αξία αυτή, ήτοι - 290,32€+(24%x290,32€) = 290,32€+69,68€ =360,00€.

Εάν στην περίπτωση του παραδείγματος #2 ανωτέρω, ο ΦΠΑ που εφαρμοζόταν ήταν της τάξης του 17%, τότε η επιδότηση θα ανερχόταν στο ποσό των 290,32€+(17%x290,32€) = 290,32€+49,35€ =339,67€.

Ποιες χρεώσεις δεν συμπεριλαμβάνονται στη λιανική τιμή

Σε ότι αφορά τη λιανική τιμή πώλησης των επιχορηγούμενων προϊόντων οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να έχουν υπ όψιν τους τα εξής:

  • Η επιχορηγούμενη τιμή πώλησης της νέας συσκευής θα πρέπει να αντιστοιχεί σε τιμή τοις μετρητοίς, καθώς δεν επιδοτούνται τυχόν τόκοι που προκύπτουν μετά από διακανονισμό (δόσεις). Εφόσον η πληρωμή γίνεται βάσει έντοκων δόσεων, θα πρέπει να καταγράφεται και να δηλώνεται στη συναλλαγή το συνολικό ποσό (αξία) τοις μετρητοίς, διακριτά από οποιαδήποτε άλλη επιβάρυνση (π.χ. τόκους και έξοδα φακέλου).
  • Στην επιχορηγούμενη τιμή δεν συμπεριλαμβάνονται επίσης άλλα πιθανά κόστη (π.χ. κόστος μεταφοράς, εγκατάστασης ή απεγκατάστασης της συσκευής, προαιρετικά εξαρτήματα κλπ.), καθώς δεν είναι επιλέξιμα μέσω της δράσης. Σε περίπτωση αγοράς που περιλαμβάνει επιπλέον υπηρεσίες, αυτές θα πρέπει να τιμολογούνται διακριτά (πχ να αναγράφονται σε διαφορετική γραμμή του ίδιου παραστατικού ή σε χωριστό παραστατικό) και σε κάθε περίπτωση, να μην ενσωματώνονται στη τιμή του βασικού προϊόντος, επί της οποίας θα υπολογιστεί η ενίσχυση.
  • Από τα αναγραφόμενα στο παραστατικό και στη δήλωση δαπανών για τις ανάγκες του Προγράμματος θα πρέπει να προκύπτει η καθαρή αξία του επιχορηγούμενου προϊόντος και ο ΦΠΑ που αναλογεί στην αξία αυτή.

Υποβολή αιτήσεων

Οι ενδιαφερόμενοι να συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα, υποβάλλουν αίτηση χρηματοδότησης είτε μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr) ή μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Προγράμματος https://allazosyskevi.gov.gr.

Για την υποβολή της αίτησης απαιτείται υποχρεωτικά η προηγούμενη αυθεντικοποίηση του αιτούντος με τη χρήση των προσωπικών κωδικών – διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (taxisnet).

Μετά την αυθεντικοποίησή του, ο αιτών υποβάλλει αίτηση δηλώνοντας, μεταξύ άλλων:

  • τον 11-ψήφιο αριθμό παροχής ηλεκτρικού ρεύματος της οικίας στην οποία βρίσκονται οι συσκευές προς αντικατάσταση,
  • τον αριθμό συσκευών ανά κατηγορία που επιθυμεί να αντικαταστήσει,
  • την ύπαρξη ή μη μέλους ΑΜΕΑ στην οικογένεια, ώστε να γίνει η κατά περίπτωση διασταύρωση με στοιχεία του κέντρου πιστοποίησης αναπηρίας,
  • ένα μοναδικό αριθμό κινητού τηλεφώνου που θα πιστοποιηθεί μέσω αποστολής κωδικού μίας χρήσης, και ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί μετά από τυχόν έγκριση της αίτησης χρηματοδότησης για την αποστολή των κωδικών των επιταγών (vouchers), αλλά και για κάθε σχετική επικοινωνία με τον ωφελούμενο.

Ο αιτών επιβεβαιώνει επίσης τα στοιχεία που αντλούνται αυτόματα από τρίτες υπηρεσίες και μητρώα του Δημοσίου και αφορούν την αίτησή του.

Οι βασικές ημερομηνίες του προγράμματος

  • Αιτήσεις χρηματοδότησης από δυνητικούς ωφελούμενους μπορούν να υποβάλλονται από την Τρίτη 21/06/2022 και μέχρι την Τρίτη 05/07/2022 και ώρα 15:00 (καταληκτική προθεσμία).

Μετά την παρέλευση της καταληκτικής προθεσμίας ακολουθεί η αξιολόγηση, κατάταξη των αιτήσεων και η ανακοίνωση των προσωρινών αποτελεσμάτων.

  • Ενστάσεις μπορούν να υποβάλλονται εντός 7 ημερολογιακών ημερών από την ανακοίνωση των προσωρινών αποτελεσμάτων. Μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης των ενστάσεων ακολουθεί η ανακοίνωση των οριστικών αποτελεσμάτων και η έκδοση των επιταγών για τις αιτήσεις των οποίων εγκρίνεται η χρηματοδότηση.
  • Αγορές με χρήση επιταγών του Προγράμματος μπορούν να γίνονται από τους ωφελούμενους μέχρι και την Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου 2022 (ορόσημο λήξης αγορών).
  • Αντίστοιχα, οι παραδόσεις παλαιών συσκευών προς ανακύκλωση από τους ωφελούμενος στους εμπόρους μπορούν να γίνονται έως και την Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2022.
  • Δυνατότητα επιστροφών/ακυρώσεων συναλλαγών στο πλαίσιο του Προγράμματος μπορούν να πραγματοποιούνται έως την Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2022 (ορόσημο λήξης μεταβατικής περιόδου). Εντός του ίδιου διαστήματος επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση η αγορά νέων συσκευών (νέα εξαργύρωση) μόνο για τις επιταγές που ακυρώθηκαν μετά το ορόσημο λήξης αγορών (εντός της μεταβατικής περιόδου).

