Artificial Intelligence / Το χάσμα γενεών στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης

Οι νέοι “πειραματίζονται” καθημερινά στις εφαρμογές ευρείας χρήσης, ενώ οι μεγαλύτεροι σε ηλικία δυσκολεύονται να κατανοήσουν το μέγεθος της μετάβασης που συντελείται.

Η διάδοση της τεχνολογίας και η πρόσβαση σε κινητά τηλέφωνα και υπολογιστές έχουν γίνει σχεδόν καθολικές για τα παιδιά και τους εφήβους, με την πλειονότητα των μαθητών γυμνασίου να χρησιμοποιούν καθημερινά αυτές τις συσκευές. Η είδηση της έλευσης του ChatGPT έχει διαδοθεί γρήγορα από στόμα σε στόμα, με πολλούς νέους να επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν αυτήν την τεχνολογία για να εξοικονομήσουν χρόνο στις σχολικές τους εργασίες ή να αναζητήσουν πληροφορίες για τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να “σκανάρει” το Διαδίκτυο και να δημιουργεί μια τεράστια βάση δεδομένων, αποκτώντας πρόσβαση σε πληροφορίες που έχουν δημοσιευτεί από την ημέρα της δημιουργίας της.

Ωστόσο, αυτή η ραγδαία εξέλιξη φέρνει στο προσκήνιο το χάσμα γενεών που παρατηρείται στην κοινωνία. Οι έφηβοι και οι νέοι ζουν σε μια εποχή που οι μεγαλύτεροι σε ηλικία δυσκολεύονται να κατανοήσουν ή να αποδεχτούν. Αυτή η επανάσταση στην τεχνολογία προκαλεί ντόμινο εξελίξεων με σημαντικές επιπτώσεις στην αγορά εργασίας. Πολλοί φοιτητές στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο αναζητούν επιμορφώσεις που θα τους βοηθήσουν να ενσωματώσουν εργαλεία όπως το ChatGPT στο αντικείμενο σπουδών τους, προκειμένου να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

Αξιοσημείωτο είναι ότι στην Ελλάδα έχει ήδη ξεκινήσει το πρώτο πρόγραμμα επιμόρφωσης από το Πανεπιστήμιο Πατρών, το οποίο δείχνει την ανάγκη για εκπαίδευση σχετικά με τις νέες τεχνολογίες.

Αυτή η στροφή προς την εκπαίδευση γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη υπογραμμίζει τη σημασία της προσαρμογής στις σύγχρονες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας

Η αλληλεπίδραση μεταξύ των νέων και των τεχνολογιών αυτής της εποχής προσφέρει πολλές ευκαιρίες αλλά και προκλήσεις. Πώς μπορούν οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς να υποστηρίξουν τους νέους στη σωστή χρήση αυτών των εργαλείων; Ποιες είναι οι ηθικές και κοινωνικές επιπτώσεις της ευρείας χρήσης της Τεχνητής Νοημοσύνης; Καθώς η κοινωνία συνεχίζει να εξελίσσεται, είναι επιτακτική ανάγκη να αναγνωρίσουμε τη σημασία της εκπαίδευσης και της καθοδήγησης στη χρήση αυτών των νέων τεχνολογιών, ώστε οι νέοι να μπορέσουν να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία.

Επτά στους 10 εφήβους στις ΗΠΑ έχουν χρησιμοποιήσει εργαλεία AI σύμφωνα με μια έκθεση που δημοσιεύθηκε από την Common Sense Media. Η μη κερδοσκοπική αυτή οργάνωση ανέλυσε απαντήσεις από γονείς και μαθητές λυκείου στις ΗΠΑ μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου 2024 για να εκτιμήσει την έκταση της υιοθέτησης της τεχνητής νοημοσύνης από τους εφήβους. “Περισσότεροι από τους μισούς μαθητές είχαν χρησιμοποιήσει γεννήτριες κειμένων, όπως το ChatGPT και το Gemini, καθώς και μηχανές αναζήτησης (perplexity) με αποτελέσματα που παράγονται από τεχνητή νοημοσύνη. Περίπου το 34% είχε χρησιμοποιήσει γεννήτριες εικόνων όπως το DALL-E, ενώ το 22% είχε χρησιμοποιήσει γεννήτριες βίντεο”.

Σε αρκετούς προκαλεί φόβο όλο αυτό το φαινόμενο. Άλλοι πάλι αγνοούν επιδεικτικά την ύπαρξή του και δε συμβιβάζονται με το ρεύμα της εποχής

Νομίζουν πως θα “μολυνθούν”, πως θα γίνουν ξενιστές σε μία νέα πραγματικότητα εξάρτησης που θα τους διαλύσει. Η παραπάνω έρευνα επιβεβαιώνει πως μόλις το 37% των γονέων των οποίων τα παιδιά χρησιμοποιούν εργαλεία AI ήταν ενήμεροι για αυτό. Σχεδόν το ένα τέταρτο των γονέων με παιδιά που χρησιμοποιούν AI είχαν εσφαλμένα υποθέσει ότι τα παιδιά τους δεν χρησιμοποιούν αυτές τις εφαρμογές δίχως να έχουν συζητήσει με τα παιδιά τους για το θέμα. Πώς όμως να συμβεί αυτό όταν οι ίδιοι δε γνωρίζουν για τι ακριβώς συζητάμε;

Μεγάλος λόγος γίνεται σχετικά με την ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας, αλλά και της δημιουργίας και γραφής. Η απάντηση νομίζω πως είναι ξεκάθαρη. Οφείλουμε να γνωρίσουμε τη νέα τεχνολογία και να την κατανοήσουμε. Όπως σημειώσαμε αρκετοί νέοι χρησιμοποιούν τα εργαλεία για να διευκολύνουν τη ζωή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία κάθε βαθμίδας. Τα λογισμικά ανίχνευσης της παρέμβασης της Al στις επιστημονικές εργασίες ολοένα και εμπλουτίζονται σε χαρακτηριστικά. Στην Αμερική καταγράφηκε επίθεση από δασκάλους προς Αφροαμερικανούς μαθητές σε σύγκριση με τους λευκούς ή ακόμα και τους λατίνους με αφορμή τη χρήση Αl. Επίσης η Αφροαμερικάνοι προσπαθούν χρησιμοποιώντας την Τεχνητή Νοημοσύνη για να κοινωνικοποιηθούν και να κάνουν νέες παρέες, μειώνοντας τις δυσκολίες προσαρμογής. Τα λογισμικά ανίχνευσης της παρέμβασης της Al στις επιστημονικές εργασίες ολοένα και εμπλουτίζονται σε χαρακτηριστικά.

Το χάσμα των γενεών επιβεβαιώνεται καθημερινά σε παγκόσμια κλίμακα

Οι νέοι έχουν κάνει κομμάτι της ζωής τους τα νέα μέσα. Οι μεγαλύτεροι παραμένουν επιφυλακτικοί, αλλά πρέπει ταυτόχρονα να είναι σκεπτόμενοι και ευέλικτοι. Οι έρευνες παράγουν χρήσιμα δεδομένα που πρέπει να αξιολογηθούν. Η ενσωμάτωση των νέων εργαλείων στην εκπαίδευση είναι θεμελιώδους σημασίας και δεν υπάρχει η πολυτέλεια να χαθεί το τρένο της μετάβασης με μία συνεχή άρνηση της πραγματικότητας που τρέχει και μας παρασέρνει στο δικό της ποτάμι εξέλιξης…