New Local Government Code: Η Αρχιτεκτονική των Εσόδων των Ο.Τ.Α. στον Νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης - Τι αλλάζει για τα ταμεία των Δήμων

Ο νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης φέρνει σαρωτικές αλλαγές στα έσοδα των Δήμων. Τι προβλέπει το Βιβλίο Δ για την είσπραξη πόρων και γιατί αποτελεί «αφύπνιση» για τις δημοτικές αρχές.

Μια σαφής προειδοποίηση αλλά και ένας οδικός χάρτης επιβίωσης περιλαμβάνεται στο κείμενο του νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης. Το ειδικό μέρος για τα οικονομικά δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών. Οι Δήμοι καλούνται να βάλουν τάξη στα του οίκου τους, αλλιώς θα βρεθούν αντιμέτωποι με τη δημοσιονομική ασφυξία.

Πέρα από τις διοικητικές αλλαγές, το νομοσχέδιο φέρνει στο προσκήνιο μια δομική μεταρρύθμιση που αφορά την τσέπη των ΟΤΑ. Ένα ολόκληρο, ξεχωριστό τμήμα αφιερωμένο αποκλειστικά στα έσοδα. Δεν πρόκειται απλώς για μια νομική επικαιροποίηση, αλλά για έναν αυστηρό οδηγό που υπαγορεύει το πώς οι Δήμοι θα πρέπει να διαχειρίζονται το ταμείο τους από εδώ και στο εξής.

Άρθρο 21 - Αναφέρονται τα έσοδα των Δήμων  - Σκοπός Μέρους Β’ (Έσοδα)

Εξηγεί ότι το ΜΕΡΟΣ Β’ ασχολείται με:

• τον προσδιορισμό των εσόδων των δήμων,
• τον τρόπο θέσπισης και επιβολής τους,
• τις διαδικασίες είσπραξης,
• τους ΚΑΠ και κάθε είδους επιχορηγήσεις.

Άρθρο 22 – Αντικείμενο Μέρους Β’ (Εισαγωγική ενότητα)

Αναφέρει ότι ρυθμίζονται:

• τα έσοδα δήμων & περιφερειών,
• οι ΚΑΠ,
• η φορολογική βάση κάθε τέλους/φόρου,
• οι απαλλαγές,
• οι κυρώσεις.

Άρθρο 23 – Προσδιορισμός εσόδων των δήμων (το βασικό άρθρο)

Εδώ βρίσκεται η πλήρης λίστα όλων των εσόδων των Δήμων.

Τα έσοδα των δήμων προέρχονται από:

Επιχορηγήσεις και κρατικές κατανομές

• Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι (ΚΑΠ)
• Ειδικές κρατικές χρηματοδοτήσεις
• Μισθώματα από αλυκές
• Λοιπές κρατικές αποδόσεις

Ίδια έσοδα

(Αναφέρονται εκτενώς στην συνέχεια του Άρθρου)

• φόροι, τέλη, εισφορές
• ανταποδοτικά τέλη (καθαριότητα, φωτισμός, ύδρευση, άρδευση, νεκροταφεία κλπ.)
• τοπικά τέλη και εισφορές
• τέλη χρήσης έργων και υπηρεσιών
• πρόστιμα
• ενοίκια δημοτικών ακινήτων
• επιχειρηματική δραστηριότητα ΟΤΑ
• εκποίηση ακινήτων
• εκποίηση κινητών
• παραχώρηση αιγιαλού
• επιβαρύνσεις εκπρόθεσμης καταβολής

Έσοδα από παρελθόντα οικονομικά έτη (ΠΟΕ)

Αν βεβαιώνονται για πρώτη φορά μετά τη λήξη του έτους, εγγράφονται ως ΠΟΕ.