Το σύνολο των πληρωμών προς προμηθευτές προβλέπεται να ολοκληρωθεί έως την Παρασκευή 30 Δεκεμβρίου 2022.

Οι επιχορηγήσεις ανά Περιφέρεια

Η Δημόσια Δαπάνη της δράσης ανέρχεται στα 148 εκατομμύρια ευρώ. Το ποσό αυτό αφορά την επιχορήγηση των ωφελούμενων μέσω του συστήματος επιταγών (vouchers), συμπεριλαμβανομένης της επιχορήγησης του ΦΠΑ, και δεν περιλαμβάνει τυχόν επιπλέον δαπάνες για τη διαχείριση του Προγράμματος, που εγκρίνονται με χωριστή απόφαση.

Η περιφερειακή κατανομή της Δημόσιας Δαπάνης έχει ως εξής

  • ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ: 13.320.000 ευρώ
  • ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ: 22.940.000 ευρώ
  • ΗΠΕΙΡΟΥ: 11.100.000 ευρώ
  • ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ: 14.800.000 ευρώ
  • ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ: 10.360.000 ευρώ
  • ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ: 13.320.000 ευρώ
  • ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ: 7.030.000 ευρώ
  • ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ: 2.960.000 ευρώ
  • ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ: 8.880.000 ευρώ
  • ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ: 3.700.000 ευρώ
  • ΚΡΗΤΗΣ: 7.030.000 ευρώ
  • ΑΤΤΙΚΗΣ: 28.120.000 ευρώ
  • ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ: 4.440.000 ευρώ.

Σε περίπτωση που οι Αιτήσεις Χρηματοδότησης μίας Περιφέρειας δεν επαρκούν για να απορροφήσουν πλήρως την αρχικώς διατιθέμενη δημόσια δαπάνη στην Περιφέρεια αυτή, το πλεονάζον ποσό μπορεί να αξιοποιηθεί για να καλύψει τυχόν επιλαχούσες αιτήσεις από άλλες Περιφέρειες.

Δικαίωμα ένστασης

Τα αποτελέσματα της κατάταξης επικυρώνονται με σχετική Απόφαση του Φορέα Υλοποίησης και Ελέγχου και κοινοποιούνται -ως προσωρινά- στον δικτυακό τόπο του Προγράμματος, με παράλληλη ενημέρωση του συνόλου των αιτούντων.

Επί της απόφασης παρέχεται το δικαίωμα υποβολής ένστασης από την πλευρά των ωφελούμενων σε περιπτώσεις όπου υπεισέρχεται παράγοντας υποκειμενικής αξιολογικής κρίσης είτε υπάρχει πιθανότητα λάθους υπολογισμού εκ μέρους του αρμοδίων οργάνων.

Αντίθετα, λόγω του μαζικού χαρακτήρα του Προγράμματος και της αυτόματης διασταύρωσης στοιχείων, ο Φορέας Πιστοποίησης και Πληρωμής δεν υποχρεούται να λαμβάνει υπόψη ενστάσεις που αμφισβητούν τα δεδομένα υπολογισμού των κριτηρίων επιλεξιμότητας και βαθμολόγησης, εφόσον αυτά αντλούνται από επίσημα ηλεκτρονικά μητρώα του δημόσιου τομέα.

Οι ενστάσεις υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου εντός αποκλειστικής προθεσμίας επτά ημερολογιακών ημερών, από την επομένη της ανακοίνωσης των προσωρινών αποτελεσμάτων.

Για να είναι δυνατή η εξέταση της ένστασης θα πρέπει απαραιτήτως να περιλαμβάνει:

  • Τον μοναδικό κωδικό της αίτησης που υποβλήθηκε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Προγράμματος, για λόγους ταυτοποίησης
  • Το ΑΦΜ του ωφελούμενου/αιτούντα
  • Την τεκμηρίωση τυχόν λάθους υπολογισμού και την επισύναψη των αντίστοιχων τεκμηρίων.

Ο Φορέας Πιστοποίησης και Πληρωμής είναι αρμόδιος για την παραλαβή και διοικητική διεκπεραίωση των ενστάσεων, οι οποίες εξετάζονται από την Επιτροπή Ενστάσεων. Εφόσον γίνει αποδεκτή μία ένσταση, η Επιτροπή Ενστάσεων προχωρά στην αναπροσαρμογή των κριτηρίων επιλεξιμότητας και βαθμολόγησης, τροποποιώντας την συνολική βαθμολογία της αίτησης εφόσον απαιτηθεί.

Ακολούθως, λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα της εξέτασης των ενστάσεων επανακαθορίζεται η σειρά βαθμολογικής κατάταξης βάσει των προσωρινών πινάκων και εκδίδονται οι οριστικοί πίνακες εγκεκριμένων/επιλαχουσών αιτήσεων ανά Περιφέρεια. Κατά των οριστικών πινάκων δεν παρέχεται δικαίωμα ένστασης.