Νέες αλλαγές στην αποπληρωμή των οφειλών προς τον ΕΦΚΑ δρομολογεί το υπουργείο Εργασίας με σχετική νομοθετική ρύθμιση που θα φέρει.

Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες ο ΕΦΚΑ θα διενεργήσει διεθνή διαγωνισμό που θα ολοκληρωθεί εντός διμήνου για την επιλογή ιδιωτών- εισπρακτικών εταιρειών και στη συνέχεια θα φέρει νομοθετική ρύθμιση σύμφωνα με την οποία η αποπληρωμή των οφειλών θα γίνεται με βάση το προφίλ του οφειλέτη.

Η διαδικασία αυτή αποφασίστηκε καθώς οι οφειλέτες του ΕΦΚΑ εγκαταλείπουν σωρηδόν το διακανονισμό που είχαν συνάψει, δημιουργώντας προβληματισμούς τόσο στη διοίκηση του ΕΦΚΑ όσο και στην ηγεσία του υπουργείου Εργασίας. Παράγοντες του υπουργείου αποδίδουν την φυγή από τις ρυθμίσεις στο υψηλό κόστος εξυπηρέτησής της με ταυτόχρονη την πληρωμή των τρεχουσών εισφορών. Πολλοί οφειλέτες αδυνατούν να ανταποκριθούν στην υποχρέωση αυτή και προτιμούν να εγκαταλείψουν τη ρύθμιση για να πληρώνουν τις τρέχουσες εισφορές και να μη δημιουργούν νέο χρέος. Στην αδυναμία πληρωμής συμβάλλει και το επιτόκιο ρύθμισης που επιβαρύνει την τελική ρυθμιζόμενη οφειλή κατά 5,5%.

Ταυτοχρόνως, οι υπέρογκες προσαυξήσεις που φτάνουν να διπλασιάζουν ή και να τριπλασιάζουν το χρέος συμβάλουν στο αδιέξοδο. Σημειωτέον ότι η προσαύξηση μιας ληξιπρόθεσμης οφειλής έχει ετήσιο τόκο 8,5%, ποσοστό απαγορευτικό. Τα υψηλότερα ποσοστά απωλειών από τις ρυθμίσεις εντοπίζονται στην πάγια ρύθμιση των 12-24 δόσεων που είναι και η μόνη που μπορούν να αξιοποιήσουν οι οφειλέτες για να πληρώσουν τα χρέη τους.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, το συνολικό χρέος προς το ΚΕΑΟ έχει φτάσει τα 49,3 δισ. ευρώ, με μόνο 4,62 δισ. ευρώ ρυθμισμένα – λιγότερο από το 10% του συνόλου. Οι ρυθμίσεις οφειλών δεν αποδίδουν όπως αναμενόταν. Το χρέος όχι μόνο δεν μειώθηκε, αλλά συνεχίζει να αυξάνεται. Ενδεικτικό της τάσης είναι ότι το χρέος προς τον e-ΕΦΚΑ αυξήθηκε κατά 1,7 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση. Σύμφωνα με τον Διοικητή του Φορέα, Αλέξανδρο Βαρβέρη, η οφειλή βρίσκεται πλέον πολύ κοντά στα 50 δισ. ευρώ, όπως ανέφερε στην Ειδική Διαρκή Επιτροπή της Βουλής.

Το 2024, από τα συνολικά έσοδα, το 1,04 δισ. ευρώ προήλθε από ρυθμίσεις, ενώ τα υπόλοιπα 920,1 εκατ. ευρώ εισπράχθηκαν εκτός ρύθμισης, πιθανότατα μέσω εφάπαξ αποπληρωμών. Η πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων, η μόνη ενεργή, συγκέντρωσε 586,5 εκατ. ευρώ, ποσοστό μόλις 29,9% των συνολικών εσόδων. Να σημειωθεί ότι οι υφιστάμενες μέθοδοι όπως οι 446.762 ειδοποιήσεις που στάλθηκαν το 2024 και τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης δεν κατάφεραν να περιορίσουν το χρέος, παρά τα έσοδα 1,96 δισ. ευρώ που υπερέβησαν τον στόχο. Έτσι δρομολογείται νέο σύστημα ρύθμισης ασφαλιστικών οφειλών με εξατομικευμένα κριτήρια για κάθε οφειλέτη, ενώ η συμμετοχή ιδιωτών αναμένεται να δώσει ώθηση στην εισπραξιμότητα.