Άρθρο 4 – Έσοδα του προϋπολογισμού (ορισμός)

Ορίζει τι θεωρείται έσοδο στον ετήσιο προϋπολογισμό:

«Έσοδα είναι τα ποσά που προβλέπεται ότι θα εισπραχθούν εντός του οικονομικού έτους…»

Άρθρο 23

Προσδιορισμός εσόδων των δήμων

Τα έσοδα των δήμων προέρχονται από:

1. Επιχορηγήσεις - κατανομές - χρηματοδοτικά προγράμματα, ως ακολούθως;

α) Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι του άρθρου (ΚΑΠ δήμων),

β) κατανομή σε δήμους στα διοικητικά όρια των οποίων λειτουργούν αλυκές, από τα μισθώματα κάθε έτους που καταβάλλονται από την εταιρεία «Ελληνικές Αλυκές Α.Ε.» προς το Ελληνικό Δημόσιο, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 25 του ν.3066/2002 (Α΄252), περί παραχώρησης εκτάσεων από το Ελληνικό Δημόσιο προς την ανώνυμη εταιρία «Ελληνικές Αλυκές Α.Ε.» και την παρ. 2 του άρθρου 38 του ν.4484/2017 (Α΄110), περί ειδικών ρυθμίσεων για τη σύμπραξη του Υπουργού Οικονομικών στην έκδοση κανονιστικών διοικητικών πράξεων,

γ) κατανομή ποσού εσόδων από το Τέλος Διαφήμισης, Κατηγορίας Δ και Ε, του άρθρου (Φορολογικός Συντελεστής και είσπραξη του τέλους- Διαφήμισης),

δ) στο Δήμο Παύλου Μελά για τις ανάγκες του μητροπολιτικού πάρκου του πρώην Στρατοπέδου Παύλου Μελά, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 115 του ν.5225/2025 (Α΄152), περί επιχορήγησης δήμων της χώρας για την κάλυψη συγκεκριμένων αναγκών,

ε) στο Δήμο Αθηναίων για τη λειτουργία και συντήρηση του Εθνικού Κήπου και την αντιμετώπιση της μισθοδοσίας του προσωπικού του, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 115 του ν.5225/2025,

στ) το «Ειδικό Πρόγραμμα Ενίσχυσης Δήμων» του άρθρου 71 του ν.4509/2017 (Α΄201) και την υπ’ αρ. 4748/2018 απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών «Ειδικό Πρόγραμμα Ενίσχυσης Δήμων: Σκοπός, κριτήρια ένταξης, διαδικασία αξιολόγησης καθώς και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα» (Β΄612),

ζ) το «Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπουργείο Εσωτερικών 2021 -2025», του άρθρου 125 του ν.4635/2019 (Α΄167), περί Τομεακών και Περιφερειακών Προγραμμάτων ΕΠΑ (ΤΠΑ και ΠΠΑ) και την υπ’ αρ. 142052/2021 απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων «Έγκριση Τομεακού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΤΠΑ) του Υπουργείου Εσωτερικών προγραμματικής περιόδου 2021-2025» (Β΄6319),

η) το «Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού, συνδέσμων Δήμων και Νομικών Προσώπων ΟΤΑ: Πρόγραμμα Ανάπτυξης και Αλληλεγγύης για την Τοπική Αυτοδιοίκηση «Αντώνης Τρίτσης»» του άρθρου 69 του ν.4509/2017 (Α΄201) και την υπ’ αρ. 22766/2020 απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομικών και Ανάπτυξης και Επενδύσεων «Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού, συνδέσμων Δήμων και Νομικών Προσώπων: ΟΤΑ Πρόγραμμα Ανάπτυξης και Αλληλεγγύης για την Τοπική Αυτοδιοίκηση «Αντώνης Τρίτσης»» (Β΄1386),

θ) το «Πρόγραμμα βελτίωσης οδικής ασφάλειας στο εθνικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο», σύμφωνα με την υπό στοιχεία 82467 ΕΞ 2022/14.06.2022 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών «Ένταξη του Έργου «Πρόγραμμα βελτίωσης οδικής ασφάλειας στο εθνικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο» (κωδικός ΟΠΣ ΤΑ 5180769) στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΑΔΑ: 94Γ2Η-ΗΓΩ) ».

