Η είδηση της ημέρας που πέρασε στα ψιλά και αφορά εκατοντάδες χιλιάδες μαθητές είναι οι δηλώσεις Μητσοτάκη για απρόσκοπτη συνέχιση των Πανελληνίων παρά το γεγονός ότι είναι στα σκαριά και με πολλά εμπόδια το περίφημο Εθνικό Απολυτήριο που άπαντες κυβερνητικοί ευαγγελίζονται ότι θα φέρει την αλλαγή στην εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Και μπορεί από το βήμα της φετινής ΔΕΘ ο πρωθυπουργός να εξήγγειλε σαρωτικές αλλαγές στο Λύκειο με προμετωπίδα το Εθνικό Απολυτήριο όμως αποδεικνύεται ότι η κυβέρνηση κάνει πίσω στο μεταρρυθμιστικό της σχέδιο αφού σήμερα στο «Greece Talks 2025 – The Intelligence Age: Travel, Culture & Connection» επί της ουσίας διέψευσε τον ίδιο του τον εαυτό και όσα μεγαλεπήβολα είχε δηλώσει αρχές Σεπτέμβρη.

Γιατί σήμερα ξεκαθάρισε ρητά και κατηγορηματικά ότι οι Πανελλήνιες δεν θα καταργηθούν καθώς όπως τόνισε «είναι ένας θεσμός, ο οποίος λειτουργεί απόλυτα αξιοκρατικά και με απόλυτη διαφάνεια».

«Μην σπεύσουμε να πετάξουμε στον Καιάδα και να απορρίψουμε τις Πανελλαδικές εξετάσεις» συμπλήρωσε για να ξεκαθαρίσει ότι «θέλει πάρα πολλή προετοιμασία, πάρα πολύ δημόσιο διάλογο, ευρύτερες κοινωνικές συναινέσεις, για να δούμε πώς θα αλλάξουμε το Λύκειο και πώς θα μπορέσουμε να κρατήσουμε τα καλά στοιχεία ενός αξιοκρατικού συστήματος χωρίς, όμως, να αισθανόμαστε πως ό,τι γίνεται στο Λύκειο, κατατείνει τελικά σε εξεταζόμενα μαθήματα, τα οποία τελικά θα καθορίσουν το μέλλον ενός νέου ανθρώπου».

Με απλά λόγια μας λέει ότι το Εθνικό Απολυτήριο στην πράξη δεν μπορεί να εφαρμοστεί όπως παρουσιάστηκε μόλις τρεις μήνες πριν καθώς οι αγκυλώσεις είναι πολλές, πόσο μάλλον όταν κρίνεται η αδιάβλητη εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο.

Υπενθυμίζεται ότι στην ΔΕΘ ο ίδιος είχε ανακοινώσει για το Εθνικό Απολυτήριο ότι «κανείς δεν νομίζω ότι αρνείται, σίγουρα όσοι έχουν παιδιά που ετοιμάζονται για τις πανελλαδικές εξετάσεις το ξέρουν, ότι το Λύκειο, ειδικά στις δύο τελευταίες του τάξεις, έχει απαξιωθεί ως ένας υποκριτικός προθάλαμος για το Πανεπιστήμιο. Με την προετοιμασία, μάλιστα, των υποψηφίων να γίνεται κυρίως στα φροντιστήρια. Πρότασή μας, λοιπόν, είναι να θεσπιστεί και στην Ελλάδα το Εθνικό Απολυτήριο, ώστε να αποκατασταθεί ο αυτοτελής ρόλος του Λυκείου. Να μπορεί να αποκτήσει το δικό του εκπαιδευτικό κύρος, το δικό του βάρος στην εργασιακή προοπτική των αποφοίτων. Ταυτόχρονα, η δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα πρέπει να υποδεχθεί νέα μαθήματα, παρέχοντας στο τέλος έναν πλήρη κύκλο γνώσεων πριν από την επαγγελματική ακαδημαϊκή συνέχεια κάθε νέου. Νέα μαθήματα τα οποία θα συμπεριλαμβάνουν και την τεχνητή νοημοσύνη σε όλες της τις εφαρμογές. Έτσι, ύστερα από μια σειρά αξιόπιστων δοκιμασιών στη διάρκεια του σχολείου, στις εξετάσεις που θα δίνονται στο τέλος κάθε τάξης, τα παιδιά θα μπορούν να εισάγονται στο Πανεπιστήμιο με βασικό πυρήνα το Εθνικό Απολυτήριο. Προσέξτε, μιλάμε για μια τεράστια αλλαγή, η οποία πρέπει να εξεταστεί από κοινού με τα κόμματα, πρέπει να εφαρμοστεί σε βάθος τετραετίας. Για να το πω απλά: η πρώτη τάξη η οποία θα ωφεληθεί και θα ενταχθεί στο σύστημα του Εθνικού Απολυτηρίου είναι τα παιδιά τα οποία μόλις τελείωσαν τη Β΄ Γυμνασίου, θα ενταχθούν στην Γ΄, με την προοπτική να ενταχθούν στην Α΄ Λυκείου, του χρόνου, σε ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας του Λυκείου»

