Property Transfer / «Παγώνουν» μεταβιβάσεις ακινήτων και κάθε συμβολαιογραφική πράξη!! Στα άκρα οι σχέσεις υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και συμβολαιογράφων - Έρχεται αποχή διαρκείας

«Παγώνουν» από την ερχόμενη εβδομάδα μεταβιβάσεις ακινήτων και κάθε άλλη εκκρεμούσα συμβολαιογραφική πράξη καθώς οι συμβολαιογραφικοί Σύλλογοι όλης της Ελλάδας αποφασίζουν ο ένας μετά τον άλλον αποχή διαρκείας, αρχής γενομένης από την επόμενη Δευτέρα 20 Νοεμβρίου 2023.

Οι συμβολαιογράφοι αντιδρούν στον τρόπο, με τον οποίο προχωρά η ψηφιοποίηση των συμβολαιογραφικών πράξεων και ζητούν συγκεκριμένα να μην ισχύσει το ψηφιακό συμβόλαιο, το οποίο είναι και αυτό, το οποίο ναρκοθέτησε τις συνομιλίες με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Η αρχική απόφαση αφορά σε αποχή επ΄αορίστω, ενώ οι συμβολαιογράφοι θα επανεξετάσουν τη στάση τους στις 4 Δεκεμβρίου, εφόσον δεν έχει αλλάξει κάτι έως τότε.

Η σταγόνα που φαίνεται να ξεχείλισε το ποτήρι για τους συμβολαιογράφους ήταν η προκήρυξη του διαγωνισμού από την «Κοινωνία της Πληροφορίας» για το έργο για τον ηλεκτρονικό φάκελο πράξεων ακινήτου, την οποία παρουσίασε το «Έθνος» την περασμένη εβδομαδα. Ο ηλεκτρονικός φάκελος ακινήτου θα περιλαμβάνει νέες λειτουργικότητες συμπληρώνοντας την πλατφόρμα που έχει δημιουργηθεί ήδη για τις μεταβιβάσεις. Συνολικά θα καλύπτει τις εξής συμβολαιογραφικές πράξεις: Μεταβίβαση Ακινήτου, Γονική Παροχή Ακινήτου, Δωρεά Ακινήτου και Κληρονομιά Ακινήτου, ενώ προϋποθέτει την υπογραφή ψηφιακού συμβολαίου.

Οι δύο πλευρές βρίσκονται πλέον στα ...χαρακώματα με τον αρμόδιο υφυπουργό Ψηφιακής Διακυβερνησης, Κωνσταντίνο Κυρανάκη να χαρακτηρίζει με ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης «παράλογη την απόφαση αποχής λόγω ψηφιοποίησης εν έτει 2023», ζητώντας από τους συμβολαιογράφους να εξηγήσουν τα σημεία της διαφωνίας τους.

«Είναι αλήθεια ότι σε αυτά που αναφέρει ο κ. Κυρανάκης είχαμε συμφωνήσει. Ωστόσο δύο ημέρες μετά βγήκε η προκήρυξη της Κοινωνίας της Πληροφορίας, η οποία μιλούσε για εντελώς διαφορετικά πράγματα, απ΄αυτά που είχαμε συμφωνήσει», επισημαίνει στο «Εθνος», ο πρόεδρος της Ενωσης Συμβολαιογράφων Ελλάδας, Γιώργος Ρούσκας.

Και συνεχίζει:

«Ρωτώ λοιπόν, εάν δεν ξέρω τι θα εφαρμόσω από την 1η Ιανουαρίου 2024 και είμαι ο μοναδικός που θα το εφαρμόσω, τι συζήτηση να κάνω; Μας λένε ότι είμαστε οι μοναδικοί χρήστες. Πότε θα συνεννοηθούν μαζί μας; Σε ένα μήνα προγραμματίζεται εφαρμογή».

Αναφερόμενος στο ψηφιακό συμβόλαιο, ο κ. Ρούσκας σημειώνει πως εγγυητής κάθε συναλλαγής είναι ο συμβολαιογράφος:

«Εμείς φτιάχνουμε το συμβόλαιο, είμαστε υπεύθυνοι και για την αρχειοθέτηση και τη φύλαξή του».

Προσθέτει επίσης ότι η τυποποίηση σε μία «προκάτ» φόρμα δεν μπορεί να λειτουργήσει στα συμβόλαια:

«Κάθε συμβόλαιο είναι διαφορετικό, έχει διαφορετικούς όρους, άλλο ακίνητο είναι υποθηκευμένο, άλλο προσημειωμένο, άλλο έχει βάρη, άλλο δεν έχει, υπάρχει τίμημα, σε άλλο λήγει η μίσθωση. Ενα τυποποιημένο συμβόλαιο πώς θα τα συμπεριλάβει όλα αυτά», αναφέρει συμπληρώνοντας ότι είναι ελάχιστοι όσοι διαθέτουν ψηφιακή υπογραφή.