2. Μισθώματα, τα οποία είναι τα ακόλουθα:

α) δημοτικών ακινήτων, του άρθρου (εκμίσθωση ακινήτων..),

β) βοσκήσιμων εκτάσεων της παρ. 2 του άρθρου 11 ν.4351/2015 (Α΄164), περί εξουσιοδοτικών διατάξεων και της παρ. 2 του άρθρου 3 της υπ’ αρ. 1058/71977/2017 απόφασης των Αναπληρωτών Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Καθορισμός των Προδιαγραφών και του Περιεχομένου των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης, στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του ν.4351/2015 (Α΄164)» (Β΄2331), περί προσάρτησης των προδιαγραφών και του περιεχομένου των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης,

γ) καλλιεργήσιμης γης του άρθρου (εκμίσθωση καλλιεργήσιμης γης..),

δ) παραχώρησης κοινόχρηστων χώρων για τοποθέτηση διαφημιστικών μέσων του άρθρου (εκμίσθωση ακινήτων),

ε) πάγια και αναλογικά μισθώματα δημοτικών λατομείων του άρθρου (εκμετάλλευση δημοτικών λατομείων) και της παρ. 4 του άρθρου 45 του ν.4512/2018 (Α΄5), περί παραχώρησης του δικαιώματος εκμετάλλευσης και πάγιων και αναλογικών μισθωμάτων,

στ) δημοσίων λατομείων της παρ. 6 του άρθρου 45 ν.4512/2018,

ζ) εκμετάλλευσης δημοτικών δασών και δασικών εκτάσεων του άρθρου (εκμετάλλευση δημοτικών δασών) και του άρθρου 39 του ν.998/1979 (Α΄289), περί εκμίσθωσης δημοσίων εκτάσεων προς αναδάσωση,

η) αναδασωτέων εκτάσεων του άρθρου 40 του ν.998/1979, περί διάθεσης εκτάσεων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου προς αναδάσωση,

θ) ιχθυοτροφείων σύμφωνα με το άρθρο 14 του ν.127/1975 (Α΄175), περί εκμίσθωσης ιχθυοτροφείων που ανήκουν σε Ο.Τ.Α., το άρθρο 75 ν. 2065/1992 (Α΄113), περί παραχωρήσεων ιχθυοτροφείων σε Ο.Τ.Α και της υπ’ αρ. 32489/1982 απόφασης των Υπουργών Προεδρίας της Κυβερνήσεως και Εσωτερικών «Αναμόρφωση Συλλογικών Οργάνων Γνωμοδοτικής και Αποφασιστικής αρμοδιότητας του Υπουργείου Εσωτερικών.»(Β΄213),

ι) θαλάσσιων και λιμναίων υδάτινων εκτάσεων για μονάδες υδατοκαλλιέργειας, του άρθρου 12 του ν.4282/2014 (Α΄182), περί εισπράξεως και αποδόσεως μισθωμάτων,

ια) περιπτέρων του Κεφαλαίου (Περίπτερα),

ιβ) κυλικείων εντός κτηρίων που στεγάζονται υπηρεσίες των δήμων του άρθρου (άδεια εκμετάλλευσης κυλικείων εντός κτιρίων που στεγάζονται υπηρεσίες των δήμων και περιφερειών),

ιγ) χρήσης αποκαλυπτόμενων καλλιεργητικών εκτάσεων του άρθρου ( Διάθεση αποκαλυπτόμενων καλλιεργητικών εκτάσεων),

ιδ) χρήσης δημοτικών κατοικιών του άρθρου (Στεγαστική αποκατάσταση δημοτών),

ιε) κινητών πραγμάτων των δήμων του άρθρου (Εκμίσθωση κινητών πραγμάτων),

ιστ) αλυκών του άρθρου 25 του ν.3066/2002,

ιζ) εκμίσθωση δικαιωμάτων μεταλλειοκτησίας Δημοσίου του άρθρου 84 του ν.δ. 210/1973 (Α΄277).

