Overtourism / Πόσο φοβούνται οι Έλληνες τον Υπερτουρισμό

Οι συνθήκες εργασίας στον κλάδο, η βιωσιμότητα και η επόμενη ημέρα βρέθηκαν στο επίκεντρο της έρευνας που εκπόνησε η aboutpeople. Πώς τοποθετήθηκαν οι ερωτηθέντες. 

Ζήτημα υπερτουρισμού αντιμετωπίζει η Ελλάδα, σύμφωνα με το 72,5% των ερωτηθέντων που συμμετείχαν στην έρευνα κοινού «Στάσεις και αντιλήψεις των πολιτών σε θέματα που αφορούν την τουριστική ανάπτυξη στην Ελλάδα», την οποία διεξήγαγε η εταιρεία aboutpeople για λογαριασμό του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ).

Στον αντίποδα, μόλις το 24,9% πιστεύει ότι δεν τίθεται ζήτημα υπερτουρισμού στη χώρα μας, με το 66,9% να αναφέρει ότι δεν παρατηρεί φαινόμενα υπερτουρισμού στην περιοχή που κατοικεί.

Η έρευνα, τα ευρήματα της οποίας παρουσίασε ο Πέτρος Ιωαννίδης, διευθυντής της aboutpeople, στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου του ΣΕΤΕ, αναδεικνύει τις αντιλήψεις των Ελλήνων για τον τουρισμό.

Με βάση τα ευρήματα, ο τουρισμός είναι ο κλάδος που μπορεί να συνεισφέρει περισσότερο στην οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με το 36,6% των ερωτηθέντων. Ακολούθησε με ποσοστό 34,4% ο αγροδιατροφικός τομέας και την τρίτη θέση κατέλαβε η βιομηχανική παραγωγή με 24,5%.

Η επίδραση 

Όπως εκτιμά το 40,5% των ερωτηθέντων η σημαντικότερη αρνητική επίπτωση του τουρισμού στην Ελλάδα είναι η αύξηση των ενοικίων. Στις αρνητικές επιπτώσεις συμπεριλαμβάνονται επίσης η αύξηση των τιμών για το 37,3%, και η οικονομική εξάρτηση από έναν τομέα για το 22,2% των ερωτηθέντων. 

Αντίθετα, η σημαντικότερη θετική επίπτωση του τουρισμού στην Ελλάδα είναι η δημιουργία θέσεων εργασίας για το 42,4%, η ενίσχυση της εθνικής οικονομίας για το 38,6% και η δυνατότητα εποχιακής απασχόλησης για όσους ενδιαφέρονται το 21,8%.

Οι εργαζόμενοι

Σε ό,τι αφορά το εργασιακό περιβάλλον στον τουρισμό, σύμφωνα με το 62,9% των ερωτηθέντων, το κύριο πρόβλημα για τους εργαζομένους στον τουριστικό τομέα είναι οι υπερβολικές ώρες εργασίας, για το 48,2% είναι οι κακές συνθήκες εργασίας και για το 41,7% οι χαμηλές αμοιβές. 

Για τα κυριότερα προβλήματα που αφορούν τους εργαζομένους του τουριστικού τομέα, οι απαντήσεις εστιάζουν στις υπερβολικές ώρες εργασίας, τις κακές συνθήκες, τις χαμηλές αμοιβές.

Για τη βελτίωση των εργασιακών συνθηκών στον τουριστικό τομέα προτείνονται, το 46,6% προτείνει βελτίωση των ωρών εργασίας, το 44% αύξηση μισθών και το 27,4% καλύτερη ασφάλιση και παροχέςη βελτίωση των όρων εργασίας, η αύξηση μισθών, η καλύτερη ασφάλιση και παροχές, περισσότεροι έλεγχοι από πλευράς κράτους, μείωση της εποχικότητας και περισσότερες μόνιμες θέσεις, περισσότερες ευκαιρίες εκπαίδευσης και επαγγελματικής εξέλιξης.

Σε σχέση με τις αμοιβές των εργαζομένων στον τουρισμό, το 35,4% πιστεύει ότι είναι υψηλότερες σε σχέση με τον μέσο όρο των μισθών στην Ελλάδα, το 31,6% ότι είναι παρόμοιες και το 25,4% ότι είναι χαμηλότερες σε σχέση με άλλους κλάδους.