Μεγάλη είναι η αντίδραση και των συμβολαιογράφων στην υπόλοιπη Ελλάδα: «Διαπιστώνουμε μια εμμονή του υφυπουργού στο ηλεκτρονικό συμβόλαιο τη στιγμή που κανένα σύστημα δεν είναι έτοιμο να το υποστηρίξει», επισημαίνει στο «Εθνος» ο πρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Δημήτρης Τζίμας. Ο ίδιος εξηγεί ότι όλα τα συμβόλαια μέχρι σήμερα γίνονταν ενώπιον συμβολαιογράφου, υπογράφονταν ενώπιον του συμβολαιογράφου, κάτι που τώρα αλλάζει: «Οταν μιλάμε για ψηφιακό συμβόλαιο με κωδικους Taxis γεννιούνται ζητήματα ασφαλείας».

Σύμφωνα μάλιστα με τον κ. Τζίμα, «η συγκεκριμένη διαλειτουργικότητα, η οποία είναι και η μόνη, στην οποία αντιτιθέμεθα, δε θα ευνοήσει την ταχύτητα των συναλλαγών και τη βελτίωση του κτηματολογίου. Ας επικεντρωθεί το υπουργείο στα πρόδηλα σφάλματα που συσσωρεύονται, στις πράξεις που δε μεταγράφονται διότι δεν επαρκεί το κατάλληλο προσωπικό», σημειώνει προσθέτοντας ότι οι συμβολαιογράφοι δεν αντιδρούν στην ψηφιοποίηση ούτε στην αποθήκευση ψηφιακών αντιγράφων των συμβολαίων ώστε αυτά να είναι ευκολότερα επεξεργάσιμα από τις υπηρεσίες του Κτηματολογίου, αλλά στο επίπεδο της υπογραφής για το οποίο φέρουν την απόλυτη ευθύνη.

Κυρανάκης: «Παράλογη απόφαση αποχής λόγω ψηφιοποίησης εν έτει 2023»

Παράλογη χαρακτηρίζει με ανάρτησή του την απόφαση των συμβολαιογράφων για αποχή διαρκείας ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, ζητώντας από τους συμβολαιογράφους «να εξηγήσουν σε τί ακριβώς διαφωνούν».

Ο ίδιος σημειώνει πως εφόσον δεχθούν την ψηφιακή μεταρρύθμιση, οι μεταγραφές ακινήτων θα πραγματοποιούνται σε 1 ημέρα, αντί των πολύμηνων καθυστερήσεων που παρατηρούνται σήμερα.

«Ας μας πουν λοιπόν συγκεκριμένα και με διαφάνεια, σε τι ακριβώς διαφωνούν», αναφέρει.

Ο κ. Κυρανάκης δημοσιεύει και το πλαίσιο των μέχρι τώρα συζητήσεων των δύο πλευρών μας στις 5 θεσμικές συναντήσεις που έχουν προηγηθεί.

Συγκεκριμένα αναφέρει:

Τι ζητάμε από τους Συμβολαιογράφους:

1) Από τον Ιανουάριο του 2024 που μπαίνει σε λειτουργία ο ψηφιακός φάκελος μεταβίβασης ακινήτου, τα συμβόλαια να κατατίθενται σε ψηφιακό αρχείο (Αναγνώσιμο PDF, υπογεγραμμένο ηλεκτρονικά από τον Συμβολαιογράφο) μαζί με την περίληψη μεταγραφής.

2) Τα στοιχεία συμβαλλομένων να αντλούνται από το Μητρώο Πολιτών του gov.gr ώστε να αποφεύγονται λάθη.

3) Τα στοιχεία ακινήτου να αντλούνται από τη βάση δεδομένων του Κτηματολογίου, με δικαίωμα αλλαγής στοιχείων σε περίπτωση βεβαίωσης Μηχανικού. 

4) Να μην υπάρχουν χειρόγραφες παραπομπές στα τελικά συμβόλαια και να μην υποβάλλουν σαρωμένα αρχεία που δεν είναι αναγνώσιμα ψηφιακά.