3. Τέλη, τα οποία είναι τα ακόλουθα:

α) καθαριότητας – φωτισμού του Κεφαλαίου (Ενιαίο Τέλος Καθαριότητας-Φωτισμού ),

β) τοπικής ανάπτυξης του Κεφαλαίου (Τέλος Τοπικής Ανάπτυξης),

γ) επί των ακαθαρίστων εσόδων των κέντρων διασκέδασης, εστιατορίων και συναφών καταστημάτων του Κεφαλαίου (Τέλος επί των ακαθαρίστων εσόδων),

δ) διαμονής παρεπιδημούντων του Κεφαλαίου (Τέλος Διαμονής Παρεπιδημούντων),

ε) χρήσης κοινόχρηστων χώρων του Κεφαλαίου (Τέλος Χρήσης Κοινόχρηστων Χώρων),

στ) εμπορίας ποσίμων υδάτων του άρθρου (Εμπορία πόσιμων υδάτων ),

ζ) χρήσης ιαματικών πηγών του Κεφαλαίου (Τέλος χρήσης ιαματικών πηγών ),

η) δυνητικά ανταποδοτικά του άρθρου (Δυνητικά τέλη),

θ) ύδατος του άρθρου (Τέλη ύδατος),

ι) βοσκής του άρθρου (Τέλος βοσκής,

ια) χρήσης δημοτικών κτημάτων, έργων ή υπηρεσιών του άρθρου (Τέλος χρήσης κτημάτων έργων ή υπηρεσιών),

ιβ) χρήσης σφαγείων του άρθρου ( Τέλος χρήσης σφαγείων ),

ιγ) λειτουργίας νεκροταφείων του άρθρου (Τέλος λειτουργίας νεκροταφείων),

ιδ) διαφήμισης του Κεφαλαίου (Τέλη Διαφήμισης),

ιε) συγκοινωνιακών φορέων για διαφημίσεις σε στάσεις και στέγαστρα λεωφορείων της παρ. 2 του άρθρου 13 του ν.4974/2022 (Α΄185), περί στάσεων – στεγάστρων αναμονής επιβατών, εσόδων από διαφημίσεις επί στεγάστρων, στάσεων και λεωφορείων,

ιστ) συγκοινωνιακών φορέων για διαφημίσεις σε εσωτερικές και εξωτερικές επιφάνειες (ολικά ή μερικά) των αστικών και υπεραστικών λεωφορείων, της παρ. 4 του άρθρου 13 του ν.4974/2022,

ιζ) οικοδομικών αδειών του άρθρου (Τέλος αδειών οικοδομών),

ιη) ανανεώσιμων πηγών ενέργειας του άρθρου 87 του ν.4964/2022 (Α΄150), περί Ειδικού Τέλους Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας,

ιθ) λατομικών προϊόντων της παρ. 2 του άρθρου 62 του ν.4512/2018, περί παραβόλων και ειδικού τέλους υπέρ πρωτοβαθμίων Ο.Τ.Α.,

κ) παροπλιζομένων πλοίων του άρθρου 3 του ν.995/1979 (Α΄279), περί κατανομής τελών και της υπ’ αρ. 42760/1899/1980 απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Εμπορικής Ναυτιλίας «Βεβαίωση τέλους παραπλιζομένων πλοίων »(Β΄421),

κα) επιβατών και οχημάτων του άρθρου 2 του π.δ. 242/2003 (Α΄219), περί τροποποίησης του άρθρου 6 του ν.2399/1996 (Κ 90) και του άρθρου 20 του ν.3622/2007 (Α΄281), περί λιμενικών τελών επιβατών και οχημάτων, σκοπού και τρόπου επιβολής τους,

κβ) παροχής υπηρεσιών ενίσχυσης ασφάλειας πλοίων, λιμενικών εγκαταστάσεων και λιμένων του ν.3622/2007 (Α΄281) και της υπ’ αρ. 3113.11/43730/2017 απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής «Καθορισμός ανταποδοτικών τελών για την παροχή υπηρεσιών ενίσχυσης της ασφάλειας πλοίων, λιμενικών εγκαταστάσεων και λιμένων.» (Β΄2127),

