Η εμβληματική Ελληνίδα ποιήτρια Κατερίνα Αγγελάκη - Ρουκ έφυγε από την ζωή σε ηλικία 81 ετών

Culture

Ιαν 21, 2020 - 08:49

Η εμβληματική Ελληνίδα ποιήτρια Κατερίνα Αγγελάκη - Ρουκ έφυγε από την ζωή σε ηλικία 81 ετών

Η σπουδαία Ελληνίδα ποιήτρια Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 81 ετών. Έχει τιμηθεί με σημαντικά ελληνικά και διεθνή βραβεία,

Ιαν 21, 2020 - 08:49

Η σπουδαία Ελληνίδα ποιήτρια Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 81 ετών. Έχει τιμηθεί με σημαντικά ελληνικά και διεθνή βραβεία,..... όπως το Α΄ Βραβείο Ποίησης της πόλης της Γενεύης (Prix Hensch) το 1962, το 1985 τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης, το 2000 με το βραβείο Κώστα και Ελένης Ουράνη (Ακαδημία Αθηνών). Το 2014 βραβεύτηκε με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου της.

Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ γεννήθηκε στην Αθήνα τον Φεβρουάριο του 1939. Γονείς της οι Γιάννης Αγγελάκης και Ελένη Σταμάτη. Είναι πνευματική κόρη του Νίκου Καζαντζάκη, που διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον πατέρα της.

Μόλις στα 17 της χρόνια δημοσιεύει στο περιοδικό Καινούργια εποχή το ποιήμα της «Μοναξιά» μετά από παρότρυνση του Νίκου Καζαντζάκη, ο οποίος έστειλε γράμμα στον Γιάννη Γουδέλη, τον διευθυντή της Καινούργιας εποχής γράφοντας: «Παρακαλώ, δημοσιεύστε αυτό το ποίημα, το έχει γράψει μία κοπέλα που δεν έχει βγάλει ακόμα το γυμνάσιο. Είναι το ωραιότερο ποίημα που διάβασα ποτέ!».

Από τότε άνοιξε ο δρόμος για την ενασχόληση της με την ποίηση και τη μετάφραση. Όπως αναφέρει και η ίδια ήταν μεγάλη η είσοδος της στην ποίηση. Άρθρα για την ποίηση και την μετάφραση της ποίησης έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά και εφημερίδες.

Το έργο της έχει μεταφραστεί σε περισσότερες των δέκα γλωσσών και ποιήματα της εμπεριέχονται σε λογοτεχνικές ανθολογίες. Αρχή και τέλος για εκείνη η ποίηση του Κ.Π. Καβάφη. Σπούδασε ξένες γλώσσες στην Αθήνα, τη Γαλλία και την Ελβετία. Είναι διπλωματούχος μεταφράστρια-διερμηνέας. Έχει μεταφράσει, μεταξύ άλλων, Αλεξάντρ Σεργκέγεβιτς Πούσκιν, Βλαντιμίρ Βλαντιμίροβιτς Μαγιακόβσκι, Ουίλλιαμ Σαίξπηρ κ.ά. Η ποίησή της διακρίνεται από μια έντονη καταφυγή σε φανταστικές χώρες.

Έργα της είναι:

Λύκοι και σύννεφα (1963) - Ποιήματα 63-69, (1971) - Μαγδαληνή, το μεγάλο θηλαστικό (1974) - Τα σκόρπια χαρτιά της Πηνελόπης (1977) - Ο θρίαμβος της σταθερής απώλειας (1978) - Ενάντιος έρωτας (1982) - Οι μνηστήρες (1984) - Όταν το σώμα (1988) - Επίλογος αέρας (1990) - Άδεια φύση (1993) - Λυπιού (1995) - Ωραία έρημος ωραία η σάρκα (1996) - Η Ύλη Μόνη (2001) - Μεταφράζοντας σε έρωτα της ζωής το τέλος (2003) - Στον ουρανό του τίποτα με ελάχιστα (2005) - Η ανορεξία της ύπαρξης (2011) - Ποίηση 1963-2011 (ανθολογία), εκδ. «Καστανιώτη» - Της μοναξιάς διπρόσωποι μονόλογοι, 2016 εκδόσεις Καστανιώτη.

Διακρίσεις

Το 1962 τιμήθηκε με το Α΄ Βραβείο Ποίησης της πόλης της Γενεύης (Prix Hensch). Το 1985 τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Έχει δώσει διαλέξεις και διάβασε ποιήματά της σε Πανεπιστήμια των ΗΠΑ και Καναδά (Harvard, Cornell, Darmouth, N.Y.State, Princeton, Columbia κ.α.)