Εθνικό Απολυτήριο: Η αναδίπλωση για τις Πανελλήνιες

Η σημερινή τοποθέτηση του πρωθυπουργού αναμφίβολα είναι μια αναδίπλωση και μια έμμεση παραδοχή ότι όσα είχαν εξαγγελθεί από τον ίδιο τον Σεπτέμβρη δεν μπορούν να εφαρμοστούν όπως ακριβώς σχεδίαζε το κυβερνητικό σχήμα καθώς δεν είχαν υπολογιστεί ούτε το βάθος των δυσκολιών ούτε η ετοιμότητα του εκπαιδευτικού συστήματος. Στη ΔΕΘ, μέσα σε πανηγυρικό τόνο, παρουσιάστηκε μια νέα φιλοσοφία για το Λύκειο, με υπόσχεση να αλλάξει ριζικά ο τρόπος εισαγωγής στα ΑΕΙ και να σταματήσει ο εξετασιοκεντρικός χαρακτήρας του Λυκείου. Η κυβερνητική αντιπρόταση όμως για το εξεταστικό καθεστώς διατηρεί ως έχει τις Πανελλήνιες μέχρι νεοτέρας αποδεικνύοντας ότι το αφήγημα του Εθνικού Απολυτηρίου έχει προσγειωθεί απότομα στην πραγματικότητα των τεράστιων τεχνικών, κοινωνικών και πολιτικών εμποδίων.

Ο αρχικός προγραμματισμός για να υλοποιηθεί στο Λύκειο για τους μαθητές που σήμερα που φοιτούν στην Γ Γυμνασίου - όπως χαρακτηριστικά- είχε αναφέρει ο πρωθυπουργός μένει κενό γράμμα με την εκπαιδευτική κοινότητα να θεωρεί ανέφικτη την υλοποίηση με τα μέχρι στιγμής δεδομένα.

Η αλήθεια είναι ότι οι Πανελλήνιες –όσες στρεβλώσεις κι αν έχουν– αποτελούν έναν θεσμό που οι πολίτες εμπιστεύονται. Είναι διαφανείς, αδιάβλητες και προσφέρουν μια εγγύηση αξιοκρατίας. Γι’ αυτό και κάθε συζήτηση για κατάργησή τους απαιτεί προσεκτική προετοιμασία, συμφωνία κομμάτων και κοινωνίας, αλλά και μια νέα εκπαιδευτική κουλτούρα που δεν χτίζεται από τη μια μέρα στην άλλη.

Οι Πανελλήνιες αποδεικνύονται δια στόματος πρωθυπουργού «χαλκέντερες» και διαχρονικές επιβεβαιώνοντας ότι παρά τη «λάσπη» που δέχονται εντούτοις δεν έχει βρεθεί ικανός αντίπαλος να τις εκθρονίσει ως βασικό εγγυητή εισαγωγής στα Πανεπιστήμια.

Φαίνεται πως η κυβέρνηση μαζί με την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας έχουν αντιληφθεί ότι το Εθνικό Απολυτήριο είναι πολλά παραπάνω από επικοινωνιακή φιέστα για εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και αλλαγή κουλτούρας στο Λύκειο.

Πώς μπορεί να μετατοπιστεί ο εξετασιοκεντρικός χαρακτήρας του Λυκείου όταν οι Πανελλήνιες παραμένουν αμετακίνητες;

Πώς θα υλοποιηθούν οι εκ βάθρων αλλαγές όταν η πολιτική συναίνεση αγνοείται και το μεταρρυθμιστικό πλαίσιο κινείται σε «θολές γραμμές»;

Η ατζέντα του Εθνικού Απολυτηρίου είναι ευαίσθητη με το αρμόδιο Υπουργείο να καλείται να διαχειριστεί ένα διακύβευμα που συνδυάζει εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις και πολιτική στρατηγική. Η ομαλή προώθησή του απαιτεί χρόνο, διάλογο και προσεκτικό σχεδιασμό, καθώς και συνεχή διαβούλευση με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, ώστε η αλλαγή να μην είναι μόνο θεσμική, αλλά και κοινωνικά αποδεκτή καθώς συνοδεύεται από μια σειρά από σημαντικές προκλήσεις.

Σαφής καθορισμός της μεταβατικής περιόδου για τους μαθητές όλων των τάξεων του Λυκείου και εξασφάλιση δικλείδων ώστε να μην υπάρξουν αποκλεισμοί ή ανισότητες στην πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση είναι βασικοί παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψιν με τον πρωθυπουργό επί της ουσίας να μεταθέτει την πολυδιαφημισμένη μεταρρύθμιση του Εθνικού Απολυτηρίου στις καλένδες προωθώντας προς άμεση υλοποίηση μόνο τις λύσεις «μπαλώματα» που υπηρετούν το αφήγημα περί αναβάθμισης του χαρακτήρα του Λυκείου.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο πρωθυπουργός οι ανακοινώσεις για το πλαίσιο των αλλαγών στο Λύκειο θα ανακοινωθούν προσεχώς. «Το αργότερο στις επόμενες δύο εβδομάδες, η Υπουργός Παιδείας θα παρουσιάσει μια σειρά επιλογών για το Λύκειο» τόνισε με την εκπαιδευτική κοινότητα να περιμένει να μάθει τι τελικά θα υλοποιηθεί στην βαθμίδα του Λυκείου. Ένα είναι δεδομένο οι Πανελλήνιες θα αντέξουν και με Εθνικό Απολυτήριο.