κγ) δραστηριοποίησης υπαίθριου εμπορίου του άρθρου 23 του ν.4849/2021 (Α΄207), περί καθορισμού τέλους θέσης και δικαιώματος δραστηριοποίησης στο υπαίθριο εμπόριο,

κδ) απαλλοτρίωσης του άρθρου (Τέλος απαλλοτρίωσης)

κε) αμμοληψίας του άρθρου (Τέλος χρήσης κτημάτων, έργων),

κστ) χρήσης αποκαλυπτομένων καλλιεργητικών εκτάσεων του άρθρου (Διάθεση αποκαλυπτόμενων καλλιεργητικών εκτάσεων),

κζ) ψυχαγωγικών τεχνικών παιγνίων του άρθρου 8 του ν.2515/1997 (Α΄154) και της παρ. 2 του άρθρου 49 του ν.5177/2025 (Α΄21), περί ψυχαγωγικών τεχνικών παιγνίων,

κη) έρευνας λιγνίτη του άρθρου 7 του ν.4533/2018 (Α΄75), περί ειδικού τέλους δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης λιγνίτη, και της υπ’ αρ. 74784/1070/2021 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Ειδικό τέλος δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης λιγνίτη του άρθρου 7 του ν.4533/2018» (Β΄3730),

κθ) επανάχρησης κτηρίων τουριστικών καταλυμάτων της υποερ. β) της περ. 3 της παρ. 7 του άρθρου 21 του ν. 1577/1985 (Α΄210), περί παρεκλίσσεων της υποπερ. β) της περ. 3 της παρ. 7 του άρθρου 21 του ν.15577/1985 (Α΄210),

λ) κατανάλωσης φυσικού αερίου των παρ. 1 και 2 του άρθρου 229 του ν.4920/2022 (Α΄74), περί ειδικού τέλους υπέρ Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α` βαθμού για το έτος 2021,

λα) διέλευσης και τέλη χρήσης δικαιωμάτων διέλευσης, σε παρόχους δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών του άρθρου 151 του ν.4727/2020 (Α΄184), περί δικαιωμάτων διέλευσης και της, υπ’ αρ. 874/2/2018 απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων «Κανονισμός καθορισμού των τελών διέλευσης και των τελών χρήσης δικαιωμάτων διέλευσης, κατ’ εφαρμογή της παρ. 9 του άρθρου 28 του ν. 4070/2012.» (Β΄6168),

λβ) κρουαζιέρας σε δήμους εντός των διοικητικών ορίων των οποίων ευρίσκονται οι λιμένες αποβίβασης του άρθρου 27 του ν.5162/2024 (Α΄198),

λγ) μηδέν κόμμα πέντε τοις εκατό (0,5%) επί των καταστημάτων των Ολυμπιακών Συγκροτημάτων του άρθρου 32 του ν 4179/2013 (Α΄175), περί ρύθμισης θεμάτων ειδικών φόρων και τελών σε ακίνητα του ν.3342/2005,

λδ) ελεγχόμενης στάθμευσης του άρθρου (Τέλη ελεγχόμενης στάθμευσης),

λε) λιμενικά τέλη του άρθρου (Λιμενικά Τέλη),

λστ) παραλαβής και επεξεργασίας αποβλήτων από πλοία του άρθρου 8 της υπ’ αρ. 3122.3- 15/71164/2021 απόφασης των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής «Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς την Οδηγία (EE) 2019/883 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Απριλίου 2019 σχετικά με τις λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής για την παράδοση αποβλήτων από πλοία, για την τροποποίηση της Οδηγίας 2010/65/ΕΕ και την κατάργηση της Οδηγίας 2000/59/ΕΚ.» (Β΄4790),

λζ) ειδικό πολιτιστικό τέλος Δήμου Ζαγορίου του άρθρου 94 του ν.5179/2025 (Α΄26),

λη) ειδικό τέλος φορέα εξερεύνησης διοξειδίου του άνθρακα σε γεωλογικούς σχηματισμούς της παρ. 6 του άρθρου 12 του (σχέδιο νόμου Ρυθμίσεις για τη δέσμευση, χρήση, μεταφορά και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα – Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2009/31/ΕΚ..).