Τι ΔΕΝ ζητάμε από τους Συμβολαιογράφους: 

1) Δεν τους ζητάμε να αλλάξει απολύτως τίποτα στον τρόπο που διαπιστώνουν τη δικαιοπρακτική ικανότητα των συμβαλλομένων. Δεν καταργείται η αυτοπρόσωπη παρουσία ενώπιον συμβολαιογράφου ώστε να διαπιστωθεί η πραγματική βούληση των μερών, όπως ισχυρίζεται το συνδικαλιστικό τους όργανο. 

2) Δεν επηρεάζεται καθόλου ο τρόπος που τηρούν το δικό τους πρωτότυπο αρχείο στο δικό τους γραφείο. Απλά το Ελληνικό Κράτος αντί να συνεχίσει να λαμβάνει έγχαρτα συμβόλαια, θα λαμβάνει ψηφιακά αντίγραφα συμβολαίου.

«Αξίζει να συνειδητοποιήσει κανείς ότι από το Ταμείο Ανάκαμψης δαπανώνται 200 εκατομμύρια ευρώ για την ψηφιοποίηση των παλαιών συμβολαίων σε όλα τα Υποθηκοφυλακεία της χώρας. Εφόσον δεχθούν την ψηφιακή μεταρρύθμιση, οι μεταγραφές ακινήτων θα πραγματοποιούνται σε 1 ημέρα, αντί των πολύμηνων καθυστερήσεων που συμβαίνει σήμερα. Ας μας πουν λοιπόν συγκεκριμένα και με διαφάνεια, σε τι ακριβώς διαφωνούν», καταλήγει η ανάρτηση.

Τι προβλέπει η διακήρυξη για το ψηφιακό συμβόλαιο

Υπενθυμίζεται ότι βάσει των προδιαγραφών που έχουν τεθεί στη διακήρυξη, οι χρήστες του πληροφοριακού συστήματος θα είναι οι συμβολαιογράφοι και οι συμβαλλόμενοι πολίτες, οι οποίοι θα διατηρούν συγκεκριμένες προσβάσεις ενεργειών έπειτα από σχετική εξουσιοδότηση του συμβολαιογράφου.

Οι συμβολαιογράφοι, οι οποίοι θα διεκπεραιώνουν τις διαδικασίες μεταβίβασης, γονικής παροχής, δωρεάς και κληρονομιάς ακινήτων θα προσκαλούν τους ενδιαφερόμενους να συμμετάσχουν στην πράξη και εφόσον εκείνοι παράσχουν την έγκρισή τους εντός του συστήματος, θα επεξεργάζονται τον ηλεκτρονικό φάκελο της εκάστοτε πράξης καταλήγοντας στη σύνταξη του ψηφιακού συμβολαίου και εν τέλει στην ψηφιακή υπογραφή του με τη συμμετοχή των συμβαλλόμενων μερών για την ολοκλήρωση της διαδικασίας.

Από την πλευρά τους οι πολίτες θα παρέχουν την έγκριση τους στην αίτηση πρόσκλησης μιας συμβολαιογραφικής πράξης (μεταβίβασης, γονικής παροχής, δωρεάς, κληρονομιάς ακινήτων), θα προβαίνουν στις απαραίτητες ενέργειες για την εξέλιξη της πράξης και τέλος θα ολοκληρώνουν τη διαδικασία με τη χρήση της ψηφιακής τους υπογραφής στο συμβόλαιο.

Τα απαιτούμενα πιστοποιητικά για κάθε πράξη θα πρέπει να εκδίδονται από τις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες κατόπιν αιτήματος που θα πραγματοποιείται μέσα από την εφαρμογή και θα πρέπει να χορηγούνται αυτόματα.

Ο κάθε συμβολαιογράφος θα έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει το δικό του προφίλ και μέσω της διαχείρισης των μεταδεδομένων, θα δημιουργεί το συμβόλαιο, το οποίο θα υπογράφεται ψηφιακά από όλα τα μέρη και θα το αποθηκεύει στον ηλεκτρονικό φάκελο μεταβίβασης και στο κτηματολόγιο.

Το κάθε συμβόλαιο θα σφραγίζεται ηλεκτρονικά (e-sealing) σε κεντρικό επίπεδο, προκειμένου να είναι δυνατή η μακροχρόνια διατήρησή του.

Ο συμβολαιογράφος θα έχει τη δυνατότητα να αναζητά και να ανακτά τα συμβόλαιά του από το προσωπικό του αποθετήριο. Το αποθετήριο θα δημιουργείται από το συμβολαιογράφο και θα λαμβάνει τη δομή που αυτός επιθυμεί, έτσι ώστε να είναι ευκολότερο να πλοηγηθεί μέσα στο πλήθος των εγγράφων του.