Ποια ήταν η Περσεφόνη;

Η Περσεφόνη ήταν μια σπουδαία αρχαιοελληνική θεότητα, η οποία όμως δεν ανήκε στο ελληνικό δωδεκάθεο. Και γι’ αυτό ίσως είναι λιγότερο γνωστή σήμερα σε σχέση με τον Δία, την Αθηνά, αλλά και την ίδια της την μητέρα, Δήμητρα. Η Περσεφόνη ανήκε στις χθόνιες θεότητες -κατοικούσε στο σκοτάδι του κάτω κόσμου και όχι στον ηλιόλουστο Όλυμπο- και η λατρεία της ήταν συνυφασμένη με τα γνωστά σε όλους μας «Ελευσίνια Μυστήρια».

Η θεότητα ήταν κόρη του Δία και της Δήμητρας, θεάς της γεωργίας και γονιμότητας. Απεικονιζόταν με δύο πρόσωπα: αυτό της Κόρης, της νεαρής θεάς της βλάστησης, και αυτό της χθόνιας θεότητας και περήφανης βασίλισσας του Άδη. Η ωρίμανση της Περσεφόνης και η μετάβασή της από το ένα στάδιο στο άλλο δεν ήταν γραμμική, αλλά κυκλική. Ακολουθεί δηλαδή την αέναη εναλλαγή των εποχών. Πώς λοιπόν να μην λατρευόταν η θεά με όλες τις τιμές, όταν φαίνεται πως ίσως γνώριζε ένα από τα πιο πολύτιμα μυστικά της ανθρωπότητας: αυτό της σχέσης ζωής και θανάτου, αλλά και της μετενσάρκωσης.

Άλλες ονομασίες της θεότητας:

• Κόρη
• Προσπερίνα (ρωμαϊκή ονομασία)

Η αρπαγή της Περσεφόνης

Σημείο-κλειδί για την «μεταμόρφωση» της Περσεφόνης από θεά του αγρού σε χθόνια θεότητα είναι η αρπαγή της από τον θεό Πλούτωνα, άρχοντα του «κάτω κόσμου», δηλαδή του Άδη.

Ο Πλούτωνας είχε ερωτευτεί την Κόρη και είχε εκμυστηρευτεί το σχέδιό του να την κάνει βασίλισσα του Άδη στον πατέρα της, Δία. Ο βασιλιάς των θεών τον είχε προειδοποιήσει ότι η θεά Δήμητρα δεν θα επέτρεπε ποτέ την απομάκρυνση της κόρης της από το πλάι της.

Η προειδοποίηση του Δία οδήγησε τον Πλούτωνα στην ενορχήστρωση του σχεδίου απαγωγής της Κόρης. Και το σχέδιο στέφθηκε με επιτυχία λίγες ημέρες μετά. Η Περσεφόνη απήχθη ενώ βρισκόταν σε ένα λιβάδι και οδηγήθηκε στο βασίλειο του Κάτω Κόσμου.

Μόλις η Περσεφόνη έφτασε στον Άδη, άρχισε να εκλιπαρεί τον Πλούτωνα να την αφήσει ελεύθερη. Ο Πλούτωνας αρχικά δέχθηκε να την απελευθερώσει και της προσέφερε ένα ρόδι για να την παρηγορήσει. Η Κόρη έφαγε έξι σπόρους και σύντομα κατάλαβε το λάθος της. Στην αρχαιότητα, το ρόδι συμβόλιζε τους δεσμούς του γάμου που ούτε θεός, ούτε θνητός μπορούσε να σπάσει.

Η Περσεφόνη και οι τέσσερις εποχές

Μόλις η θεά Δήμητρα αντιλήφθηκ&epsi