4. Εισφορές, οι οποίες είναι οι ακόλουθες:

α) Εισφορές / έσοδα πολεοδομικής νομοθεσίας (άρθρο 24 του Συντάγματος 1975/2001, των άρθρων της περ. β της παρ. 1 του άρθρου 21 του ν.4280/2014 (Α΄159), των άρθρων 12,13, 16, 20,21 και 22 του ν. 2508/1997 (Α’124), του άρθρου 58 του ν.947/1979 (Α΄169),του άρθρου 8 του ν.1337/1983 (Α΄33), του π.δ.5/1986 (Α΄2), του άρθρου 16 του ν.2508/1997 (Α΄124), του άρθρου 33 του ν.4067/2012 (Α΄140),των άρθρων 8 και 34 του ν.1337/1983 (Α΄33), του άρθρου 33 του ν.4067/2012 (Α΄79), της παρ. 2 του άρθρου 62 του ν.947/1979 (Α΄169),

β) ειδική εισφορά διυλιστηρίων πετρελαίου σε δήμους στην περιφέρεια των οποίων είναι εγκατεστημένα και λειτουργούν διυλιστήρια του άρθρου 19 του ν.3054/2002 (Α΄230), περί ειδικού λογαριασμού πετρελαιοειδών.

5. Πρόστιμα, τα οποία είναι τα ακόλουθα:

α) παραβάσεων Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας του άρθρου 107 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ν.5209/2025, Α’100), περί επιβολής διοικητικών προστίμων από αστυνομικά όργανα,

β) παραβάσεων της νομοθεσίας για το υπαίθριο εμπόριο των άρθρων 52, 62 και 63 του ν.4264/2014( Α 118),

γ) παραβάσεων της νομοθεσίας για την καθαριότητα και τη διαχείριση των αποβλήτων του άρθρου 66 του ν.4819/2021 (Α΄129), περί επιβολής της εφαρμογής και κυρώσεων,

δ) παραβάσεων της περιβαλλοντικής νομοθεσίας του άρθρου 30 του ν.1650/1986 (Α΄160), περί διοικητικών κυρώσεων,

ε) λειτουργίας θεάτρων χωρίς άδεια του άρθρου 6 του ν.4229/2014 (Α΄8), περί κυρώσεων,

στ) παράνομης λειτουργίας εμπορικής έκθεσης των άρθρων 113 και 116 του ν.4512/2018 (Α΄5),

ζ) μη καθαριότητας κτήματος σε αντιπυρική περίοδο του άρθρου 167 του ν.4662/2020 (Α΄27), περί πυροσβεστικών διατάξεων και πυροπροστασίας και της υπ’ αρ. 21837 οικ. Φ.700.20/2024 απόφασης του Υφυπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας «Έγκριση της υπ’ αρ. 20/2024 Πυροσβεστικής Διάταξης «Καθορισμός προληπτικών μέτρων πυροπροστασίας οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, σε εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω περιοχών, καθώς και σε εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα»» (Β’ 2695),

η) παραβάσεων κοινής ησυχίας και καθαριότητας του άρθρου (αρμοδιότητες Δημοτικής Αστυνομίας του Βιβλίου Γ’ Αρμοδιότητες),

θ) παραβάσεων του ν.3868/2010 (Α΄129),

ι) παράνομης εγκατάστασης σκηνών και στάθμευση τροχόσπιτων του άρθρου 7 του ν.4276/2014 (Α΄155), περί ελεγκτικής διαδικασίας και κυρώσεων και του άρθρου 107 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, περί επιβολής διοικητικών προστίμων από αστυνομικά όργανα,

ια) παραβάσεων νομοθεσίας δραστηριοποίησης υπαίθριου εμπορίου των άρθρων 58 και 63 του ν.4849/2021 (Α΄207),

ιβ) παραβάσεων νομοθεσίας περί προστασίας των ζώων συντροφιάς και εξασφάλισης της ευζωίας τους του άρθρου 35 του ν.4830/2021 (Α΄169), περί διοικητικών κυρώσεων,