Ειδικότερα με την ένταξη των ιδιωτών εισάγεται ουσιαστικά ένα νέο μοντέλο που θα βασίζεται αποκλειστικά στο προφίλ του κάθε οφειλέτη δηλαδή κατά περίπτωση.

Τα νέα κριτήρια ρύθμισης θα περιλαμβάνουν την ηλικία, τον προσδόκιμο χρόνο ζωής, την ακίνητη περιουσία, το εισόδημα και τις προσαυξήσεις κάθε οφειλέτη. Σε αντίθεση με την έως τώρα οριζόντια προσέγγιση (όπως η πάγια ρύθμιση), πλέον οι ιδιώτες που θα εμπλακούν στη διαδικασία θα προτείνουν εξατομικευμένες ρυθμίσεις, σύμφωνα με τα οικονομικά χαρακτηριστικά του κάθε πολίτη.

Χαρακτηριστικά

Σύμφωνα με το σχέδιο τα βασικά χαρακτηριστικά του τρέχοντος υπολοίπου οφειλών που υπάρχουν στο χαρτοφυλάκιο του Κ.Ε.Α.Ο. στο τέλος του 2024 σημειώνονται στα εξής:

1. Το μεγαλύτερο μέρος του τρέχοντος υπολοίπου αφορά οφειλές που έχουν διαβιβαστεί από τον e – ΕΦΚΑ Μισθωτών/τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (οφειλές 25.519.321.532 ευρώ, 51,78% του υπολοίπου οφειλών). Αμέσως μετά είναι οι οφειλές από τον τ. ΟΑΕΕ (οφειλές 13.889.740.548 ευρώ, 28,18% του υπολοίπου οφειλών)

2. Το μεγαλύτερο πλήθος μητρώων οφειλετών ανήκει σε μη μισθωτούς οφειλέτες του e – ΕΦΚΑ, οι οποίοι εντάσσονται στο Κ.Ε.Α.Ο. με οφειλές για τα έτη από το 2017 και μετά. Οι οφειλέτες αυτοί δεν είναι νέοι οφειλέτες αλλά πρόκειται στις περισσότερες περιπτώσεις για οφειλέτες που είχαν ήδη ενταχθεί παλαιότερα στο Κ.Ε.Α.Ο. για τις οφειλές τους στους τέως ασφαλιστικούς φορείς στους οποίους ασφαλίζονταν.

3. Η ετήσια μεταβολή του τρέχοντος υπολοίπου ήταν της τάξης των 1,73 δις ευρώ. Η μεταβολή αφορά κατά κύριο λόγο αύξηση στα πρόσθετα τέλη. Συγκεκριμένα, η μεταβολή στα πρόσθετα τέλη ήταν 1.557.866.143 ευρώ, ενώ η αύξηση στις κύριες οφειλές ήταν 174.885.741 ευρώ.

4. Υπάρχει συγκέντρωση πλήθους οφειλετών στις χαμηλότερες κλάσεις οφειλών με 1.575.353 οφειλέτες (73,44 % των οφειλετών) να έχουν οφειλή έως 15.000 ευρώ ο καθένας.

5. Το 88,03% των οφειλετών (1.888.365 οφειλέτες) έχουν οφειλή έως 30.000 ευρώ ο καθένας.

6. Μεγάλο μέρος του υπολοίπου οφειλών αφορά 96.237 οφειλέτες που έχουν οφειλή από 50.000 – 100.000 ευρώ (13,74% του τρέχοντος υπολοίπου)

7. Το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών αφορά λίγους μεγαλο-οφειλέτες με οφειλές άνω του ενός εκατομμυρίου ευρώ (2.776 οφειλέτες συγκεντρώνουν το 24,06% του υπόλοιπου οφειλών).

8. Από τα 49.286.787.961 ευρώ που είναι το τρέχον υπόλοιπο οφειλών, τα 19.951.412.148 ευρώ, δηλαδή το 40,48%, είναι οφειλές που δημιουργήθηκαν μέχρι το 2009.

9. Το 35,26% (ποσό 17.380.561.292 ευρώ) του συνολικού χρέους δημιουργήθηκε από οφειλέτες οι οποίοι ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά από το 2010 και μετά, ενώ το 64,74% (ποσό 31.906.226.669 ευρώ) δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά το 2009 ή παλαιότερα.