Το νέο μοντέλο

Βάσει της έρευνας, η βιωσιμότητα και η περιβαλλοντική ευαισθησία (44,1%), η ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού (43,3%) και ο περιορισμός του μαζικού τουρισμού (33,4%), η προώθηση πολιτιστικού και αρχαιολογικού τουρισμού (30,9%) και η αύξηση τους πολυτελούς και του θεματικού τουρισμού (12,8%) αποτελούν τους βασικούς παράγοντες που θα πρέπει να ενσωματωθούν στο μελλοντικό τουριστικό μοντέλο της χώρας.

Συνοπτικά, με βάση τα ευρήματα της έρευνας:

• Το 52,4% εκτιμά ότι ο τουρισμός στην Ελλάδα θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια και το 27% ότι θα μείνει σταθερός. 
• Το 67,3% έχει θετική άποψη για την επίδραση του τουρισμού στην Ελλάδα.
• Το 47,2% πιστεύει ότι ο τουρισμός επιδρά και θετικά και αρνητικά στο περιβάλλον και το 39% πιστεύει ότι επιδρά αρνητικά. 
• Ο περιορισμός του αριθμού των τουριστών στις ευαίσθητες περιοχές (33,9%), η προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού (30,3%) και οι επενδύσεις σε πράσινες τουριστικές υποδομές (29,1%) θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του τουρισμού.
• Το 91,5% θεωρεί ότι είναι σημαντικό να ενσωματωθεί η βιωσιμότητα και η προστασία του περιβάλλοντος στο τουριστικό μοντέλο της Ελλάδας. 
• Το 72,4% θεωρεί ότι το κύριο χαρακτηριστικό του τουριστικού μοντέλου της Ελλάδας είναι ο μαζικός τουρισμός σε δημοφιλείς προορισμούς. 
• Το 54,1% πιστεύει ότι ο τουρισμός μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση και στην ενίσχυση των αξιών της τοπικής κοινωνίας, με το 23,9% να θεωρεί ότι δε μπορεί να συμβάλει. 
• Σε ό,τι αφορά τις αξίες που προάγει ο τουρισμός στην Ελλάδα, το 53,6% δήλωσε ότι είναι η φιλοξενία, το 46,3% η ανάδειξη της τοπικής κουλτούρας και το 25,9% η διαπολιτισμική κατανόηση.

Στην έρευνα συμμετείχαν 1.314 άνδρες και γυναίκες ηλικίας άνω των 17 ετών.

Περιβάλλον και υπερτουρισμός

Σε σχέση με το περιβάλλον, ένα σημαντικό ποσοστό της τάξεως του 39% εκτιμά ότι ο τουρισμός στην Ελλάδα επιδρά αρνητικά και ένα 47,2% ότι επιδρά και θετικά και αρνητικά ενώ μόλις ένα 9,1% κάνει λόγο για θετική επίδραση.

Αναφορικά με τις ενέργειες που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του τουρισμού αναφέρονται ο περιορισμός του αριθμού των τουριστών σε ευαίσθητες περιοχές, η προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού, οι επενδύσεις σε πράσινες τουριστικές υποδομές, η ευαισθητοποίηση του κοινού για περιβαλλοντική υπευθυνότητα κ.α..

Επιπλέον ένα 85,3% θεωρεί ότι είναι πολύ ή αρκετά σημαντικό να ενσωματωθεί η βιωσιμότητα και η προστασία του περιβάλλοντος στο τουριστικό μοντέλο της Ελλάδας.

Οι ερωτώμενοι θεωρούν ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει ζητήματα υπερτουρισμού αν ληφθεί υπόψη ότι απαντήσεις τους στο «σίγουρα ναι» και «μάλλον ναι» ήταν στο 72,5%, ενώ ένα 24,9% απαντά «σίγουρα όχι» και «μάλλον όχι».

Από την άλλη πλευρά είναι παράδοξο, ότι 3 στους 4 ή αλλιώς το 67% δεν παρατηρεί φαινόμενα υπερτουρισμού στην περιοχή όπου κατοικεί.