ιγ) παράλειψης γνωστοποίησης για άσκηση οικονομικής δραστηριότητας με γνωστοποίηση του άρθρου 15 του ν.4442/2016 (Α΄230), περί διοικητικών κυρώσεων σε ασκούντες οικονομική δραστηριότητα,

ιδ) λειτουργίας χωρίς την απαιτούμενη έγκριση του άρθρου 117 του ν.4442/2016, περί παραβάσεων και κυρώσεων,

ιε) παραβάσεων των διατάξεων που θεσπίζονται με τοπικές κανονιστικές αποφάσεις των δημοτικών συμβουλίων, όπως η τήρηση της καθαριότητας σε κοινόχρηστους και ιδιωτικούς υπαίθριους χώρους, διασφάλιση της αισθητικής των πόλεων και των οικισμών.

6. Αντισταθμιστικά οφέλη, τα οποία είναι τα ακόλουθα:

α) σε δήμους που φιλοξενούν ή επιβαρύνονται από τη λειτουργία εγκαταστάσεων μηχανικής – βιολογικής επεξεργασίας αποβλήτων και χώρων υγειονομικής ταφής του άρθρου 243 του ν.4555/2018 (Α΄133), περί αντισταθμιστικού οφέλους,

β) του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς Α.Ε. της παρ. 3 του άρθρου 10 του ν.4404/2016 (Α΄126), περί εσόδων λιμένα και τιμολογιακής πολιτικής,

γ) των Οργανισμών Λιμένων Α.Ε. των οποίων οι Συμβάσεις Παραχώρησης κυρώθηκαν με το νόμο 4597/2019 (Α΄35) και ειδικά της παρ. 3 του άρθρου 5 του ν.4597/2019, περί ρυθμίσεων Οργανισμών Λιμένος Α.Ε. για τον ηλεκτροφωτισμό, την αποκομιδή απορριμμάτων και το εργασιακό καθεστώς σε περιοχές δικαιοδοσίας τους και αυξημένου αντισταθμιστικού τέλους,

δ) του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης Α.Ε των παρ. 3 και 4 του άρθρου 11 του ν.4522/2018 (Α΄39), περί φορολόγησης και σχετικών θεμάτων,

ε) μετεγκατάστασης εγκαταστάσεων κράτησης Κορυδαλλού της παρ. 1 του άρθρου 186 του ν.4662/2020, περί αντισταθμιστικών οφελών για τοπικές κοινωνίες,

στ) του αεροδρομίου Ελευθέριος Βενιζέλος υπέρ όμορων δήμων, του άρθρου 25.6 της Σύμβασης Ανάπτυξης Αεροδρομίου (Σ.Α.Α.), όπως αυτή κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν.2338/1995 (Α΄202),

ζ) αντιστάθμισμα διέλευσης αγωγού τροφοδοσίας αεροπορικού καυσίμου του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος» της περ. α) της παρ. 3 του άρθρου 25 του ν.3054/2002 (Α΄ 230), περί αγωγού αεροπορικών καυσίμων.

7. Παράβολα, τα οποία είναι τα ακόλουθα:

α) χορήγησης αδειών ίδρυσης και λειτουργίας καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος της υπ’ αρ. 61167/2007, απόφασης των Υφυπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών «Καθορισμός ύψους παραβόλου έκδοσης και αντικατάστασης άδειας ίδρυσης και λειτουργίας καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος.» (Β΄2438 ),

β) άσκησης οικονομικής δραστηριότητας υπό καθεστώς γνωστοποίησης ή και έγκρισης του άρθρου 11 του ν.4442/2016, περί παραβόλων,

γ) χορήγησης άδειας κυκλοφορίας ζωήλατων οχημάτων του άρθρου 92 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, περί άδειας κυκλοφορίας οχήματος και της υπ’ αρ. 14119/22.04.2002 απόφασης του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης «Διαδικασία χορήγησης Άδειας Κυκλοφορίας Ζωήλατων Οχημάτων.» (Β΄535),

δ) πλειστηριασμών των άρθρων 932 και 959 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (π.δ. 503/1985, Α΄182).

