Υποτίθεται ότι η «μεγάλη πολιτική» αποτελεί παίγνιο μηδενικού αθροίσματος: ό,τι κερδίζει η μια πλευρά, το χάνει η άλλη. Το πολιτικό σκηνικό όμως έτσι όπως διαμορφώνεται στο τέλος του φετινού καλοκαιριού φαίνεται ότι διαψεύδει την κατεστημένη αντίληψη περί μηδενικού αθροίσματος. Κι αυτό γιατί βρισκόμαστε σε μια κατάσταση στην οποία ενώ η κυβέρνηση χάνει διαρκώς έδαφος, η αντιπολίτευση δεν μπορεί να ανακάμψει.

Η πυρκαγιά

Το ερώτημα που τέθηκε αμέσως μετά τις ευρωεκλογές ήταν αν η Νέα Δημοκρατία θα συνεχίσει τις χαμηλές πτήσεις στην περιοχή του 28% ή θα επανέλθει στο επίπεδο των εθνικών εκλογών. Όλες οι μετεκλογικές δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι το κυβερνών κόμμα δεν υπερβαίνει το 30%. Επομένως, οι πολίτες δεν έστειλαν απλώς προειδοποιητικό μήνυμα στις ευρωπαϊκές κάλπες. Η δυσαρέσκειά τους έχει μεγαλύτερο βάθος και η αποστασιοποίηση από τη ΝΔ μοιάζε να παίρνει πιο σταθερό χαρακτήρα.

Πολύ ορθά επισημαίνεται ότι η κοινωνική δυσαρέσκεια απορρέει κατά κύριο λόγο από την ακρίβεια. Το συνεχιζόμενο ράλι των τιμών ροκανίζει την αγοραστική δύναμη και υποβαθμίζει το βιοτικό επίπεδο. Το «στρίμωγμα» των Ελλήνων εργαζομένων έγινε αισθητό και στους τουριστικούς προορισμούς που είδαν να μειώνεται ο τζίρος τους από την εγχώρια πελατεία.

Ωστόσο, η υποχώρηση της ΝΔ δεν οφείλεται αποκλειστικά στην ακρίβεια. Κάθε μέρα που περνάει, διαψεύδεται η επαγγελία Μητσοτάκη περί αποτελεσματικής διακυβέρνησης που δίνει λύσεις στα προβλήματα της κοινωνίας. Η πρόσφατη πυρκαγιά που κατέκαψε την Αττική, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Δεν μπορεί να σταθεί ο ισχυρισμός ότι ο κρατικός μηχανισμός τα πήγε καλά όταν μια πυρκαγιά που ξεκίνησε στον Βαρνάβα φτάνει να καίει τον αστικό ιστό στο Χαλάνδρι, 35 χιλιόμετρα μακρύτερα. Ακόμα και πιο φανατικός οπαδός του Μητσοτάκη αντιλαμβάνεται ότι τα πράγματα δεν πήγαν καλά.

Η κακή εικόνα της κυβέρνησης επιδεινώθηκε από τις δηλώσεις του πρωθυπουργού ότι η Πολιτική Προστασία βελτιώνεται καθώς και ότι ήταν λίγοι οι πολίτες που επηρεάστηκαν από την πυρκαγιά. Εν προκειμένω, η διοικητική ανεπάρκεια συνδυάζεται με την έλλειψη ενσυναίσθησης.

Η αντιπολίτευση σε διαρκή εσωστρέφεια

Την ίδια στιγμή η αντιπολίτευση δεν μπορεί να εκμεταλλευτεί τα μεγάλα προβλήματα της κυβέρνησης. Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε κατάσταση μόνιμης εσωστρέφειας. Στην αξιωματική αντιπολίτευση οι εσωτερικές συγκρούσεις συνεχώς αυξάνονται και οξύνονται. Στην αντιπαράθεση του Στέφανου Κασσελάκη με τους 87 και τον Αλέξη Τσίπρα ήρθε να προστεθεί το νέο μέτωπο με τον Παύλο Πολάκη. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δείχνει ότι επιδιώκει το ξεκαθάρισμα των λογαριασμών με τον Τσίπρα και την αποπομπή του πρώην πρωθυπουργού από το κόμμα. Με τις κινήσεις του ο Κασσελάκης καθιστά σαφές ότι προτιμάει ένα μικρότερο αλλά απολύτως ελεγχόμενο ΣΥΡΙΖΑ.

Αλλά αποτελεί πλέον ερώτημα το αν ο Κασσελάκης μπορεί να ελέγξει ακόμα και αυτόν τον μικρότερο ΣΥΡΙΖΑ. Η διαγραφή του από την ΚΟ (όχι όμως από το κόμμα) τελικά ευνόησε τον Παύλο Πολάκη, οποίος έκανε την ρελάνς του απέναντι στον Κασσελάκη, κερδίζοντας τη μάχη των εντυπώσεων στο διαδίκτυο και τον κομματικό μηχανισμό. Οι κινήσεις Πολάκη ενισχύουν την εκτίμηση ότι σκοπεύει να διεκδικήσει την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ στο συνέδριο του Οκτωβρίου.

Όπως είναι επόμενο, ένα κόμμα που κλυδωνίζεται από εσωτερικές συγκρούσεις, δεν μπορεί να κάνει αποτελεσματική αντιπολίτευση.

Το ΠΑΣΟΚ

Σε φάση εσωστρέφειας είναι και το ΠΑΣΟΚ που μπαίνει στην τελική φάση της προεκλογικής εκστρατείας για την εκλογή του προέδρου του. Θα μπορούσε να παρατηρήσει κανείς ότι η εσωστρέφεια του ΠΑΣΟΚ έχει «αντικειμενικό» χαρακτήρα λόγω της εσωκομματικής διαδικασίας. Αυτή η παρατήρηση είναι ως ένα βαθμό ορθή. Ωστόσο, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι μέχρι στιγμής ο πολιτικός λόγος των υποψηφίων δεν έχει συγκινήσει τους πολίτες που δεν ανήκουν στο παραδοσιακό ακροατήριο του ΠΑΣΟΚ.

Εν ολίγοις, η κυβέρνηση χάνει, η αντιπολίτευση δεν κερδίζει κι ένα μεγάλο τμήμα πολιτών αναζητεί διέξοδο από το τέλμα, την οποία προς το παρόν δεν μπορεί να βρει στις υφιστάμενες πολιτικές προτάσεις.