Γιατί τρώμε μπακαλιάρο σκορδαλιά κάθε 25η Μαρτίου; Πότε και γιατί καθιερώθηκε το έθιμο

Γιατί τρώμε μπακαλιάρο σκορδαλιά κάθε 25η Μαρτίου; Πότε και γιατί καθιερώθηκε το έθιμο

Γιατί τρώμε μπακαλιάρο σκορδαλιά κάθε 25η Μαρτίου; Πότε και γιατί καθιερώθηκε το έθιμο

Το πιάτο της ημέρας και παραδοσιακό γαστρονομικό έθιμο για τον Ευαγγελισμό κάθε 25η Μαρτίου είναι ο μπακαλιάρος με σκορδαλιά με ποικίλες συνταγές!! Γιατί και πώς Καθιερώθηκε το έθιμο αυτό;

Η ιστορία του μπακαλιάρου

Ο μπακαλιάρος, το πιο φημισμένο ψάρι στον κόσμο, που άλλαξε το διατροφικό χάρτη της Ευρώπης, άρχισε να γίνεται γνωστός κατά τα μέσα του 15ου αιώνα! Οι Πορτογάλοι τον αποκαλούν «πιστό φίλο», οι Βάσκοι «ψάρι του βουνού», οι Ισπανοί ανοίγουν μαγαζάκια με την επιγραφή «το σπίτι του μπακαλιάρου» (όπου ακόμα και σήμερα πωλούν μόνο αυτό το υπέροχο παστό ψάρι), οι Κρητικοί τον ονομάζουν «φτωχογιάννη» και όλοι οι κάτοικοι της Μεσογείου, παρά το ότι θεωρήθηκε ψάρι της κουζίνας των φτωχών, τον λατρεύουν και τον καταναλώνουν σε μεγάλες ποσότητες. Και αυτή η εύνοια της οποίας τυγχάνει είναι ευεξήγητη: παστωμένος με αλάτι, διατηρείται αναλλοίωτος για μήνες χωρίς να χάσει στο ελάχιστο τη θαυμάσια γεύση και τη διατροφική του αξία. Και ακόμη μπορεί θαυμάσια να πάρει στο τραπέζι μας τη θέση του πρώτου ή του κύριου πιάτου, να γίνει ψητός ή σούπα και να μετατραπεί σε πουτίγκες και πίτες.

Ιστορικά, εκείνοι που έστελναν στην Ελλάδα μεγάλες ποσότητες μπακαλιάρου ήταν οι Άγγλοι, οι οποίοι τον αντάλλασσαν με σταφίδες.

Γιατί όμως τρώμε μπακαλιάρο κάθε 25η Μαρτίου;

Μέσα στη Σαρακοστή που νηστεύουμε η Εκκλησία επέτρεψε να υπάρχουν και κάποιες εξαιρέσεις όπου επιτρέπεται να τρώμε και ψάρι. Μία από αυτές τις γιορτές είναι και ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου που παραδοσιακά συνηθίζεται εκείνη την ημέρα να τρώμε μπακαλιάρο με σκορδαλιά και η άλλη είναι η Κυριακή των Βαΐων. Παλιά όσοι ζούσαν κοντά στη θάλασσα δεν είχαν πρόβλημα να τρώνε φρέσκα ψάρια αλλά για εκείνους που ζούσαν σε απομακρυσμένα χωριά ήταν πρόβλημα γιατί τότε δεν υπήρχαν τα μέσα να μεταφέρουν το φρέσκο ψάρι σε μακρινές περιοχές. Όταν εισήχθηκε λοιπόν ο μπακαλιάρος, πριν πολλά χρόνια, ήταν ιδανικός, όχι μόνο για αυτές τις περιπτώσεις αλλά και για όλο το χρόνο γιατί ήταν φτηνό ψάρι το οποίο μπορεί να διατηρηθεί και εκτός ψυγείου με τη χρήση αλατιού.

Και τελικά εμείς στην Ελλάδα γιατί τρώμε μπακαλιάρο;;;;

Γιατί όμως μπακαλιάρο; Οι λόγοι που καθιέρωσαν τον μπακαλιάρο στο τραπέζι της 25ης Μαρτίου ήταν καθαρά οικονομικοί και πρακτικοί.
Στην ηπειρωτική χώρα, που δεν βρεχόταν από θάλασσα, οι κάτοικοι δεν μπορούσαν να προμηθεύεται φρέσκα ψάρια με την ευκολία που μπορούσαν τα νησιά και οι παράκτιες περιοχές. Έτσι ο παστός μπακαλιάρος, που μπορούσε να διατηρηθεί εκτός ψυγείου, ήταν η καλύτερη λύση.

Επιπλέον, η φθηνή τιμή του τον έκαναν ιδιαίτερα προσιτό σε όλους, γεγονός που ανέβασε στα ύψη τη δημοφιλία του. Έτσι, ο παστός μπακαλιάρος ήταν η πιο εύκολη και οικονομική λύση για τους πολυάριθμους πιστούς, που τον έβρισκαν ακόμα και στα πιο μικρά μπακάλικα. Εκτός από τηγανητό σε πολλές περιοχές τον έφτιαχναν και κοκκινιστό με χόρτα και σκορδαλιά.