8. Λοιπά έσοδα, τα οποία είναι τα ακόλουθα:

α) εκποίησης ακινήτων του άρθρου (εκποίηση ακινήτων )

β) εκποίησης κινητών πραγμάτων του άρθρου (εκποίηση κινητών πραγμάτων)

γ) από την παραχώρηση της απλής χρήσης αιγιαλού-παραλίας σε τρίτους της παρ. 3 του άρθρου 7 του ν.5092/2024 (Α΄33), περί καθορισμού φορέα που παραχωρεί την απλή χρήση,

δ) καταβολή δημοτικών τελών στους δήμους όπου λειτουργούν μονάδες φιλοξενίας μεταναστών και χρηματοδότηση δήμων που επιβαρύνονται με μεταναστευτικές ροές του άρθρου 195 του ν.4662/2020, περί καταβολής δημοτικών τελών στους δήμους όπου λειτουργούν μονάδες φιλοξενίας μεταναστών και χρηματοδότηση δήμων που επιβαρύνονται με μεταναστευτικές ροές για την κάλυψη έκτακτων αναγκών,

ε) εγκατάστασης αυτόματων μηχανήματων παραλαβής και παράδοσης ταχυδρομικών αντικειμένων του άρθρου 55 του ν.4796/2021 (Α΄63), περί αυτόματων μηχανημάτων παράδοσης ταχυδρομικών αντικειμένων,

στ) της νομοθεσίας περί προστασίας των ζώων συντροφιάς και εξασφάλισης της ευζωίας τους των άρθρων 11, 14 και 35 του ν.4830/2021 (Α΄169),

ζ) κατασκευής, ανακατασκευής, επισκευής ή συντήρησης πεζοδρομίων της παρ. 4 του άρθρου 23 της υπ’ αρ. ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/66006/2360/2023 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Έγκριση Κτιριοδομικού Κανονισμού.» (Β΄3985), περί πεζοδρομίων,

η) μεταβολής χρήσης κτηρίου συνεπαγόμενη αύξηση των απαιτούμενων χώρων στάθμευσης και για αυθαίρετη μεταβολή της χρήσης των χώρων στάθμευσης του άρθρου 6 του ν.960/1979 (Α΄194).

8. Θέσπιση νέου ή κατάργηση υφιστάμενου εσόδου δήμου, το οποίο προβλέπεται με ειδική διάταξη νόμου ή κανονιστικής πράξης, λογίζεται και καταγράφεται ως έσοδο του παρόντος άρθρου, με ρητή σχετική παραπομπή της διάταξης που το θεσπίζει, στο παρόν.

Άρθρο 145 – Είσπραξη εσόδων

Αναφέρει τη διαδικασία είσπραξης βάσει ΚΕΔΕ και τις ειδικές εξαιρέσεις για τους δήμους.

Συνολική εικόνα

Στον νέο Κώδικα τα έσοδα των Δήμων ρυθμίζονται σε ειδική ενότητα που καλύπτει:

Οι Δήμοι καλούνται να εκσυγχρονίσουν τους μηχανισμούς τους, να ψηφιοποιήσουν τις διαδικασίες προσδιορισμού των τελών και να γίνουν πιο αποτελεσματικοί στην είσπραξη. Αυτό, ενώ δίνει εργαλεία στους Δημάρχους να αυξήσουν τη ρευστότητα των Δήμων τους για να παράξουν έργο, ταυτόχρονα αυξάνει και την ευθύνη τους απέναντι στον νόμο και τους δημότες.

Ουσιαστικά, το κράτος λέει στους Δήμους: «Ορίστε οι πηγές, ορίστε ο τρόπος, τώρα είναι δική σας ευθύνη να εισπράξετε». Και αυτό, για πολλές δημοτικές αρχές που έχουν συνηθίσει σε πιο χαλαρούς ρυθμούς, αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση της νέας θητείας.