Το 2000 τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών με το βραβείο Κώστα και Ελένης Ουράνη, ενώ το 2014 βραβεύτηκε με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου της.

Δήλωση του ΠτΔ Προκόπη Παυλόπουλου

Στην ανεκτίμητη προσφορά της Κατερίνας Αγγελάκη -Ρουκ στην ελληνική λογοτεχνία αναφέρθηκε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος σε δήλωσή του για τον θάνατο της ποιήτριας. Ειδικότερα ο κ. Παυλόπουλος αναφέρει:

«Η μεγάλη μας ποιήτρια Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ θα ζει πάντα μέσα από το σπουδαίο έργο της, έργο που αποτελεί ανεκτίμητη, διαχρονικώς, προσφορά στον βωμό του ελληνικού πνεύματος και ιδίως της λογοτεχνίας μας».

Την θλιβερή είδηση για τον θάνατο της ανακοίνωσε μέσω Facebook ο συγγραφέας και ανηψιός της Αλέξης Σταμάτης.

Δείγματα της ποίησής της:

Ποιητικό υστερόγραφο

Τα ποιήματα δεν μπορούν πια να ‘ναι ωραία αφού η αλήθεια έχει ασχημύνει. Η πείρα είναι τώρα το μόνο σώμα των ποιημάτων κι όσο η πείρα πλουταίνει τόσο το ποίημα τρέφεται και ίσως δυναμώσει. Πονάν τα γόνατά μου και την Ποίηση δεν μπορώ πια να προσκυνήσω, μόνο τις έμπειρες πληγές μου μπορώ να της χαρίσω. Τα επίθετα μαράθηκαν μόνο με τις φαντασιώσεις μου μπορώ τώρα την Ποίηση να διανθίσω. Όμως πάντα θα την υπηρετώ όσο βέβαια εκείνη με θέλει γιατί μόνο αυτή με κάνει λίγο να ξεχνώ τον κλειστό ορίζοντα του μέλλοντός μου.

Στον ουρανό τού τίποτα με ελάχιστα

Από την κλειδαρότρυπα κρυφοκοιτάω τη ζωή την κατασκοπεύω μήπως καταλάβω πώς κερδίζει πάντα αυτή ενώ χάνουμε εμείς. Πώς οι αξίες γεννιούνται κι επιβάλλονται πάνω σ’ αυτό που πρώτο λιώνει: το σώμα. Πεθαίνω μες στο νου μου χωρίς ίχνος αρρώστιας ζω χωρίς να χρειάζομαι ενθάρρυνση καμιά ανασαίνω κι ας είμαι σε κοντινή μακρινή απόσταση απ’ ό,τι ζεστό αγγίζεται, φλογίζει… Αναρωτιέμαι τι άλλους συνδυασμούς θα εφεύρει η ζωή ανάμεσα στο τραύμα της οριστικής εξαφάνισης και το θαύμα της καθημερινής αθανασίας. Χρωστάω τη σοφία μου στο φόβο∙ πέταλα, αναστεναγμούς, αποχρώσεις τα πετάω. Χώμα, αέρα, ρίζες κρατάω∙ να φεύγουν τα περιττά λέω να μπω στον ουρανό τού τίποτα με ελάχιστα.

Το Ποτάμι που ακούει: Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ

....όσο πάτε γλυκαίνετε απέναντι στα πράγματα. Γλυκαίνει η ματιά σας...

Ίσως γιατί πλησιάζω στην έξοδο.

Ναι, αλλά η ύπαρξη είναι καλύτερη από την ανυπαρξία.

Ε, ακριβώς αυτό ήθελα να σου πω. Η ζωή για όλα. Δεν υπάρχει άλλος Θεός... Ζωή. Η ζωή είναι θεά και ο θεός είναι ο χρόνος. Ζευγάρι: Ο χρόνος και η ζωή. Δεν χωρίζουνε ποτέ.

Και όποιος χάνει χρόνο, χάνει ζωή...

Η ζωή προχωράει και παρακάμπτει αυτούς που περιμένουν...

Τελευταία η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ είχε αποτραβηχτεί κάπως από τα δημόσια πράγματα, αλλά εξακολουθούσε να γράφει αραιά και πού όμορφα ποιήματα, βιωμένα στο έπακρο. Το περιοδικό ΡΟΕΤΙΧ, στο πιο πρόσφατο τεύχος του, δημοσίευσε το τελευταίο της ποίημα, γραμμένο τον Οκτώβριο του 2019.....